ⓒ KBS News

Khi hai đợt của chương trình đoàn tụ các gia đình bị ly tán liên Triều lần thứ XXI diễn ra từ ngày 20 đến ngày 26/8 kết thúc, những người tham gia chương trình đoàn tụ phía Hàn Quốc đã đi qua Văn phòng xuất nhập cảnh liên Triều. Vào ngày 20 và 24/8, họ đã tới núi Geumgang, miền Bắc thông qua văn phòng này tại huyện Goseong, tỉnh Gangwon, để đoàn tụ với người thân trong vòng ba ngày, rồi trở về với lộ trình tương tự. Hãy cùng tìm hiểu về việc thành lập Văn phòng xuất nhập cảnh liên Triều, cửa ngõ của Hàn Quốc tới Bắc Triều Tiên, vào năm 2003.

Mở ra thời kỳ quá cảnh liên Triều trên bộ

Vào ngày 24/12/2003, Văn phòng xuất nhập cảnh liên Triều tại thành phố Paju, tỉnh Gyeonggi bắt đầu đi vào hoạt động sau lễ khánh thành. Cơ quan này kiểm soát việc trao đổi người và hàng hóa liên Triều, cũng như liên lạc giữa hai miền và các dịch vụ liên quan tới xuất nhập cảnh. Tuy nhiên, do tính đặc thù trong quan hệ liên Triều, văn phòng này lại khác với Cơ quan quản lý xuất nhập cảnh, cả về tên gọi lẫn chức năng.

Đóng ngay phía trước đường ranh giới phía Nam của Khu phi quân sự liên Triều (DMZ), Văn phòng xuất nhập cảnh liên Triều tại thành phố Paju, tỉnh Gyeonggi kiểm soát hoạt động xuất nhập cảnh đặc biệt tại phần biên giới của một đất nước bị chia cắt, chứ không phải vấn đề xuất nhập cảnh trong trao đổi quốc tế. Được thành lập với hy vọng trở thành cửa ngõ hướng tới thống nhất, cơ quan này đã đi vào hoạt động một cách hoàn chỉnh vào năm 2006 khi việc xây dựng Văn phòng xuất nhập cảnh liên Triều trên tuyến dọc biển Đông tại huyện Goseong, tỉnh Gangwon được hoàn thành.

Phát triển như một địa điểm cho trao đổi và quá cảnh giữa hai miền

Vào ngày 15/3/2006, trong lúc diễn ra lễ khánh thành của Văn phòng xuất nhập cảnh liên Triều tại huyện Goseong, tỉnh Gangwon, văn phòng tại thành phố Paju, tỉnh Gyeonggi cũng đã lắp đặt cổng tiếp nhận không dây mới cùng hệ thống quản lý hậu cần sử dụng thiết bị nhận dạng bằng sóng vô tuyến, còn gọi là công nghệ RFID, giúp dịch vụ quá cảnh và xuất nhập cảnh diễn ra thuận lợi hơn.

Người và hàng hóa đi qua Văn phòng xuất nhập cảnh liên Triều rất đa dạng. Từ các nhân viên của khu công nghiệp liên Triều Gaesung, biểu tượng cho hợp tác kinh tế hai miền, đến các du khách tới núi Geumgang ở Bắc Triều Tiên; viện trợ phân bón và gạo; các công ty chở nguyên vật liệu từ miền Bắc, và cả các học giả... Cơ quan này đã trở thành cửa ngõ thực sự cho trao đổi kinh tế và học thuật liên Triều. Cho tới năm 2012, số người qua lại Văn phòng xuất nhập cảnh liên Triều tại thành phố Paju, tỉnh Gyeonggi đã đạt tới 1 triệu người, chỉ chín năm sau khi được thành lập. Trong khi đó, số người quá cảnh tại Văn phòng xuất nhập cảnh liên Triều tại huyện Goseong, tỉnh Gangwon để tham gia vào các tour du lịch tới núi Geumgang, miền Bắc đã đạt 1,55 triệu người vào năm 2006. Đây đã trở thành một điểm kết nối hiệu quả, một địa điểm cho trao đổi và quá cảnh giữa hai miền.

Tạm thời bị đóng cửa và được khôi phục sức sống trong năm nay

Vào năm 2008, vụ một du khách Hàn Quốc bị binh lính Bắc Triều Tiên bắn chết đã dẫn tới việc đóng cửa tạm thời Văn phòng xuất nhập cảnh liên Triều. Tệ hơn, kể từ khi khu công nghiệp liên Triều Gaesung bị đóng cửa vào năm 2016, chẳng còn ai lui tới cơ quan này nữa. Quan hệ song phương mau chóng bị đóng băng sau đó, và Văn phòng xuất nhập cảnh liên Triều đứng trước nguy cơ lớn. Tuy nhiên, hai văn phòng từng có lúc tiêu điều này đã bắt đầu khôi phục sức sống vào năm nay.

Văn phòng xuất nhập cảnh liên Triều một lần nữa lại là tâm điểm của sự chú ý khi các vận động viên và phái đoàn Bắc Triều Tiên tới Hàn Quốc tham dự Olympic PyeongChang 2018. Vô số phóng viên trong nước và nước ngoài cũng đã tập hợp tại đây trong suốt Hội nghị thượng đỉnh liên Triều 27/4. Bởi việc tiếp cận làng đình chiến Bàn Môn Điếm, nơi diễn ra sự kiện trên, bị giới hạn, các phóng viên đã tập hợp tại Văn phòng xuất nhập cảnh liên Triều để đưa tin từ địa điểm gần sự kiện nhất có thể.

Tiền đồn cho thống nhất

Khi Văn phòng xuất nhập cảnh liên Triều được mở lại, người dân Hàn Quốc có thể du lịch tới Bình Nhưỡng hoặc Gaesung rồi trở về nhà chỉ trong vòng một ngày. Đây cũng sẽ là điểm khởi đầu cho “con đường tơ lụa” nối bán đảo Hàn Quốc với châu Âu thông qua Bắc Triều Tiên và Trung Quốc bằng đường sắt. Hy vọng rằng Văn phòng xuất nhập cảnh liên Triều, cửa ngõ kết nối hai miền Nam-Bắc trên bộ, sẽ trở thành tiền đồn cho thống nhất thông qua việc bình thường hóa hợp tác và trao đổi kinh tế liên Triều.