Hàn Quốc đưa ra biện pháp tương ứng với Nhật Bản

Các biện pháp của Chính phủ Hàn Quốc đối với Nhật Bản đúng như biện pháp Tokyo đã tiến hành là loại Seoul khỏi “Danh sách trắng” các nước được hưởng ưu đãi xuất khẩu. Theo “Hướng dẫn xuất nhập khẩu vật tư chiến lược” hiện hành, Hàn Quốc phân loại các quốc gia được hưởng ưu đãi về xuất khẩu là "Khu vực A", các nước còn lại là “Khu vực B” Tuy nhiên, Chính phủ sẽ thay đổi phân loại về khu vực xuất khẩu vật tư chiến lược, chia thành "Khu vực A-1", "Khu vực A-2" và "Khu vực B". Nhật Bản bị xếp vào "Khu vực A-2" trong khi các nước còn lại nằm trong “Danh sách trắng” được xếp vào "Khu vực A-1". Các nước trong "Khu vực A-2" bị kiểm soát chặt chẽ hơn so với các nước trong "Khu vực A-1", nhưng vẫn hưởng ưu đãi so với các nước trong "Khu vực B". Như vậy, mức độ và phương pháp đáp trả của Hàn Quốc tương đương với biện pháp mà Nhật Bản đã thực hiện với Hàn Quốc, là loại khỏi “Danh sách trắng”. 

Cách phân loại của Tokyo

Trước đó, Tokyo đã phân thành hai khu vực xuất khẩu là các nước nằm trong “Danh sách trắng” và các nước thông thường. Nhưng mới đây, hệ thống phân loại đã được đổi thành 4 khu vực là A, B, C và D. “Khu vực A” là các nước còn lại trong “Danh sách trắng”, là thành viên của 4 hiệp ước kiểm soát xuất khẩu, trong đó có Hiệp ước Wassenaar, đồng thời đáp ứng được những yêu cầu nhất định. Các nước trong “Khu vực B” là những quốc gia tham gia 4 hiệp ước kiểm soát xuất khẩu, nhưng bị loại ra khỏi “Khu vực A” theo phán đoán của Chính phủ Nhật. Như vậy, Chính phủ Nhật Bản đã đưa Hàn Quốc vào “Khu vực B”, tức xóa tên trong “Danh sách trắng” nhằm tránh trường hợp vi phạm quy định của Tổ chức thương mại thế giới (WTO).

Hàn Quốc và Nhật Bản trả đũa lẫn nhau

Ngày 8/8, Chính phủ Hàn Quốc đã bàn thảo phương án loại Nhật Bản khỏi “Danh sách trắng” nhưng đã trì hoãn việc ra quyết định. Nguyên nhân do là bởi Chính phủ Nhật Bản đã cho phép xuất khẩu một trong những mặt hàng thuộc quy chế xuất khẩu sang Hàn Quốc và có ý kiến cho rằng Tokyo có thể thay đổi lập trường, nên Seoul cũng thận trọng về việc công bố Dự thảo sửa đổi Hướng dẫn xuất nhập khẩu vật tư chiến lược. Tuy nhiên, Nhật Bản đã không có thay đổi nào trong phương án nhằm vào Hàn Quốc và cuối cùng thì Seoul buộc phải thực hiện biện pháp loại Tokyo khỏi “Danh sách trắng”. Khi công bố Dự thảo sửa đổi Hướng dẫn xuất nhập khẩu vật tư chiến lược có nội dung loại Nhật Bản khỏi “Danh sách trắng”, Bộ trưởng Công nghiệp, thương mại và tài nguyên Sung Yun-mo vẫn nhắc lại khả năng tiến hành đối thoại với Tokyo. Trong giai đoạn thu thập ý kiến, nếu Nhật Bản yêu cầu thực hiện thảo luận thì Hàn Quốc sẵn sàng đáp ứng. Giai đoạn thu thập ý kiến là một trong những giai đoạn sửa đổi Hướng dẫn và kéo dài trong vòng 20 ngày. Khi Chính phủ tiến hành sửa đổi Hướng dẫn thì phải trải qua các giai đoạn khác nhau, trong đó có báo cáo trước, thu thập ý kiến, thẩm định quy chế và thẩm định của Cơ quan pháp chế. 

Thông điệp của Tổng thống Hàn Quốc

Mặt khác, Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in tuyên bố rằng Chính phủ không nên phản ứng dựa theo cảm tính. Trong cuộc họp với đội ngũ cố vấn Phủ Tổng thống ngày 12/8, Tổng thống Moon một lần nữa nhấn mạnh về cách đối phó đúng đắn vì biện pháp trả đũa về mặt kinh tế của Nhật Bản xuất phát từ vấn đề lịch sử và đây là hành động không chính đáng. Tuy nhiên, Tổng thống Moon yêu cầu có thái độ điềm tĩnh và phải suy tính đến cách đối phó căn bản. Phát biểu này được phân tích là tránh đối ứng một cách trực diện và Hàn Quốc cần cải thiện quan hệ với Nhật Bản một cách căn bản hơn. Như vậy, dư luận đang quan tâm đến thông điệp của Tổng thống Moon trong bài phát biểu tại lễ kỷ niệm Quốc khánh Hàn Quốc 15/8 tới đây. Căn cứ tuyên bố trong cuộc họp với đội ngũ cố vấn Phủ Tổng thống, ông Moon có khả năng sẽ đưa ra thông điệp mạnh mẽ là “vượt qua Nhật Bản”, đồng thời nhấn mạnh cần giải quyết vấn đề thông qua đối thoại. Nếu trong bài phát biểu tại lễ kỷ niệm Quốc khánh, Hàn Quốc gửi thông điệp cụ thể và Nhật Bản phản hồi tích cực về điều này, thì hai bên có thể bắt đầu tiến hành đối thoại. Bởi lẽ, tình trạng đối đầu hiện tại trên thực tế chỉ mang lại thiệt hại cho cả hai nước.