ⓒ YONHAP News

Kế hoạch tổng hợp Chính sách kinh tế mới phiên bản Hàn Quốc

Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in ngày 14/7 đã trình bày kế hoạch tổng hợp về Chính sách kinh tế mới phiên bản Hàn Quốc (Korean New Deal). Theo đó, Chính phủ sẽ đầu tư 160.000 tỷ won (133,1 tỷ USD) tới năm 2025, tạo thêm 1.900.000 việc làm mới. 

Chính sách kinh tế mới phiên bản Hàn Quốc là dự án toàn diện của Chính phủ nhằm khai thác các ngành công nghiệp mới, mở rộng mạng lưới an sinh xã hội, tương tự chính sách kinh tế mới của Mỹ những năm 1930 để đối phó với cuộc Đại suy thoái. Từ trước đến nay, Hàn Quốc luôn đi theo các nền kinh tế lớn trên thế giới. Tuy nhiên, mô hình kinh tế tập trung vào ngành công nghiệp sản xuất đã đạt đỉnh tăng trưởng. Do đại dịch COVID-19, kinh tế toàn cầu đang đối mặt với khủng hoảng tương tự thời kỳ Đại suy thoái, và Hàn Quốc cũng không phải ngoại lệ. Tình hình suy thoái có thể nghiêm trọng hơn và kéo dài hơn do cả cung và cầu thu hẹp. Trong bối cảnh này, các quốc gia sẽ đầu tư mạnh vào các động cơ tăng trưởng cho tương lai. Hàn Quốc cần nuôi dưỡng các ngành công nghiệp mới, thay đổi mô hình kinh tế để kéo lại tốc độ tăng trưởng đang sụt giảm mạnh. Để đạt mục tiêu đó, Chính phủ đã đưa ra kế hoạch tổng hợp về Chính sách kinh tế mới phiên bản Hàn Quốc. Giám đốc Lee In-chul từ Viện nghiên cứu kinh tế Chamjoeun phân tích Chính sách kinh tế mới của Chính phủ.

Kế hoạch theo từng lĩnh vực cụ thể

Hướng tới các động lực tăng trưởng trong tương lai sinh lợi cho Hàn Quốc trong 100 năm tới, Chính phủ đã công bố “Chính sách kinh tế mới kỹ thuật số” (Digital New Deal) và “Chính sách kinh tế mới xanh” (Green New Deal). Trong Chính sách kinh tế mới kỹ thuật số, Seoul sẽ tập trung vào các công nghệ nền tảng của cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư trong kỷ nguyên hậu COVID-19, thúc đẩy các ngành công nghiệp liên quan đến dữ liệu, trí tuệ nhân tạo (AI), công nghiệp số không tiếp xúc. Đây là các lĩnh vực có thể biến Hàn Quốc từ một nền kinh tế “rượt đuổi” thành nền kinh tế dẫn đầu. Trong khi đó, Chính sách kinh tế mới xanh sẽ biến nền kinh tế dựa vào nguyên liệu hóa thạch sang nền kinh tế xanh, thân thiện với môi trường. Các thành phố, cơ sở hạ tầng sẽ có thể tự cung cấp năng lượng (zero-energy). Chính phủ cũng thúc đẩy các mô hình xanh, trường học thông minh, các công nghệ giao thông tương lai thân thiện môi trường như xe điện, xe chạy nhiên liệu hydro. Để nâng cao hiệu quả quản lý, Chính phủ sẽ xây dựng mạng lưới điện thông minh, một trong những dự án trọng điểm quốc gia. 

Việc làm liên quan đến cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư

Chính sách kinh tế mới phiên bản Hàn Quốc dựa trên hai trục chính là “Chính sách kinh tế mới kỹ thuật số” (Digital New Deal) và “Chính sách kinh tế mới xanh” (Green New Deal) với 10 dự án trọng điểm. Tiêu biểu là dự án xây dựng “đập dữ liệu” (data dam), cho phép người dân truy cập 140.000 loại dữ liệu công khai của Nhà nước. Một số dự án khác là ra mắt Chính phủ điện tử thông minh dựa trên công nghệ mạng di động thế hệ thứ 5 (5G) và công nghệ AI, hạ tầng y tế thông minh và năng lượng tái tạo. Tuy nhiên, mặt trái của những nỗ lực này là công nghệ AI có thể chiếm việc làm, phân hóa và gây bất bình đẳng xã hội. Ông Lee In-chul giải thích các kế hoạch của Chính phủ để giải quyết bài toán này. 

Tình trạng bất bình đẳng thường có xu hướng trầm trọng hơn trong thời kỳ khủng hoảng. Cuộc Cách mạng công nghiệp 4.0 đang khiến số việc làm sụt giảm, trở thành một vấn đề xã hội nghiêm trọng, và bất bình đẳng việc làm có thể khiến xã hội tương lai trở nên tồi tệ hơn. Kế hoạch mới của Chính phủ bao gồm cả tăng cường mạng lưới an sinh xã hội, giảm bớt bất bình đẳng về việc làm. Chính phủ sẽ mở rộng phạm vi áp dụng bảo hiểm tuyển dụng cho lao động tự do hay thuộc nhóm ngành nghề đặc biệt. Đối với mạng lưới an toàn xã hội, Chính phủ sẽ xóa bỏ theo giai đoạn tiêu chuẩn về những người có nghĩa vụ chăm sóc, phụng dưỡng, xúc tiến nghiên cứu để chi trả thí điểm trợ cấp thương tật cho những người bị thương khi đang làm việc hoặc ốm bệnh vào năm 2022, mở rộng quy mô hỗ trợ phúc lợi khẩn cấp. Cụ thể, Chính phủ sẽ chi 25 tỷ USD và tạo thêm 339.000 việc làm.  

Chính sách mới là câu chuyện viễn tưởng hay sẽ thành hiện thực?

Ba tầm nhìn lớn đằng sau kế hoạch tổng hợp của Chính phủ là chuyển đổi từ nền kinh tế "rượt đuổi" các quốc gia lớn thành nền kinh tế dẫn đầu, từ nền kinh tế phụ thuộc vào các-bon thành nền kinh tế ít phát thải các-bon, và từ xã hội bất bình đẳng thành xã hội bao trùm. Nếu kế hoạch này được hiện thực hóa, Hàn Quốc sẽ thực sự sẽ lột xác. Giám đốc Lee In-chul cho biết.

Nếu chính sách kinh tế mới của Chính phủ được thực hiện, 40% các doanh nghiệp trong nước sẽ áp dụng hệ thống làm việc tại nhà, 1,33 triệu xe điện, xe nhiên liệu hydro sẽ chạy trên đường. Các cơ sở công cộng sẽ tiết kiệm được năng lượng. Chính sách kinh tế mới phiên bản Hàn Quốc sẽ giúp loại bỏ nỗi lo thất nghiệp và các điểm mù trong hệ thống bảo hiểm tuyển dụng. Dự kiến số người tham gia bảo hiểm tuyển dụng sẽ lên tới 21 triệu người năm 2025 thay vì 13 triệu hiện nay. Mạng internet sẽ phủ sóng tất cả các vùng nông thôn, 70% người trên 70 tuổi có thể sử dụng internet qua thiết bị di động.

Thách thức cần giải quyết

Nếu chính sách kinh tế mới trở thành hiện thực, tới năm 2025, người dân chỉ cần ở nhà cũng có thể truy cập tài liệu, lên lớp, sử dụng các dịch vụ chăm sóc sức khỏe, hay tận hưởng các thú vui như dự triển lãm thông qua máy tính. Máy móc sẽ đảm nhận nhiệm vụ di chuyển trên đường, giúp hạn chế các vụ tai nạn do tàu trật đường ray. Các phương tiện thân thiện với môi trường như xe điện và xe hydro sẽ xuất hiện nhiều trên đường phố, và Hàn Quốc có thể chủ động đối phó với khủng hoảng khí hậu. Chính phủ cũng hy vọng tạo thêm 1,9 triệu việc làm trong giai đoạn này. Đây là sự phát triển hết sức tích cực trong bối cảnh 400.000 việc làm đã biến mất do tăng trưởng thấp và cuộc khủng hoảng COVID-19. Bên cạnh đó, Chính phủ vẫn còn nhiều nhiệm vụ cần giải quyết. Ông Lee In-chul nhận định.  

Vẫn còn những lo ngại về kế hoạch mới của Chính phủ. Đầu tiên, nhiều người chỉ ra rằng sáng kiến này không thực sự có nhiều điểm mới, đặt ra câu hỏi về tính hiệu quả. Thứ hai, không thể đảm bảo kế hoạch dài hạn có thể thực hiện theo lộ trình sau tháng 5 năm 2022, thời điểm nhiệm kỳ của Chính phủ Tổng thống Moon Jae-in kết thúc. Thứ ba, kế hoạch của Chính phủ đòi hòi khoản ngân sách lớn, với phương án ngân sách tăng gấp đôi so với con số 63 tỷ USD ban đầu, làm gia tăng lo ngại về tính lành mạnh tài chính. Chính phủ cũng không giải thích cụ thể làm thế nào để huy động nguồn ngân sách cần thiết.   

Chính phủ thường công bố các kế hoạch kích thích kinh tế mỗi khi nền kinh tế đối mặt với khủng hoảng. Kế hoạch mới không nên chỉ dừng lại ở khẩu hiệu, mà Chính phủ cần thực thi các biện pháp cụ thể để thay đổi các nguyên tắc cơ bản của kinh tế Hàn Quốc.