Cả Thượng viện và Hạ viện Mỹ đều đang đồng loạt nhấn mạnh về hợp tác ba bên Hàn-Mỹ-Nhật, một điều hết sức “đương nhiên” xét trên lập trường của Washington. Đó là bởi chiến lược Đông Bắc Á của Mỹ được đặt trên nền tảng hợp tác ba bên Hàn-Mỹ-Nhật, nên khi mâu thuẫn Hàn-Nhật nổ ra, Quốc hội nước này phải tích cực kêu gọi hợp tác ba bên.

Nội dung dự thảo nghị quyết của Hạ viện Mỹ

Dự thảo nghị quyết được Hạ viện Mỹ thông qua vào ngày 17/7 (theo giờ địa phương) có nội dung nhấn mạnh tầm quan trọng của hợp tác ba bên Hàn-Mỹ-Nhật, kêu gọi các nước thiết lập quan hệ hướng tới tương lai. Chủ tịch Ủy ban Ngoại giao Hạ viện Eliot Engel đã đại diện đề xuất dự thảo này vào hồi tháng 2. Tuy nhiện, việc Ủy ban Ngoại giao Hạ viện thông qua dự thảo đúng trong thời điểm hiện nay được cho là có liên quan tới tình hình quan hệ Hàn-Nhật gần đây đang xấu đi do mâu thuẫn thương mại.

Dự thảo nghị quyết nêu rõ quan hệ đồng minh Hàn-Nhật, đồng minh Hàn-Mỹ, đóng vai trò là nền tảng ổn định cho khu vực châu Á. Do đó, Hàn-Mỹ-Nhật là những đối tác không thể thiếu của nhau trong quá trình giải quyết những thách thức toàn cầu. Ngoài ra, dự thảo tái khẳng định về việc đối phó với mối uy hiếp từ Bắc Triều Tiên, tiếp tục cấm vận với miền Bắc, cam kết về việc hỗ trợ phòng thủ cho Hàn Quốc. Cuối cùng, dự thảo nhấn mạnh về tầm quan trọng của quan hệ Hàn-Nhật “mang tính xây dựng và hướng tới tương lai”.

Lập trường của Quốc hội Mỹ

Hạ viện Mỹ thông qua dự thảo nghị quyết trên được phân tích là có hai mục đích. Thứ nhất là vì lợi ích ngoại giao, kinh tế và an ninh của Mỹ. Thứ hai là nhằm nhấn mạnh rằng quan hệ Hàn-Nhật là hết sức quan trọng, vì một hệ thống mở cửa và bao trùm, hỗ trợ cho sự an toàn, ổn định và thịnh vượng chung của khu vực Ấn Độ-Thái Bình Dương. Nói cách khác, quan hệ Hàn-Nhật không chỉ quan trọng với Mỹ, mà còn với sự thịnh vượng chung của toàn thế giới.

Dự thảo của Hạ viện Mỹ đã cho thấy nội bộ chính giới Mỹ cũng lo ngại sâu sắc về mâu thuẫn Hàn-Nhật. Tất nhiên, đây là vấn đề riêng giữa hai nước, Mỹ chỉ là nước thứ ba, nên Washington sẽ khó can thiệp một cách rõ ràng, trực tiếp. Tuy nhiên, vấn đề có thể khác đi nếu ảnh hưởng tới lợi ích nước Mỹ. Dự thảo trên không khác nào việc chỉ ra rằng mâu thuẫn Hàn-Nhật đang đi ngược lại lợi ích về ngoại giao, kinh tế và an ninh của nước Mỹ, để ngỏ khả năng Washington có thể can thiệp dưới bất cứ hình thức nào. Lập trường trên cũng được thể hiện rõ trong phát ngôn của tân Trợ lý Ngoại trưởng phụ trách khu vực Đông Á-Thái Bình Dương thuộc Bộ Ngoại giao Mỹ David Stilwell. Trả lời phỏng vấn báo giới sau cuộc họp với giới chức Hàn Quốc tại Seoul ngày 17/7, ông Stilwell cho biết Mỹ hy vọng hai nước Hàn-Nhật giải tỏa được mâu thuẫn. Tân Trợ lý Ngoại trưởng Mỹ nhấn mạnh Washington là người bạn, đồng minh thân thiết nhất của cả hai bên, và sẽ làm hết sức trong khả năng của mình, hỗ trợ những nỗ lực giải quyết mâu thuẫn của Seoul và Tokyo. Quan chức Mỹ hy vọng hai nước sớm tìm ra được giải pháp để giải quyết được vấn đề nhạy cảm này. Bản thân phát biểu trên còn hàm chứa thông điệp gây sức ép với cả hai nước Nhật Bản và Hàn Quốc.

Dự thảo nghị quyết của Quốc hội Mỹ chỉ bày tỏ hy vọng từ phía Washington, không mang tính chất ràng buộc. Tuy nhiên, phát biểu của ông Stilwell đang củng cố thêm cho lập trường của Quốc hội Mỹ. Theo đó, dư luận đang hướng tiếp sự quan tâm tới cuộc họp giữa các nghị sĩ Hàn-Mỹ-Nhật diễn ra vào ngày 26/7 tới tại Washington.