Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in đã kết thúc tốt đẹp chuyến công du ba nước thành viên Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) là Thái Lan, Myanmar, Lào. Ông Moon là Tổng thống Hàn Quốc đầu tiên thăm đủ cả 10 quốc gia ASEAN trong nhiệm kỳ, cho thấy Chính phủ đương nhiệm hết sức coi trọng khu vực này, và đang dốc sức thực hiện “chính sách phương Nam mới”. 

Thiết lập nền tảng cho “chính sách phương Nam mới”

Tổng thống Moon chính thức công bố “chính sách phương Nam mới” tại Diễn đàn doanh nghiệp Hàn-Indonesia vào ngày 9/11/2017. Nội dung của chính sách là theo đuổi một cộng đồng chung “3P”, là “Con người” (People), Hòa bình (Peace) và Thịnh vượng chung (Prosperity). Chính sách này đặt ra mục tiêu đẩy mạnh sự hợp tác với các quốc gia ASEAN, ngang bằng về ngoại giao đối với 4 cường quốc là Mỹ, Nhật Bản, Trung Quốc và Nga. ASEAN là đối tác thương mại quan trọng của Hàn Quốc, đang có tầm ảnh hưởng chính trị ngày một lớn dần. Ngoài ra, các nước ASEAN đều đang thiết lập quan hệ ngoại giao với Bắc Triều Tiên, nên có sức ảnh hưởng không nhỏ tới hòa bình bán đảo Hàn Quốc.

Trong chuyến công du ba nước, Tổng thống đã tập trung nhấn mạnh về “thịnh vượng chung”, trong khi ít phát biểu vấn đề Bắc Triều Tiên, hay lộ trình hòa bình bán đảo Hàn Quốc. Điều này được phân tích là do Tổng thống đã cân nhắc tới bối cảnh an ninh hiện nay, khi đối thoại Mỹ-Triều đang lâm vào bế tắc. Một sự kiện đáng chú ý là việc Tổng thống tới dâng hoa tại Bia tưởng niệm những người thiệt mạng trong vụ đánh bom năm 1983 ở Myanmar, qua đó thể hiện quyết tâm khôi phục sự chia cắt giữa hai miền Nam-Bắc. Vụ đánh bom do quân đội Bắc Triều Tiên tiến hành vào ngày 9/10/1983, nhằm ám sát Tổng thống Hàn Quốc khi đó là Chun Doo-hwan. Ngoài 17 người thuộc đoàn tháp tùng Tổng thống thiệt mạng, còn có 14 người khác bị thương nặng. 

“Nâng cấp” hợp tác với các nước Đông Nam Á

Cùng với đó, Tổng thống cũng tập trung vào việc đẩy mạnh hợp tác kinh tế với ba nước nhân chuyến công du lần này. Đó là bởi việc tăng cường hợp tác với ASEAN là điều hết sức cần thiết trong bối cảnh rất nhiều yếu tố rủi ro đang đe dọa nền kinh tế Hàn Quốc, đặc biệt là sau khi Nhật Bản áp đặt biện pháp trả đũa kinh tế. Ba nước mà Tổng thống tới thăm đều là những quốc gia mà doanh nghiệp Nhật Bản đang đầu tư hết sức sôi nổi, vừa là cứ điểm sản xuất, vừa là thị trường tiêu dùng, và ngày càng trở thành điểm đến đầu tư quan trọng.

Đặc biệt, trong chuyến thăm Thái Lan, điểm đến đầu tiên của chuyến công du, Tổng thống đã nhấn mạnh về Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ 4. Điều này cho thấy Tổng thống coi các ngành công nghiệp tiên tiến là trung gian để tăng cường hợp tác song phương. Tổng thống đã tham dự lễ khai trương “Brand K”, một thương hiệu chung của các doanh nghiệp vừa và nhỏ tiêu biểu, tham dự Diễn đàn doanh nghiệp Hàn-Thái. Phủ Tổng thống cho biết giá trị các hợp đồng kinh tế được ký kết nhân chuyến thăm ước đạt 150 triệu USD.

“Sáng kiến hợp tác Hàn-Mê Kông”

Một điểm đáng chú ý khác trong chuyến công du của Tổng thống là “Sáng kiến hợp tác Hàn-Mê Kông”. Khi đến thăm địa điểm triển khai dự án quản lý tổng hợp ven sông Mê Kông tại Lào, Tổng thống đã công bố “Tầm nhìn Mê Kông”. Trong đó, ông Moon đề ra ba giải pháp nhằm đạt được sự thịnh vượng chung cho Hàn Quốc và các quốc gia trên lưu vực sông Mê Kông, đó là Hàn Quốc sẽ chia sẻ kinh nghiệm phát triển của mình, theo đuổi thịnh vượng bền vững, hòa bình và thịnh vượng chung Đông Á. Sông Mê Kông là con sông chảy qua các nước Việt Nam, Thái Lan, Lào, Myanmar, Campuchia, trong đó đoạn chảy qua Lào là dài nhất. Để phát triển khu vực Mê Kông, Tổng thống cho rằng cần phải ưu tiên xây dựng cơ sở hạ tầng, giảm thiểu sự cách biệt về phát triển giữa các địa phương. Tổng thống cam kết sẽ hỗ trợ các nước trong quá trình xây dựng đường bộ, cầu, đường sắt, cảng. Dự kiến tại Hội nghị thượng đỉnh đặc biệt Hàn-ASEAN và Hội nghị thượng đỉnh Hàn-Mê Kông diễn ra tại thành phố Busan vào tháng 11 tới, Tổng thống sẽ tiếp tục nhấn mạnh về sự hợp tác này.