ⓒGetty Images Bank

Ngày 24/8 là kỷ niệm 28 năm thiết lập quan hệ ngoại giao Hàn-Trung. Trong 28 năm qua, quan hệ giữa hai nước đã phát triển vượt bậc ở tất cả các lĩnh vực chính trị, kinh tế, xã hội và văn hóa, quy mô thương mại song phương tăng gấp gần 40 lần, Hàn Quốc và Trung Quốc trở thành những quốc gia láng giềng gần gũi nhất của nhau.

 

Thiết lập quan hệ ngoại giao Hàn-Trung

Ngày 24/8/1992 tại Bắc Kinh, Ngoại trưởng Hàn Quốc Lee Sang-ok và người đồng cấp Trung Quốc Tiền Kỳ Tham đã ký kết “Tuyên bố chung về thiết lập quan hệ ngoại giao giữa Đại Hàn Dân Quốc và Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Trung Hoa”, gồm 6 hạng mục nhất trí. Trước đó, hai nước từng giữ quan hệ thù địch trong một thời gian dài, bởi Trung Quốc đã cử quân chi viện Bắc Triều Tiên trong cuộc chiến tranh Triều Tiên (1950-1953). Đến những năm 1970, quan hệ giữa hai bên dần được khơi thông, mở đầu bằng các hoạt động thương mại gián tiếp thông qua nước thứ ba, cho tới khi quan chức Chính phủ hai nước lần đầu tiếp xúc trực tiếp sau vụ việc một máy bay dân sự của Trung Quốc bị bắt cóc, hạ cánh khẩn cấp xuống Hàn Quốc vào tháng 5/1983. Sau vụ việc này, hai bên đã từng bước mở rộng phạm vi tiếp xúc trực tiếp. Tuy nhiên, chính thể thao mới là yếu tố tạo ra cơ hội phát triển quan hệ song phương. Trung Quốc đã cử đoàn thể thao quy mô lớn tham dự Á vận hội tại Seoul năm 1986 và Olympic Seoul năm 1988. Hàn Quốc cũng đã cử đoàn vận động viên quy mô lớn tham dự Á vận hội Bắc Kinh năm 1990.

Cũng trong năm 1990, hai bên mở Văn phòng đại diện thương mại đảm nhận một phần chức năng lãnh sự tại nước đối phương, tiến dần đến cột mốc thiết lập quan hệ ngoại giao. Kết quả là Hàn Quốc và Trung Quốc chính thức ký kết tuyên bố chung thiết lập quan hệ ngoại giao vào năm 1992. Theo đó, Hàn Quốc công nhận nước Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Trung Hoa là Chính phủ hợp pháp duy nhất của Trung Quốc, đoạn tuyệt quan hệ ngoại giao với Đài Loan.

 

Phát triển quan hệ Hàn-Trung

Kể từ khi thiết lập quan hệ ngoại giao tới nay, quan hệ giữa hai nước đã phát triển không ngừng. Các hoạt động giao lưu song phương diễn ra sôi nổi trên toàn bộ các lĩnh vực chính trị, kinh tế, xã hội, văn hóa. Đặc biệt, quy mô thương mại song phương đã tăng vọt gấp 38 lần. Quy mô thương mại giữa hai nước chỉ dừng ở mức 6,38 tỷ USD năm 1992, đến năm 2019 đã tăng lên 243,4 tỷ USD. Kim ngạch thương mại với Trung Quốc chiếm 25% tổng kim ngạch thương mại của Hàn Quốc trong năm ngoái. Sự tăng trưởng đột phá về thương mại này đã đem lại lợi ích cho cả đôi bên. Hàn Quốc xuất khẩu hàng hóa trung gian và hàng hóa vốn sang Trung Quốc, giúp nước này đạt tăng trưởng vượt bậc, còn Trung Quốc trở thành “cửa ngõ” xuất khẩu của Hàn Quốc.

Ở lĩnh vực văn hóa, làn sóng văn hóa Hàn Quốc Hallyu ảnh hưởng mạnh tới Trung Quốc, giúp tăng cường sự gần gũi giữa người dân hai nước. Giao lưu dân sự diễn ra sôi nổi, thể hiện rõ nhất ở việc số chuyến bay qua lại giữa hai nước lên tới 2.000 chuyến/tuần.

Tuy nhiên, quan hệ Hàn-Trung thời gian gần đây đang gặp nhiều rào cản khó giải quyết, phải tìm hướng đi mới. Trung Quốc từng ban lệnh cấm làn sóng Hallyu, cấm người dân du lịch Hàn Quốc để phản đối việc Seoul triển khai tổ hợp tên lửa đánh chặn tầm trung cao (THAAD) của Mỹ. Trong năm nay, do ảnh hưởng của dịch COVID-19, giao lưu giữa hai bên đã giảm mạnh.

 

Tương lai quan hệ Hàn-Trung

Hàn Quốc và Trung Quốc là hai nước láng giềng quan trọng của nhau về mặt chiến lược. Do đó, dự kiến những khó khăn nhất thời trên sẽ dần được khắc phục. Đặc biệt, Ủy viên Bộ Chính trị phụ trách Ngoại giao thuộc đảng Cộng sản Trung Quốc Dương Khiết Trì đã thăm Hàn Quốc trong hai ngày 21-22/8, gặp gỡ Chánh Văn phòng an ninh quốc gia Phủ Tổng thống Suh Hoon tại thành phố Busan, thảo luận về chuyến thăm Hàn Quốc của Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình. Chuyến thăm của ông Dương Khiết Trì được kỳ vọng sẽ trở thành cột mốc giúp xoay chuyển quan hệ song phương.