ⓒYONHAP News

Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in ngày 16/9 đã gửi điện chúc mừng tân Thủ tướng Nhật Bản Suga Yoshihide, đề nghị ông Suga cùng nỗ lực vì sự phát triển của quan hệ Hàn-Nhật. Tổng thống khẳng định luôn sẵn sàng đối thoại, trao đổi bất cứ lúc nào, qua đó kêu gọi Nhật Bản tích cực hưởng ứng.

 

Tân Thủ tướng Nhật Bản và Nội các mới

Chiều 16/9, Hạ viện Nhật Bản đã mở phiên họp toàn thể, bầu Chánh Văn phòng Nội các Suga làm Thủ tướng thứ 99 của nước Nhật, kế nhiệm ông Abe Shinzo vừa từ chức vì lý do sức khỏe. Ông Suga đã giành được tổng cộng 314 trên tổng số 462 phiếu bầu tại Hạ viện, nhiều hơn một phiếu so với tổng số ghế của liên minh cầm quyền giữa đảng Dân chủ tự do và đảng Công minh tại Hạ viện. Trong cuộc bỏ phiếu sau đó tại Thượng viện, ông Suga tiếp tục giành quá bán số phiếu, đạt 142 trên tổng số 240 phiếu bầu. Như vậy, nước Nhật đã có Thủ tướng mới sau 7 năm 8 tháng.

 

Trong 20 thành viên Nội các mới của tân Thủ tướng Suga, có 15 người là quan chức từ thời cựu Thủ tướng Abe Shinzo hoặc trước đó, nên giới chuyên gia đánh giá trên thực tế, đây là một bước kéo dài từ chính quyền Abe. Trong các thành viên Nội các mới, có 8 người giữ nguyên chức vụ như thời cựu Thủ tướng Abe, trong đó có Phó Thủ tướng kiêm Bộ trưởng Tài chính Aso Taro; Bộ trưởng Ngoại giao Motegi Toshimitsu; Bộ trưởng Văn hóa, giáo dục và khoa học Hagiuda Koichi; Bộ trưởng Kinh tế, thương mại và công nghiệp Kajiyama Hiroshi. Có ba người được điều chuyển sang lãnh đạo các bộ ngành khác, 4 người quay lại chức vụ cũ trước thời Nội các Abe. Như vậy là Nội các của tân Thủ tướng Suga chỉ có 5 gương mặt hoàn toàn mới. Đặc biệt, chức Bộ trưởng Quốc phòng được giao cho Hạ nghị sĩ đảng Dân chủ tự do Nobuo Kishi, em trai khác họ của cựu Thủ tướng Abe, từng giữ chức Chủ tịch Ủy ban an ninh Hạ viện dưới thời Chính phủ Abe. Chức Chánh Văn phòng Nội các được giao cho Bộ trưởng Y tế, lao động và phúc lợi Kato Katsunobu, từng giữ chức Phó Chánh Văn phòng Nội các.

 

Nội các Suga và quan hệ Hàn-Nhật

Có thể thấy Nội các mới của tân Thủ tướng Suga nối gót Nội các của cựu Thủ tướng Abe, nên khó có thể kỳ vọng về một biến chuyển mới trong toàn bộ phương hướng chính sách của Tokyo, đặc biệt là ở lĩnh vực ngoại giao, trong đó có quan hệ Hàn-Nhật. Trên thực tế, tân Thủ tướng Suga đã từng thể hiện rõ ràng quyết tâm kế thừa chính quyền Abe. Trong một buổi thảo luận tranh cử chức Chủ tịch đảng Dân chủ tự do trước đó, ông này từng phát biểu sẽ tham khảo lời khuyên của cựu Thủ tướng Abe về mặt ngoại giao. Ngoài ra, dù từ chức Thủ tướng nhưng ông Abe vẫn giữ chức nghị sĩ, nên dự kiến ông này sẽ dùng sức ảnh hưởng của mình lên các chính sách của Nội các mới. Nếu xem xét tình hình trên, có thể thấy dù Nội các mới của Nhật Bản đã ra mắt, nhưng khó kỳ vọng Tokyo sẽ thay đổi lập trường theo hướng tích cực hơn so với thời cựu Thủ tướng Abe.

 

Kỳ vọng về quan hệ Hàn-Nhật

Mặc dù vậy, không hẳn không có kỳ vọng nào về Nội các mới ra mắt của Nhật Bản. Dù kế thừa chính quyền Abe đi chăng nữa thì chắc hẳn tân Thủ tướng Suga vẫn mong muốn thiết lập một nền chính trị của riêng mình, không giữ nguyên hoàn toàn chính sách của Chính phủ tiền nhiệm. Đối với Nhật Bản, sự ra mắt Nội các mới sau hơn 7 năm có thể là cơ hội tốt để Tokyo thay đổi một số lập trường cố hữu trước đó. Vấn đề đang được quan tâm là biện pháp siết chặt xuất khẩu của Tokyo với Seoul nhằm trả đũa phán quyết của Tòa án tối cao Hàn Quốc về vấn đề bồi thường các nạn nhân bị cưỡng ép lao động thời chiến, đã được chứng minh không mang lại lợi ích nào cho nước Nhật. Ngoài ra, Thủ tướng Suga được biết đến là có khuynh hướng theo chủ nghĩa thực dụng. Cân nhắc những điểm trên, nếu lập trường của hai nước Hàn-Nhật mềm dẻo hơn thì sẽ không khó tìm ra được một bước đột phá cho quan hệ song phương. Trong điện mừng gửi tân Thủ tướng Suga, Tổng thống Moon Jae-in bày tỏ kỳ vọng hai bên sẽ khắc phục được các mâu thuẫn lịch sử, tăng cường hợp tác thực chất, đôi bên cùng có lợi và hướng tới tương lai ở nhiều lĩnh vực như kinh tế, văn hóa, giao lưu nhân sự.