ⓒYONHAP News

Tình hình bán đảo Hàn Quốc được dự báo sẽ có sự thay đổi lớn sau khi ứng cử viên đảng Dân chủ Joe Biden đắc cử Tổng thống Mỹ. Trước tiên, về vấn đề hạt nhân Bắc Triều Tiên, chính quyền của ông Biden có thể sẽ chuyển từ phương thức “Top-Down” (từ cấp thượng đỉnh tới cấp chuyên viên) của Tổng thống Donald Trump sang lập trường yêu cầu Bình Nhưỡng phải có biện pháp phi hạt nhân hóa một cách thực chất. Về mặt ngoại giao, có thể Tổng thống Mỹ nhiệm kỳ tới sẽ tiếp tục gia tăng sức ép yêu cầu Seoul đứng về phía Washington trong mâu thuẫn Mỹ-Trung.

Vấn đề hạt nhân Bắc Triều Tiên

Một điều gần như chắc chắc là khi lên làm Tổng thống, ông Biden sẽ bãi bỏ phương thức tiếp cận vấn đề hạt nhân Bắc Triều Tiên của người tiền nhiệm Donald Trump. Tổng thống Trump từ trước tới nay chủ trương đạt được “thỏa thuận lớn” với miền Bắc ở cấp thượng đỉnh trước, rồi tiến tới đạt được các bước tiến cụ thể thông qua đàm phán cấp chuyên viên. Tuy nhiên, ít khả năng ông Biden sẽ quay lại đường lối “kiên nhẫn chiến lược” của Chính phủ cựu Tổng thống Barack Obama.

Chính sách “kiên nhẫn chiến lược” của ông Obama từng bị cho là đã tạo điều kiện cho Bắc Triều Tiên nâng cao được năng lực hạt nhân, tên lửa, đẩy tình hình bán đảo Hàn Quốc xấu đi. Trên thực tế, nhiều ý kiến cho rằng do vấn đề hạt nhân Bình Nhưỡng không được ưu tiên dưới thời cựu Tổng thống Obama. Nhiều chuyên gia và cả Chính phủ Seoul nhận định rằng tình hình hiện nay đã khác trước rất nhiều, nên Chính phủ của ông Biden sẽ không quay lại chính sách “kiên nhẫn chiến lược”, bởi giờ đây, miền Bắc đã có năng lực tấn công tới tận lãnh thổ nước Mỹ. Hơn hết, vị thế của Trung Quốc đã khác trước rất nhiều. Do vậy, việc kiểm soát tình hình bán đảo Hàn Quốc đã trở nên quan trọng hơn hẳn so với thời Chính phủ cựu Tổng thống Obama. Theo đó, Chính phủ của ông Biden có thể sẽ theo đuổi tiến triển cụ thể và thực chất trong vấn đề hạt nhân miền Bắc. Để làm được điều này, nhiều khả năng ông Biden sẽ gia tăng sức ép với Bình Nhưỡng, tiến hành đàm phán tuần tự từ cấp chuyên viên.

Quan hệ đồng minh Hàn-Mỹ

Tầm quan trọng của quan hệ đồng minh Hàn-Mỹ đang nổi lên dưới một góc độ khác so với thời Chính phủ Tổng thống Donald Trump. Một yếu tố quan trọng nhất chính là quan hệ Mỹ-Trung. Chính phủ của ông Biden dự kiến sẽ không thay đổi đường lối với Trung Quốc như cách Tổng thống Donald Trump đã làm, đó là gia tăng sức ép với Bắc Kinh trong mâu thuẫn thương mại giữa hai cường quốc. Dù cách thức tiếp cận có thể khác nhau, nhưng Chính phủ của ông Biden có thể sẽ càng đẩy cao sức ép hơn lên Trung Quốc.

Khác với Tổng thống Trump, ông Biden coi trọng giá trị đồng minh. Do đó, nhiều khả năng ông này sẽ đặt trọng tâm vào việc đẩy mạnh quan hệ đồng minh thay vì gây sức ép yêu cầu Seoul nâng khoản đóng góp chi phí cho quân đội Mỹ đồn trú tại Hàn Quốc. Về mặt an ninh, các chuyên gia lại đưa ra nhiều ý kiến phỏng đoán trái chiều. Một số ý kiến cho rằng ông Biden sẽ giảm sức ép với Seoul, trong khi một số khác lại cho rằng ông này sẽ càng gia tăng sức ép hơn, vì trong quá khứ, cựu Phó Tổng thống Mỹ từng phát biểu Hàn Quốc không được đứng về phe Trung Quốc. Hơn nữa, ở thời điểm hiện tại, mâu thuẫn Mỹ-Trung đã trở nên sâu sắc hơn.

 Lộ trình hòa bình bán đảo Hàn Quốc

Lộ trình hòa bình bán đảo Hàn Quốc của Tổng thống Moon Jae-in đang đứng trước thử thách mới. Trước tiên, đề xuất “tuyên bố chấm dứt chiến tranh Triều Tiên” mà ông Moon liên tục nhấn mạnh thời gian gần đây đã mất đi giá trị. Chính phủ Seoul sẽ phải xem xét đường lối chính sách của Chính phủ ông Biden để điều chỉnh về phương thức tiếp cận. Trong thông điệp chúc mừng ông Biden đắc cử đăng tải trên tài khoản Twitter cá nhân, Tổng thống Moon đề xuất ông Biden “hãy cùng tiến bước”, qua đó thể hiện quyết tâm đẩy mạnh quan hệ đồng minh Hàn-Mỹ, dốc toàn lực đạt được tiến triển cho lộ trình hòa bình bán đảo Hàn Quốc. Ngoài ra, Chính phủ Hàn Quốc sẽ có thể phải giảm “tốc độ” hối thúc Washington thay đổi quan hệ Mỹ-Triều. Xét tới những điểm trên, Seoul sẽ phải xây dựng lại bảng tiến độ và lộ trình cho ngoại giao với Washington, quan hệ liên Triều.