ⓒYONHAP News

Ngày 18/1, tòa phúc thẩm đã tuyên án 2 năm 6 tháng tù giam với Phó Chủ tịch tập đoàn Samsung Lee Jae-yong liên quan tới vụ bê bối bà Choi Soon-sil thao túng quyền điều hành quốc gia dưới thời Chính phủ cựu Tổng thống Park Geun-hye, bắt giam ông Lee ngay tại tòa. Theo đó, tập đoàn Samsung lại rơi vào tình trạng khẩn cấp vắng nhà lãnh đạo cao nhất, dự kiến sẽ khó triển khai tích cực các dự án đầu tư quy mô lớn trong thời gian tới.

 

Tòa tuyên án giam với ông Lee Jae-yong

Hội đồng xét xử kết luận bị cáo đã tích cực đưa hối lộ theo yêu cầu của cựu Tổng thống Park Geun-hye, nhờ vả bất chính với mục đích lợi dụng quyền hạn của Tổng thống nhằm thừa kế quyền kinh doanh tập đoàn một cách thuận lợi. Về hoạt động của Ủy ban giám sát tuân thủ pháp luật mà Samsung lập ra vào đầu năm ngoái theo khuyến nghị của Tòa án, Hội đồng xét xử đánh giá tích cực về sự nghiêm túc của Phó Chủ tịch Lee và phía Samsung, nhưng kết luận hoạt động của ủy ban này không đủ để xét làm điều kiện giảm án.

Cùng ngày, cựu Giám đốc và Phó Giám đốc Bộ phận chiến lược tương lai của Samsung là Choi Ji-sung và Jang Choong-ki cũng bị tuyên án 2 năm 6 tháng tù giam. Cựu Tổng giám đốc Park Sang-jin và cựu Phó Tổng giám đốc điều hành Hwang Sung-soo của điện tử Samsung bị tuyên án 2 năm 6 tháng tù giam cho hưởng án treo 4 năm.

 

Quá trình xét xử

Tòa án công nhận ông Lee Jae-yong đã đưa hối lộ 8,68 tỷ won (7,9 triệu USD) bằng tiền công ty, nhờ vả cựu Tổng thống Park Geun-hye giúp đỡ trong quá trình thừa kế quyền kinh doanh tập đoàn. Đây cũng là kết luận của Hội đồng toàn bộ thẩm phán Tòa án tối cao đưa ra vào tháng 10/2019. Khi đó, Tòa án tối cao đã trả hồ sơ vụ án cho tòa án cấp dưới để tiến hành xét xử lại.

Trước đó, Nhóm công tố viên đặc biệt do ông Park Young-soo dẫn đầu đã truy tố bắt giam Phó Chủ tịch Lee Jae-yong, quy kết bị cáo đã đưa hối lộ tổng cộng 29,8 tỷ won (27,2 triệu USD) cho bà Park Geun-hye và hứa sẽ đưa 21,3 tỷ won (19,4 triệu USD) khác. Tháng 8/2018, tòa sơ thẩm công nhận số tiền hối lộ của bị cáo là 8,9 tỷ won (8,1 triệu USD), tuyên 5 năm tù giam, bắt giam ông Lee ngay tại tòa. Tuy nhiên, trong phiên tòa xét xử phúc thẩm vào tháng 2 năm 2019, tòa án rút số tiền hối lộ xuống còn 3,6 tỷ won (3,3 triệu USD), giảm án cho ông Lee xuống còn 2 năm 6 tháng tù giam, cho hưởng án treo 4 năm, đồng thời thả tự do cho bị cáo. Sau đó, Hội đồng toàn bộ thẩm phán Tòa án tối cao trong phiên phúc thẩm lần hai đã công nhận thêm khoản tiền hối lộ là 5 tỷ won (4,5 triệu USD), bác phán quyết phúc thẩm lần thứ nhất, trả hồ sơ vụ án về Tòa án cấp cao Seoul. Theo đó, Tòa án cấp cao Seoul đã mở phiên tòa xét xử lại, kết cục tuyên ông Lee mức án 2 năm 6 tháng tù giam. Phán quyết lần này phản ánh đúng kết luận của Tòa án tối cao, nên dù ông Lee kháng án tiếp đi chăng nữa thì nhiều khả năng mức án này sẽ vẫn được giữ nguyên. Trước đó, sau phán quyết của tòa sơ thẩm, ông Lee đã bị giam giữ trong vòng một năm. Do đó, ông này còn phải thụ án giam thêm 1 năm 6 tháng nữa.

 

Ý nghĩa và triển vọng

Phán quyết lần này được đánh giá là thể hiện quyết tâm mạnh mẽ của tòa án trong việc cắt đứt sợi dây thông đồng giữa giới chính trị của kinh tế. Giới doanh nghiệp kêu gọi tòa án “nương tay” với Phó Chủ tịch Lee Jae-yong, cân nhắc tới ảnh hưởng của tập đoàn Samsung với kinh tế quốc gia, tình hình bất ổn kinh tế Hàn Quốc và thế giới hiện nay do dịch COVID-19. Tập đoàn Samsung đã tuyên bố từ bỏ đường lối kinh doanh “không công đoàn”, trong khi ông Lee Jae-yong tuyên bố sẽ không để lại quyền kinh doanh cho con cái, nhằm thoát khỏi kịch bản xấu nhất là bị bắt giam. Tuy nhiên, bất chấp những nỗ lực này, Tòa án vẫn tuyên án giam với ông Lee, do nhận thấy các hành vi phạm tội của bị cáo là rất nghiêm trọng, sự thông đồng giữa giới kinh tế và chính trị đã ăn sâu quá lâu trong xã hội Hàn Quốc. Theo đó, dư luận chỉ ra rằng tập đoàn Samsung phải tái sinh hoàn toàn, trở thành một doanh nghiệp minh bạch hàng đầu thế giới để phù hợp với thời đại mới.