© Getty Images Bank

Nếu giàu có hơn và có một khoản tiền dư giả, bạn sẽ muốn thay đổi điều gì trước tiên? Người dân ở các quốc gia có nền kinh tế tương đối phát triển sẽ thường thay đổi phương tiện giao thông. Chẳng hạn, ngày càng nhiều người Trung Quốc đi xe máy tại thời điểm quốc gia này bắt đầu thực hiện chính sách cải cách và mở cửa. Nước có tốc độ tăng trưởng kinh tế nhanh là Việt Nam còn được gọi là thiên đường xe máy. Và Bắc Triều Tiên cũng không ngoại lệ, ngày càng nhiều xe máy xuất hiện tại đây. Hôm nay, chúng ta sẽ nghe phân tích về câu chuyện đằng sau số lượng xe máy ngày càng gia tăng ở phía bên kia bán đảo Hàn Quốc cùng bà Kang Mi-jin, phóng viên báo trực tuyến Daily NK.

 

Xe máy từng là biểu tượng của quyền lực

Bà Kang Mi-jin đã sống ở thành phố Hyesan, tỉnh Ryanggang trước khi đào thoát khỏi nước này năm 2009. Bà rất ngạc nhiên khi thấy rất nhiều xe máy ở Bắc Triều Tiên, vì trước đây chúng chỉ được cung cấp cho các đồn cảnh sát và lực lượng đặc nhiệm thuộc Bộ an ninh nhân dân, cơ quan thực thi pháp luật ở miền Bắc. Theo hồi tưởng của bà, chiếc xe máy là biểu tượng của quyền lực thời đó.

Tầng lớp đặc quyền ở Bình Nhưỡng lái xe máy nhập khẩu từ Nhật Bản để phô trương quyền lực trong những dịp đặc biệt. Về nguyên tắc, Bắc Triều Tiên cấm các cá nhân sở hữu và đi xe máy đến những năm 1990.

Miền Bắc bắt đầu cho phép sở hữu xe máy tư nhân vào năm 2012, đến năm 2014 lại cấm và cấp phép trở lại vào năm sau. Kể từ khi sửa đổi luật liên quan năm 2017, số lượng xe máy đã tăng nhanh chóng. Lý do chính là nhờ thị trường tư nhân, còn gọi là jangmadang.

 

Số lượng xe tăng mạnh nhờ chợ tư nhân phát triển

Một báo cáo cho thấy các hoạt động kinh tế tư nhân chiếm 80% nền kinh tế hộ gia đình ở Bắc Triều Tiên, chứng tỏ chợ tư nhân đang nở rộ ở Nhà nước cộng sản. Có rất nhiều hãng vận chuyển hoặc đại lý giao nhận sử dụng xe máy ở Pyongsong, một thành phố phía Bắc Bình Nhưỡng. Đây là cửa ngõ quan trọng đến thủ đô và là một trong những trung tâm phân phối chính ở Bắc Triều Tiên. Xe máy được sử dụng để chở hàng hóa và hành khách đến chợ tư nhân ở Bình Nhưỡng, thị trường tiêu dùng lớn nhất cả nước.

Hành khách có thể đi bằng xe máy khi di chuyển quãng đường ngắn hoặc trung bình trong phạm vi 100 km, với chi phí tương tự taxi. Khi người dân đặt mỳ lạnh, kim chi hoặc bình gas, những người vận chuyển bằng xe máy, gọi là “người giao hàng đạn đạo”, sẽ đưa hàng đến tận tay họ. Các sản phẩm trên trang mua sắm trực tuyến Okryu của Bắc Triều Tiên cũng được giao tới khách hàng thông qua dịch vụ giao hàng bằng xe máy. Theo thời gian, xe máy từng bị cấm ở Bắc Triều Tiên giờ đã trở thành một phương tiện giao thông quan trọng. Vậy thì những loại xe máy nào được buôn bán ở miền Bắc?

Ở Bắc Triều Tiên, xe máy Trung Quốc và xe sản xuất nội địa được buôn bán trong chợ. Chính quyền Bắc Triều Tiên nhập khẩu thành phẩm trực tiếp từ Trung Quốc, hoặc nhập khẩu máy móc thiết bị rồi áp dụng công nghệ của Trung Quốc để sản xuất xe máy tại một nhà máy ở Bình Nhưỡng. Tập đoàn Pugang Bắc Triều Tiên được thành lập năm 2005 tại Bình Nhưỡng, là nhà sản xuất và cung cấp xe máy lớn nhất toàn quốc. Một công ty liên doanh giữa Bắc Triều Tiên và Trung Quốc mang tên “Xe máy Kumgang” đã bán các mẫu xe nhập khẩu từ Trung Quốc từ năm 2013. Trong các loại xe máy động cơ dưới 125cc, 250cc và 400cc, các mẫu trung bình 250cc của Trung Quốc được đàn ông Bắc Triều Tiên ưa chuộng. Phí đăng ký xe máy ở Bắc Triều Tiên rất cắt cổ.

 

Phí đăng ký xe đắt đỏ

Bộ An ninh nhân dân phụ trách việc đăng ký xe máy, trong đó có cấp biển số, và chi phí đăng ký từ 300 đến 500 USD. Tuy nhiên, những người không nhận được biển số đăng ký kể cả sau khi đưa hối lộ thường mua giấy phép lái xe và biển số giả với giá 100 USD để tránh bị đàn áp. Trong khi tham nhũng và các hành vi trái quy định đang tràn lan trong quá trình đăng ký xe máy, phương tiện này đã trở nên không thể thiếu trong các hoạt động kinh tế ở miền Bắc. Xe máy được kỳ vọng sẽ tạo ra những thay đổi lớn trong cuộc sống của người dân Bắc Triều Tiên.

Xe máy đã hiện diện rộng rãi trong cuộc sống của người dân Bắc Triều Tiên. Cùng với sự lan rộng của điện thoại di động và sức mua gia tăng ở các thành phố lớn, dự kiến xe máy sẽ góp phần thúc đẩy ngành kinh doanh vận tải miền Bắc phát triển nhanh chóng.