ⓒ Getty Images Bank

Vụ việc một người đào tẩu Bắc Triều Tiên đến Hàn Quốc năm 2017 trốn về nước tháng trước đã hướng sự chú ý của dư luận đến nhóm người đào thoát trốn trở lại miền Bắc. Hôm nay, chúng ta sẽ tìm hiểu cách những người đào thoát miền Bắc đến Hàn Quốc, và tại sao một số người lại quyết định quay về cùng phóng viên Kang Mi-jin từ báo trực tuyến Daily NK, một người miền Bắc đào thoát đã trốn khỏi quê nhà năm 2009.

Lượng người đào tẩu quay về nước nhiều hơn dưới thời Chủ tịch Kim Jong-un

Theo Chủ tịch Ủy ban Chính sách đảng Dân chủ đồng hành và thành viên Ủy ban Tình báo thuộc Quốc hội Cho Jeong-sik, khoảng 29 người đào tẩu Bắc Triều Tiên đã về nước kể từ khi Chủ tịch Ủy ban Quốc vụ Kim Jong-un lên nắm quyền năm 2012. Bộ Thống nhất Hàn Quốc cho biết tổng cộng 11 người đào tẩu đã trở về miền Bắc kể từ năm 2015 đến nay, dựa trên các báo cáo của truyền thông Bắc Triều Tiên trong 5 năm qua.

Rất khó để tìm ra lý do tại sao những người đào tẩu miền Bắc quyết định trở về quê nhà, vì thường thì không có tin tức gì sau khi họ về nước. Chúng ta chỉ có thể phán đoán lý do thông qua một số người đào tẩu chạy trốn thất bại và bị xử phạt ở miền Nam. Vậy tại sao những người đào tẩu lại chọn quay về Bắc Triều Tiên, sau khi liều mạng trốn khỏi nước này ngay từ đầu?

Rủi ro của người có ý định quay về: tiến thoái lưỡng nan!

Ngay cả khi người đào tẩu quyết định vượt biên về phía Bắc thì hành trình trở về cũng không hề dễ dàng. Hầu hết những người Bắc Triều Tiên mới đến Hàn Quốc đều cho biết rất ngạc nhiên khi nghe tin người đào tẩu họ Kim dễ dàng quay lại miền Bắc chỉ bằng cách bơi qua ống thoát nước vào tháng trước. Người đàn ông này đã không chọn những lối thoát thông thường như vùng biên giới Trung-Triều Tiên hay đi qua một nước thứ ba.

Những người đào tẩu nếu không quay về Bắc Triều Tiên thành công sẽ bị xử phạt nặng ở Hàn Quốc. Điều 6 Luật An ninh quốc gia Hàn Quốc quy định bất kỳ ai xâm nhập hay trốn thoát để nhận lệnh hoặc chủ động tham khảo ý kiến từ một tổ chức chống Chính phủ hoặc thành viên của tổ chức đó sẽ bị kết án tử hình, tù chung thân hoặc tù trên 5 năm. Kể cả khi xoay sở về được Bắc Triều Tiên, nhiều người đào thoát cũng đã bị chế độ cộng sản trừng phạt.

Hàn Quốc cần nỗ lực nhiều hơn để ngăn chặn những người đào thoát mới đến quay trở lại miền Bắc

Sau vụ việc một người đào tẩu Bắc Triều Tiên trốn về nước gần đây, một số ý kiến đang kêu gọi Chính phủ cải thiện hệ thống quản lý người đào thoát miền Bắc. Theo nghị sĩ Cho Jeong-sik, có 33.670 người Bắc Triều Tiên tái định cư ở Hàn Quốc tính đến cuối tháng 6, nhưng chưa xác định được nơi ở của khoảng 900 người trong số này. Ở Hàn Quốc, những người mới đến từ Bắc Triều Tiên sẽ được cảnh sát bảo vệ trong một thời gian nhất định. Cảnh sát phân loại người tị nạn miền Bắc thành ba nhóm để quản lý, nhưng số lượng sĩ quan chịu trách nhiệm giám sát họ lại không đủ. Một số người đào thoát hoàn toàn không liên lạc với cảnh sát, vì họ cảm thấy như đang bị theo dõi và kiểm soát nếu cảnh sát liên lạc. Có vẻ Hàn Quốc cần nỗ lực nhiều hơn để ngăn chặn những người đào thoát mới đến quay trở lại miền Bắc.

Bên cạnh cải thiện hệ thống quản lý của Chính phủ đối với người đào thoát Bắc Triều Tiên, chính các công dân Hàn cũng cần chấp nhận họ như những người dân bình thường khác và giúp đỡ họ tái định cư thuận lợi ở miền Nam.