Chủ tịch đảng Lao động Bắc Triều Tiên Kim Jong-un hôm 1/1/2018 đã có bài phát biểu nhân dịp năm mới phát trên Đài truyền hình trung ương Bắc Triều Tiên, trong đó đề cập đến khả năng đoàn thể thao nước này có thể đến Hàn Quốc dự Olympic Pyeongchang 2018 và nối lại đối thoại hai miền. Nhân đây Chính phủ Hàn Quốc đã đề xuất tổ chức đối thoại cấp cao liên Triều và nhận được sự chấp thuận của miền Bắc.

Phát biểu của Chủ tịch Bắc Triều Tiên về khả năng tham dự Olympic Pyeongchang 2018 tại Hàn Quốc
Nguyên văn phát biểu của Chủ tịch Bắc Triều Tiên là miền Bắc có ý định sẽ cử đoàn thể thao đến Hàn Quốc tham dự Olympic mùa đông 2018 và sẵn sàng gặp gỡ với phía miền Nam trong thời gian sớm nhất. Ông Kim cũng nói thêm rằng quan trọng nhất là phải tạo được bầu không khí hòa bình trên bán đảo, giải tỏa căng thẳng quân sự giữa hai bên. Để hướng đến cải thiện quan hệ liên Triều, nhà lãnh đạo miền Bắc tuyên bố sẽ mở ra con đường hướng đến đối thoại với Chính phủ đương nhiệm hay bất kỳ cá nhân, cơ quan nào của miền Nam. Ngay lập tức, những phát biểu này của ông Kim Jong-un đã thu hút được sự quan tâm chú ý của dư luận bởi đây có thể được hiểu như một tuyên bố chính thức về việc Bình Nhưỡng có thể tham gia Olympic Pyeongchang. Ngoài ra, phát biểu này của nhà lãnh đạo miền Bắc cũng chính là đề xuất đối thoại liên Triều, đồng thời bày tỏ ý định sẽ triển khai hội đàm giữa cơ quan quân sự hai miền.

Tuy nhiên, ông Kim Jong-un cũng yêu cầu Hàn Quốc ngừng việc tập trận với các thế lực bên ngoài chuẩn bị cho chiến tranh hạt nhân và loại bỏ những vũ khí xâm lược của Mỹ. Phát biểu trên được hiểu là yêu cầu công khai nhắm vào các cuộc tập trận chung thường niên của liên quân Hàn-Mỹ và việc triển khai vũ khí của Mỹ tại Hàn Quốc.

Đe dọa dạt nhân
Cũng như nhiều bài phát biểu khác, Chủ tịch miền Bắc Kim Jong-un không quên nhấn mạnh những đe dọa về hạt nhân và tên lửa. Ông Kim khẳng định Bình Nhưỡng đã nắm trong tay vũ khí hạt nhân có thể tấn công đến tận nước Mỹ, đồng thời cho biết mình có sẵn một “nút bấm hạt nhân” ngay trên bàn làm việc. Ông này cũng nói thêm rằng đó không phải lời đe dọa suông mà là một sự thật mà Washington nên biết. Đây là lần đầu tiên Chủ tịch miền Bắc nhắc đến “nút bấm hạt nhân”.

Ngoài ra, lãnh đạo miền Bắc nhấn mạnh Bình Nhưỡng đã hoàn thành sức mạnh hạt nhân quốc gia, sẵn sàng tiến tới sản xuất hàng loạt vũ khí hạt nhân để đưa vào thực chiến, và tự tin tuyên bố rằng nước này có khả năng đáp trả hạt nhân ngay tức khắc nếu phe đối địch kích động chiến tranh.

Phản ứng của Chính phủ Hàn Quốc và việc nối lại đối thoại liên Triều

Chính phủ Hàn Quốc hôm 2/1 đã đề xuất tổ chức đối thoại liên Triều để bàn bạc nội dung liên quan đến việc Bắc Triều Tiên cử đoàn thể thao tham dự Thế vận hội mùa đông Olympic Pyeongchang 2018 cũng như trao đổi những phương án cải thiện quan hệ hai miền. Đến ngày 5/1, Bắc Triều Tiên đã gửi thông báo chấp thuận đề xuất của Hàn Quốc. Thông báo của miền Bắc được gửi dưới danh nghĩa Chủ tịch Ủy ban hòa bình thống nhất tổ quốc Bắc Triều Tiên Ri Son-kwon, và người nhận là Bộ trưởng Thống nhất Hàn Quốc Cho Myung-kyun. Trong thông báo này, Bình Nhưỡng bày tỏ hoan nghênh việc Seoul đề xuất đối thoại liên quan đến việc nước này cử đoàn thể thao dự Thế vận hội mùa đông tại Pyeongchang, qua đó tìm kiếm hướng đi cải thiện quan hệ hai miền. Miền Bắc cũng cho biết sẽ cử đoàn đại diện dự đối thoại liên Triều dự kiến diễn ra vào ngày 9/1 tại “Ngôi nhà hòa bình” ở làng đình chiến Bàn Môn Điếm.

Nếu việc này diễn ra theo đúng dự kiến thì đây sẽ là đối thoại liên Triều đầu tiên dưới thời Chính phủ của Tổng thống Moon Jae-in, đánh dấu việc nối lại đối thoại cấp cao hai miền sau hai năm gián đoạn từ tháng 12/2015. Bộ Thống nhất Hàn Quốc cho biết nghị sự tại hội đàm này sẽ bao gồm nhiều vấn đề từ việc miền Bắc dự Olympic đến cải thiện quan hệ hai miền, tuy nhiên sẽ ưu tiên bàn thảo về vấn đề Bắc Triều Tiên cử đoàn vận động viên tới tham dự Thế vận hội mùa đông 2018 tại Hàn Quốc. Được biết, hai bên cũng đã nhất trí sẽ trao đổi bằng văn bản những nội dung cụ thể liên quan đến hội đàm như thành phần đoàn.

Trước tình hình này, một số ý kiến bày tỏ quan ngại quan hệ đồng minh Hàn-Mỹ sẽ bị mất cân bằng. Tuy nhiên, hôm 4/1, Tổng thống Hàn Quốc và Tổng thống Mỹ Donald Trump đã có cuộc điện đàm trao đổi thẳng thắn về vấn đề này. Lãnh đạo hai nước nhất trí hoãn tập trận chung thường niên của liên quân Hàn-Mỹ trong thời gian diễn ra kỳ Thế vận hội Olympic và cả kỳ Paralympic diễn ra sau đó. Đặc biệt, ông Trump bày tỏ ủng hộ hoàn toàn chính sách đối với Bắc Triều Tiên của Tổng thống Moon Jae-in.