Trả lời phỏng vấn truyền thông Hàn Quốc ngày 16/10 (giờ địa phương), cựu Đặc phái viên phụ trách chính sách Bắc Triều Tiên thuộc Bộ Ngoại giao Mỹ Joseph Yun nhận định Bắc Triều Tiên sẽ không phi hạt nhân hóa toàn diện trong tương lai gần. 

Khác với Đặc phái viên đương nhiệm là ông John Bolton yêu cầu Bắc Triều Tiên phải giải trừ hạt nhân ngay lập tức, ông Yun cho rằng vấn đề hạt nhân miền Bắc chỉ có thể giải quyết theo từng giai đoạn. Ông đánh giá giải pháp của ông Bolton có thể dẫn tới các động thái quân sự, kích động tâm lý thù địch gây ra hậu quả khôn lường.

Cựu Đặc phái viên Mỹ nhấn mạnh có thể mất 10 năm, 20 năm hay 30 năm để giải quyết từng giai đoạn, từ đóng băng hạt nhân cho tới công tác kiểm chứng. Tuy nhiên, ông Yun khẳng định đây là lựa chọn duy nhất cho vấn đề hạt nhân Bình Nhưỡng. Cách tiếp cận này sẽ giúp gây dựng trọn vẹn lòng tin, đạt mục đích tối hậu là phi hạt nhân hóa. 

Cựu Đặc phái viên Yun nhấn mạnh Tổng thống Donald Trump đã nói rõ sẽ không đồng ý tổ chức Hội nghị thượng đỉnh Mỹ-Triều lần thứ ba nếu hai bên không đạt thỏa thuận trước. Rõ ràng, thất bại của Hội nghị thượng đỉnh Mỹ-Triều lần thứ hai tại Hà Nội hồi tháng 2 là một bài học với người đứng đầu Nhà Trắng.

Ông Yun cho biết tại hội đàm thượng đỉnh Hà Nội, lãnh đạo hai nước đã thảo luận việc Bắc Triều Tiên phá dỡ cơ sở hạt nhân Yongbyun và Mỹ dỡ bỏ biện pháp cấm vận với Bình Nhưỡng. 

Cựu Đặc phái viên Mỹ đề xuất phương án "Hà Nội +α", tức một thỏa thuận sơ bộ tiến triển hơn. Cụ thể, ông Yun đề xuất Bắc Triều Tiên phá dỡ thêm các cơ sở hạt nhân khác như bãi phóng tên lửa xã Dongchang (huyện Cholsan, tỉnh Bắc Pyongan), bãi thử nghiệm hạt nhân xã Punggye (huyện Kilju, tỉnh Bắc Hamgyong); nhất trí về lộ trình phi hạt nhân hóa; và giải trừ ngay lập tức các tên lửa tầm xa. Phía Mỹ có thể nới lỏng một phần các lệnh trừng phạt với miền Bắc, như về xuất khẩu than đá, người lao động miền Bắc tại nước ngoài; tuyên bố chấm dứt chiến tranh; thiết lập Văn phòng liên lạc.

Ông Yun phỏng đoán lãnh đạo Mỹ-Triều sẽ có thể gặp nhau trong vòng 6 tháng tới. Tổng thống Donald Trump còn một năm nữa là hết nhiệm kì, còn Chủ tịch Ủy ban Quốc vụ Bắc Triều Tiên Kim Jong-un yêu cầu Mỹ phải đề xuất "cách tính toán mới" tới cuối năm nay.

[Photo : YONHAP News]