ⓒYONHAP News

Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in ngày 21/1 đã gửi điện chúc mừng tân Tổng thống Mỹ Joe Biden, nhấn mạnh Hàn Quốc vừa là đồng minh vững chắc vừa là đối tác đáng tin cậy của Mỹ. Seoul sẽ luôn đồng hành cùng Chính phủ Joe Biden. Trước đó, vào ngày 20/1 (giờ địa phương), ông Joe Biden đã chính thức nhậm chức Tổng thống thứ 46 của nước Mỹ. Chủ nhân mới Nhà Trắng phát biểu nước Mỹ đang đối mặt với khoảng thời gian khủng hoảng và đầy thách thức, cam kết sẽ nỗ lực hết sức để đoàn kết nước Mỹ một lần nữa.

 

Tuyên thệ nhậm chức

Chính phủ của tân Tổng thống Joe Biden ra mắt trong bối cảnh nước Mỹ đang đối mặt với cuộc khủng hoảng phức tạp chưa từng thấy trong lịch sử, như đại dịch COVID-19, kinh tế suy thoái, nội bộ chia rẽ nghiêm trọng. Do vậy, trong bài phát biểu nhậm chức, ông Biden tập trung nêu ra các vấn đề trong nước, hướng tới đoàn kết toàn dân. Ông Biden nhắc lại vụ cử tri ủng hộ cựu Tổng thống Donald Trump chiếm trụ sở Quốc hội, nhấn mạnh rằng lễ nhậm chức của ông chính là “sự chiến thắng của chủ nghĩa dân chủ”. Tân Tổng thống chỉ ra rằng nước Mỹ giờ đây sẽ phải đối mặt với chủ nghĩa da trắng thượng đẳng, chủ nghĩa khủng bố trong nước. Tổng thống Biden nhấn mạnh về việc đoàn kết toàn dân, bởi lịch sử luôn chứng minh rằng sự đoàn kết sẽ luôn giành thắng lợi, tiêu biểu như cuộc nội chiến Mỹ, thời kỳ đại khủng hoảng, hai lần chiến tranh thế giới, và vụ khủng bố ngày 11/9/2001. Về chính sách đối ngoại, ông Biden cho biết sẽ khôi phục quan hệ với các nước đồng minh, tiếp tục can thiệp vào các vấn đề nổi cộm quốc tế. Tân tổng thống Mỹ nhấn mạnh đây chính là thông điệp của ông gửi tới “những người bên ngoài biên giới”. Qua đây, Tổng thống Biden thể hiện quyết tâm tái thiết lại năng lực lãnh đạo của Mỹ trong cộng đồng quốc tế bằng việc đẩy mạnh giao lưu và hợp tác với các đồng minh.

 

“Nước Mỹ đã trở lại”

Có thể tóm lược chính sách đối ngoại của Chính phủ Biden bằng cụm từ “nước Mỹ đã trở lại”. Chính phủ mới đã xóa bỏ chính sách “chủ nghĩa cô lập” của cựu Tổng thống Donald Trump, đi theo lộ trình chính sách trước đó là coi trọng đồng minh, tích cực can thiệp vào các vấn đề nổi cộm toàn cầu. Trên thực tế, sau lễ nhậm chức, ông Biden đã đảo ngược lại các chính sách thời Chính phủ Trump. Trước tiên, ông Biden đã ký Sắc lệnh hành chính, chỉ thị đưa Washington quay lại Hiệp định Paris về biến đổi khí hậu, dừng quy trình rút khỏi Tổ chức y tế thế giới (WHO), rút lại lệnh cấm nhập cảnh vào Mỹ với một số quốc gia Hồi giáo, dừng hiệu lực tình trạng khẩn cấp liên quan tới việc xây dựng bức tường biên giới với Mexico. Ngoài ra, ông Biden cũng đã ký các quyết định liên quan tới việc khắc phục cuộc khủng hoảng COVID-19, giảm nhẹ sự phân biệt chủng tộc. Những bước đi đầu tiên của tân lãnh đạo Nhà Trắng đã thể hiện quyết tâm mạnh mẽ trong việc xúc tiến các bài toán điều hành quốc gia quan trọng. Sắc lệnh hành chính của Tổng thống có hiệu lực ngay lập tức mà không cần tới quy trình lập pháp tại Quốc hội Mỹ.

 

Dự báo quan hệ Hàn-Mỹ và tình hình bán đảo Hàn Quốc

Dự kiến tình hình bán đảo Hàn Quốc, bao gồm quan hệ Hàn-Mỹ, Mỹ-Triều và liên Triều, chuẩn bị đón sự thay đổi lớn sau những bước đi “xóa bỏ di sản Trump” của ông Biden.

Trước tiên, Chính phủ Biden được cho là sẽ khôi phục quan hệ đồng minh Hàn-Mỹ như trước đây, đẩy mạnh quan hệ hợp tác. Nhiều khả năng Seoul và Washington sẽ đạt được thỏa thuận ở mức hợp lý về vấn đề chia sẻ chi phí quân sự bị bế tắc suốt thời gian qua. Cựu Tổng thống Trump trước đó đã liên tục yêu cầu Seoul phải nâng mạnh khoản đóng góp cho Mỹ. Về vấn đề phi hạt nhân hóa Bắc Triều Tiên, gần như chắc chắn Chính phủ Biden sẽ chuyển sang phương thức đàm phán từ cấp chuyên viên tới cấp thượng đỉnh, đối ngược hoàn toàn với phương thức từ cấp thượng đỉnh tới cấp chuyên viên của Chính phủ Trump. Tuy nhiên, vấn đề bắc Triều Tiên đang bị đẩy khỏi thứ tự ưu tiên, do Chính phủ Biden phải giải quyết nhiều bài toán nội bộ cấp thiết hơn, như khắc phục COVID-19, hàn gắn rạn nứt trong nước. Trong bài phát biểu nhậm chức của ông Biden cũng không đề cập tới vấn đề miền Bắc. Theo đó, lộ trình hòa bình bán đảo Hàn Quốc của Tổng thống Moon Jae-in có thể sẽ gặp khó khăn. Sự ra mắt của Chính phủ Biden có thể tác động tích cực tới việc khôi phục quan hệ đồng minh Hàn-Mỹ, nhưng Washington cũng có thể sẽ gây sức ép lớn hơn yêu cầu Seoul tham gia vào liên minh kìm hãm Trung Quốc, trong bối cảnh mâu thuẫn thương mại Mỹ-Trung vẫn đang tiếp diễn.