ⓒYONHAP News

Dự thảo cấm vận với Bình Nhưỡng bị phủ quyết

Tại cuộc họp ngày 26/5 vừa qua, Hội đồng bảo an Liên hợp quốc đã tiến hành biểu quyết dự thảo trừng phạt mới với Bắc Triều Tiên, với nội dung cắt giảm mức trần nhập khẩu dầu xăng dầu, nhằm đáp trả việc nước này liên tiếp phóng tên lửa đạn đạo, trong đó có tên lửa đạn đạo xuyên lục địa (ICBM).

 

Kết quả là có 13 nước bỏ phiếu tán thành, hai nước phản đối. Tuy nhiên, hai nước phản đối ở đây lại là Nga và Trung Quốc, thành viên thường trực của Hội đồng bảo an, khiến dự thảo đã bị phủ quyết theo quy định. Ngay lập tức, Chính phủ Hàn Quốc đã bày tỏ lấy làm tiếc, cho rằng việc dự thảo bị phủ quyết đã làm tổn hại sâu sắc tới niềm tin của cộng đồng quốc tế với Hội đồng bảo an.

 

Dự thảo trên có nội dung chính là cắt giảm mức trần nhập khẩu dầu thô của Bắc Triều Tiên từ 4 triệu thùng xuống 3 triệu thùng một năm, mức trần nhập khẩu sản phẩm dầu mỏ tinh chế từ 500.000 thùng xuống 375.000 thùng một năm. Dự thảo cũng cấm Bắc Triều Tiên xuất khẩu nhiên liệu khoáng, dầu khoáng và các sản phẩm chưng cất khác từ dầu mỏ, sản phẩm và phụ tùng đồng hồ. Dự thảo cấm xuất khẩu thuốc lá thô và thuốc lá thành phẩm cho Bắc Triều Tiên. Nội dung này được phân tích là nhắm tới nhà lãnh đạo miền Bắc Kim Jong-un, một người nghiện thuốc lá. Dự thảo cũng cấm sử dụng các công nghệ, dịch vụ liên quan đến công nghệ thông tin và truyền thông từ Bắc Triều Tiên, cấm vận với tổ chức và cá nhân.

 

Đây là lần đầu tiên Hội đồng bảo an Liên hợp quốc tiến hành biểu quyết dự thảo cấm vận miền Bắc kể từ sau khi dự thảo nghị quyết trừng phạt số 2397 được Hội đồng bảo an thông qua vào tháng 12/2017 với sự nhất trí toàn diện. Đây cũng là lần đầu tiên trong vòng 15 năm, Trung Quốc và Nga dùng quyền phủ quyết tại Hội đồng bảo an.

 

Quá trình

Dự thảo nghị quyết lần này do Mỹ xúc tiến, nhằm đối phó với một loạt vụ phóng tên lửa đạn đạo liên tiếp của miền Bắc trong năm nay, trong đó bao gồm cả tên lửa đạn đạo xuyên lục địa. Washington đã căn cứ vào “Điều khoản Trigger” (Bóp cò) trong Nghị quyết số 2397 của Hội đồng bảo an, quy định phải thảo luận về việc tự động áp đặt trừng phạt đối với nguồn cung dầu mỏ của miền Bắc trong trường hợp nước này phóng tên lửa đạn đạo xuyên lục địa.

 

Mỹ đã lập dự thảo trên vào tháng 3 năm nay, sau đó tiến hành thảo luận với các nước thành viên Hội đồng bảo an. Tới ngày 25/5, Bắc Triều Tiên phóng một lúc ba tên lửa đạn đạo, trong đó có một ICBM, đúng vào thời điểm Tổng thống Mỹ Joe Biden vừa kết thúc chuyến công du hai nước Hàn Quốc và Nhật Bản. Động thái khiêu khích này đã khiến Washington xúc tiến biểu quyết dự thảo ngay vào ngày hôm sau tại Hội đồng bảo an. Một yếu tố quan trọng khiến Mỹ xúc tiến biểu quyết dự thảo đó là việc Bắc Triều Tiên đang cho thấy một loạt dấu hiệu chuẩn bị thử nghiệm hạt nhân lần thứ 7.

 

Triển vọng

Tháng 4 năm nay, Đại hội đồng Liên hợp quốc đã thông qua dự thảo nghị quyết có nội dung nếu một nước thành viên thường trực dùng quyền phủ quyết tại cuộc họp của Hội đồng bảo an, thì sẽ phải thảo luận về vấn đề đó tại Đại hội đồng Liên hợp quốc. Tuy nhiên, điều khoản này không phải là bắt buộc. Một ngày sau khi dự thảo trừng phạt Bắc Triều Tiên bị phủ quyết, Chủ tịch Đại hội đồng Liên hợp quốc Abdulla Shahid tuyên bố sẽ triệu tập cuộc họp của Đại hội đồng Liên hợp quốc vào lúc 10 giờ sáng ngày 8/6, căn cứ theo quy định là phải triệu tập cuộc họp chính thức trong vòng 10 ngày (tính theo ngày làm việc) kể từ khi nước thành viên thường trực thực hiện quyền phủ quyết. Hai nước Nga và Trung Quốc dự kiến sẽ bị yêu cầu giải trình về lý do phủ quyết.

 

Mặt khác, Mỹ tuyên bố sẽ tái xúc tiến một dự thảo cấm vận mới tại Hội đồng bảo an trong trường hợp Bắc Triều Tiên thử nghiệm hạt nhân trên thực tế. Theo đó, dư luận tiếp tục quan tâm liệu lần này, Matxcơva và Bắc Kinh có tiếp tục dùng quyền phủ quyết hay không nếu Bình Nhưỡng tiến hành thử hạt nhân.