Đáp lại việc Thứ trưởng Ngoại giao Bắc Triều Tiên Kim Kye-gwan phát biểu sẽ xem xét lại việc tham gia Hội nghị thượng đỉnh Mỹ-Triều, Cố vấn an ninh quốc gia Nhà Trắng John Bolton khẳng định Washington sẽ không xa rời mục tiêu “phi hạt nhân Bắc Triều Tiên hóa một cách toàn diện, có thể kiểm chứng và không thể đảo ngược”. Mỹ cũng đồng thời khẳng định nước này sẽ giải trừ hạt nhân miền Bắc theo phương thức mà Tổng thống Donald Trump thấy phù hợp nhất, không phải theo mô hình phi hạt nhân hóa kiểu Li-bi.

Phát biểu của Thứ trưởng Ngoại giao miền Bắc
Vào hôm 16/5, Thứ trưởng Kim Kye-gwan đã có bài phát biểu cho biết miền Bắc không hứng thú với một cuộc đối thoại chỉ nhằm ép buộc nước này từ bỏ hạt nhân. Nếu bị dồn vào chân tường, Bắc Triều Tiên sẽ xem xét lại về việc có đồng ý tiến hành Hội nghị thượng đỉnh Mỹ-Triều hay không. Ông này chỉ trích các quan chức cấp cao trong Chính phủ Mỹ, cụ thể là Cố vấn an ninh quốc gia Nhà Trắng John Bolton, đã có những phát ngôn kích động nghiêm trọng với nước này, như “giải trừ hạt nhân trước, bù đắp sau”, “phi hạt nhân hóa theo kiểu Li-bi”, “giải trừ hoàn toàn hạt nhân, tên lửa, vũ khí sinh học và hóa học”. Thứ trưởng Kim chỉ ra rằng riêng việc so sánh một quốc gia sở hữu hạt nhân như Bắc Triều Tiên với Li-bi, nước mới chỉ ở giai đoạn đầu phát triển hạt nhân, là hết sức khập khiễng. Về việc Mỹ bù đắp về mặt kinh tế nếu Bắc Triều Tiên giải trừ hạt nhân, ông này nhấn mạnh từ trước tới nay, chính quyền miền Bắc chưa hề kỳ vọng vào Mỹ về việc phát triển kinh tế. Tương tự như vậy, Bình Nhưỡng tuyệt đối sẽ không thương lượng với Washington về vấn đề này trong thời gian tới. Ông này cho biết điều kiện tiên quyết để Bắc Triều Tiên phi hạt nhân hóa là Mỹ phải dừng các chính sách thù địch và uy hiếp hạt nhân với miền Bắc. Đồng thời, Washington phải tiến hành trước các biện pháp đảm bảo an toàn thể chế cho nước này. Tuy nhiên, Thứ trưởng miền Bắc bổ sung thêm nếu Chính phủ Tổng thống Donald Trump thực sự có thành ý và tham gia Hội nghị thượng đỉnh Mỹ-Triều thì nước này cũng sẽ có sự hưởng ứng một cách thỏa đáng.

Bối cảnh và ý nghĩa
Việc Bắc Triều Tiên đưa ra lập trường trên thông qua Thứ trưởng Ngoại giao, chứ không phải lập trường chính thức của Chính phủ hoặc Bộ Ngoại giao, được cho là nhằm đáp lại những phát ngôn gần đây của Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo và Cố vấn an ninh quốc gia Nhà Trắng John Bolton. Bắc Triều Tiên đặc biệt phản đối việc ông John Bolton nhấn mạnh Washington kiên định mục tiêu “phi hạt nhân hóa một cách toàn diện, có thể kiểm chứng và không thể đảo ngược”. Ông Bolton còn đưa ra phương án chuyển một phần vũ khí hạt nhân của miền Bắc tới Mỹ. Ngoài ra, có thể thấy miền Bắc đang tỏ ra bất mãn vì Washington vẫn chưa đưa ra phương án cụ thể liên quan tới việc đảm bảo thể chế cho nước này, trong khi chỉ đề cập tới việc “bù đắp” về mặt kinh tế. Nói một cách ngắn gọn, động thái lần này của Bình Nhưỡng nhằm kiềmchế các nhân sự theo đường lối cứng rắn với miền Bắc trong nội bộ Chính phủ Mỹ. Những phát biểu trên của Thứ trưởng Kim còn được cho là nhằm mục đích kìm hãm yêu cầu ngày một cao của Mỹ, nâng cao vị thế đàm phán cho Bắc Triều Tiên trong thời gian tới.

Phản ứng và đối phó của Hàn Quốc và Mỹ
Bài phát biểu trên của Thứ trưởng miền Bắc được đưa ra ngay sau khi nước này đơn phương thông báo hoãn hội đàm cấp cao liên Triều với lý do không quân Hàn-Mỹ tập trận chung trên không quy mô lớn, trong khi chính Bình Nhưỡng là bên đề xuất tổ chức cuộc họp vào ngày 16/5. Cả Hàn Quốc và Mỹ đều hết sức bất ngờ về hành động này của Bình Nhưỡng bởi Seoul và Washington đều đang xúc tiến đối thoại, phi hạt nhân hóa miền Bắc một cách nhanh chóng. Phủ Tổng thống Hàn Quốc cho biết sẽ cố gắng nắm bắt một cách chính xác ý đồ của miền Bắc. Trong khi đó, Mỹ nhấn mạnh sẽ phi hạt nhân hóa miền Bắc theo “mô hình Donald Trump”, chứ không phải theo “mô hình Li-bi”. Người phát ngôn Nhà Trắng Sarah Huckabee Sanders hôm 16/5 (theo giờ địa phương) khẳng định Chính phủ Mỹ chưa hề định ra một hình mẫu nào về phi hạt nhân hóa áp dụng với Bắc Triều Tiên. Bà Sanders cho biết Tổng thống Donald Trump sẽ áp dụng phương thức phi hạt nhân hóa miền Bắc mà ông cảm thấy phù hợp nhất và Washington "tự tin 100%" về điều này. Chỉ còn chưa đầy một tháng nữa là tới Hội nghị thượng đỉnh Mỹ-Triều. Tuy nhiên, tình hình hiện nay cho thấy con đường tổ chức thành công hội nghị này sẽ còn khá nhiều cửa ải phía trước.

CODE 3
K: Trong phần cuối chuyên mục hôm nay, nội dung về việc Chính phủ Hàn Quốc quyết định sẽ công khai nội dung can thiệp vào thị trường ngoại hối từ tháng 3 năm sau sẽ được gửi tới quý vị và các bạn.