Bí thư đảng Lao động kiêm Bộ trưởng Mặt trận thống nhất Bắc Triều Tiên Kim Yang-gon đã qua đời vào hôm 29/12 do tai nạn giao thông. Điều khiến dư luận quan tâm là liệu việc một quan chức của Bắc Triều Tiên phụ trách ngoại giao với miền Nam qua đời có gây ảnh hưởng lớn tới quan hệ Nam-Bắc hay không. Trước tiên, nhiều ý kiến cho rằng có vẻ như điều này sẽ không gây ảnh hưởng gì lớn.

Ông Kim Yang-gon qua đời
Hãng thông tấn trung ương Triều Tiên (KCNA) đưa tin Bí thư đảng Lao động Kim Yang-gon đã mất vào lúc 6 giờ 15 phút ngày 29/12 do tai nạn giao thông, hưởng thọ 73 tuổi.

Tang lễ của ông sẽ được cử hành theo nghi thức quốc tang vào lúc 8 giờ sáng ngày 31/12 và Chủ tịch thứ nhất Ủy ban quốc phòng Bắc Triều Tiên Kim Jong-un làm Trưởng Ban tổ chức tang lễ.

Về nguyên nhân cái chết của ông Kim Yang-gon, có ý kiến cho rằng đây là một vụ thanh trừng do những đấu đá quyền lực ngầm trong chính quyền miền Bắc. Tuy nhiên, khả năng ngụy tạo tai nạn là không lớn bởi ông Kim được coi là người có tính cách khá ôn hòa, không can thiệp gì đến quyền lợi chính trị đặc biệt nào.

Một nguồn tin về Bắc Triều Tiên cho biết nếu xét tới tính cách của ông Kim Yang-gon, bầu không khí để tang tại miền Bắc và cách Bình Nhưỡng làm rõ về nguyên nhân cái chết của ông này cho thấy có vẻ như đây không phải là một tai nạn giả tạo.

Kim Yang-gon
Sau chức Bộ trưởng Quan hệ quốc tế đảng Lao động Bắc Triều Tiên, ông Kim Yang-gon đảm nhận chức Bộ trưởng Mặt trận thống nhất của đảng này, phụ trách các vấn đề ngoại giao đối với miền Nam. Dưới thời cố Chủ tịch miền Bắc Kim Jong-il, ông đảm trách toàn bộ các chính sách về đối ngoại, đặc biệt là ngoại giao với Trung Quốc, sau đó chuyển sang chuyên về các chính sách đối với Hàn Quốc. Ông còn được gọi là “đầu não ngoại giao” của đương kim Chủ tịch miền Bắc Kim Jong-un.

Ông Kim Yang-gon từng đóng vai trò quyết định trong việc mở ra cánh cửa đối thoại, giải tỏa cục diện căng thẳng quân sự giữa hai miền sau vụ Bắc Triều Tiên chôn mìn hộp gỗ gây ra vụ nổ ở Khi phi quân sự liên Triều trong cuối tháng 8.

Phản ứng của Chính phủ Hàn Quốc và quan hệ Nam-Bắc
Chính phủ Hàn Quốc đã gửi thư chia buồn tới Bắc Triều Tiên dưới danh nghĩa Bộ trưởng Thống nhất Hong Yong-pyo qua kênh liên lạc Bàn Môn Điếm vào hôm 30/12.

Bộ trưởng Hong bày tỏ thương tiếc trước sự qua đời của Bí thư đảng Lao động kiêm Bộ trưởng Mặt trận thống nhất Kim Yang-gon, người đã góp phần đưa hai miền Nam-Bắc đạt được thỏa thuận ý nghĩa trong cuộc tiếp xúc cấp cao liên Triều vào tháng 8. Động thái này của Seoul được cho là thể hiện cả ý định cải thiện quan hệ Nam-Bắc đang bị chững lại sau khi cuộc họp cấp thứ trưởng liên Triều lần một kết thúc mà không đạt được kết quả nào.

Các chuyên gia cho rằng việc ông Kim Yang-gon qua đời sẽ không ảnh hưởng lớn tới quan hệ liên Triều ngay lập tức xét trong một bối cảnh rộng. Tuy nhiên, một số ý kiến khác lo ngại rằng về lâu dài điều này cũng có thể sẽ tác động không tốt.

Được cho là người có tính tình ôn hòa, ông Kim Yang-gon luôn nhấn mạnh về giải pháp đối thoại. Tuy nhiên, việc ông qua đời sẽ khiến cho hai miền Nam-Bắc có thể nảy sinh bất hòa trong quá trình đàm phán các vấn đề cụ thể. Những điểm mâu thuẫn tích tụ lại sẽ có thể ảnh hưởng xấu tới quan hệ song phương.

Do đó, điều mà dư luận quan tâm là ai sẽ thay thế vị trí của ông Kim Yang-gon. Xét về lĩnh vực quan hệ với Hàn Quốc, gương mặt được đề cập tới nhiều nhất là hai thứ trưởng Mặt trận thống nhất đảng Lao động Bắc Triều Tiên Won Dong-yon và Maeng Kyong-il. Ông Won có tên trong Ban tổ chức tang lễ nên khả năng ông này sẽ thay thế cố Bí thư Kim Yang-gon lớn hơn. Ở lĩnh vực đối ngoại, có một ứng cử viên được nhắc đến là Thứ trưởng thứ nhất Bộ Ngoại giao Bắc Triều Tiên Kim Kye-kwan.