Hôm 14/8, một ngày trước Quốc khánh, ngày bán đảo Hàn Quốc thoát khỏi ách thống trị của thực dân Nhật, Hàn Quốc và Bắc Triều Tiên đã đạt được thỏa thuận về vấn đề mở cửa lại khu công nghiệp liên Triều Gaesung. Như vậy, hai miền Nam-Bắc đã đạt được thỏa thuận 133 ngày sau khi khu công nghiệp này bị tạm ngừng hoạt động.

Năm nội dung chính của Thỏa thuận liên Triều
Trong cuộc họp cấp chuyên viên lần thứ bảy về vấn đề khu công nghiệp Gaesung, Seoul và Bình Nhưỡng đã ký kết Thỏa thuận liên Triều với năm nội dung chính liên quan đến biện pháp ngăn chặn không để vụ việc tương tự xảy ra và phương án khởi động lại khu công nghiệp Gaesung. Về vấn đề gây tranh cãi lớn nhất là phương án ngăn chặn không để vụ việc tương tự xảy ra một lần nữa, bản Thỏa thuận nêu rõ, hai bên sẽ nỗ lực để vụ việc khu Gaesung bị tạm thời đóng cửa do miền Bắc hạn chế nhân viên Hàn Quốc đi lại và rút toàn bộ lao động nước này ra khỏi khu công nghiệp sẽ không xảy ra một lần nữa. Bản thỏa thuận cũng cho biết, miền Bắc sẽ đảm bảo để khu Gaesung hoạt động bình thường cho dù tình hình chính trị có thay đổi như thế nào. Cụ thể là Bình Nhưỡng cam kết đảm bảo an toàn cho nhân viên Hàn Quốc làm việc tại đây, đảm bảo lao động Bắc Triều Tiên sẽ trở lại làm việc bình thường cũng như bảo hộ tài sản đầu tư của các doanh nghiệp Hàn Quốc. Bên cạnh đó, hai bên đã nhất trí thành lập Ủy ban chung liên Triều để thực hiện những nội dung của thỏa thuận này như ngăn chặn không để vụ việc khu Gaesung tạm thời ngừng hoạt động tái diễn, bảo đảm an toàn cho người lao động Hàn Quốc làm việc tại đây và phát triển Gaesung thành khu công nghiệp có sức cạnh tranh quốc tế. Ủy ban chung liên Triều cũng sẽ phải giải quyết việc bồi thường cho các doanh nghiệp Hàn Quốc chịu thiệt hại do khu công nghiệp bị đóng cửa và ba vấn đề về truyền thông, đi lại và thông quan hàng hóa. Để giải quyết ba vấn đề này, Seoul và Bình Nhưỡng đã thỏa thuận các biện pháp bảo đảm thường xuyên việc đi lại bình thường cho người lao động Hàn Quốc, bảo đảm truyền thông như internet và điện thoại di động, giảm thiểu thủ tục cũng như thời gian thông quan. Liên quan đến việc phát triển Gaesung thành khu công nghiệp tầm cỡ quốc tế, hai bên sẽ tích cực thu hút đầu tư của các doanh nghiệp nước ngoài vào khu này, nâng cấp các chế độ thuế, tiền lương, bảo hiểm theo tiêu chuẩn quốc tế và tổ chức các buổi tọa đàm để thu hút nhà đầu tư nước ngoài. Tuy nhiên, bản thỏa thuận không nêu rõ cụ thể khi nào khu công nghiệp Gaesung hoạt động trở lại. Được biết, hai miền sẽ quyết định thời điểm mở cửa trở lại khu công nghiệp thông qua Ủy ban chung liên Triều.

Biện pháp ngăn chặn lặp lại vụ việc tương tự
Ngay từ đầu, biện pháp ngăn chặn để không xảy ra vụ việc tương tự như vụ đóng cửa tạm thời khu công nghiệp Gaesung đã là một vấn đề trọng tâm trong các cuộc họp cấp chuyên viên nhằm khởi động lại khu này. Hai bên đã bày tỏ lập trường đối lập do đây là vấn đề liên quan đến bên nào phải chịu trách nhiệm về vụ việc này. Chính phủ Hàn Quốc khăng khăng nhấn mạnh Bắc Triều Tiên cần phải bảo đảm để vụ việc không tái diễn do nước này đã đơn phương cấm người lao động Hàn Quốc ra vào khu công nghiệp cũng như rút toàn bộ lao động nước mình tại đây. Trong khi đó, Bình Nhưỡng nhấn mạnh việc bảo đảm không để vụ việc tái diễn là trách nhiệm của cả hai bên với lý do rằng những động thái đe dọa sự sống còn của miền Bắc như cuộc tập trận quân sự chung giữa Hàn Quốc và Mỹ là nguyên nhân của vụ việc. Kết quả cuối cùng là đối tượng chịu trách nhiệm là cả hai bên nhưng miền Bắc cam kết sẽ đảm bảo điều kiện đi lại an toàn cho nhân viên Hàn Quốc, đảm bảo lao động Bắc Triều Tiên trở lại làm việc bình thường và bảo hộ tài sản của doanh nghiệp Hàn Quốc tại Gaesung. Nói một cách khác, về mặt hình thức, hai bên cùng thực hiện các biện pháp đảm bảo, nhưng về mặt nội dung thì miền Bắc sẽ đóng vai trò chính trong việc tiến hành các biện pháp này. Điều này chứng tỏ, hai bên đã cùng nhượng bộ.

Quan hệ liên Triều trong tương lai
Việc khởi động lại khu công nghiệp Gaesung đã bật “đèn xanh” cho mối quan hệ giữa hai miền trong tương lai vì đây là thỏa thuận đầu tiên giữa hai bên sau khi Chính phủ của Tổng thống Park Geun-hye lên nắm quyền. Tuy quá trình đạt được thỏa thuận mất nhiều thời gian hơn so với dự kiến, nhưng nguyên tắc của bà Park đối với Bắc Triều Tiên đã đạt được kết quả. Tổng thống Park Geun-hye hy vọng, đây sẽ trở thành xuất phát điểm mới cho mối quan hệ giữa hai miền trong tương lai và hai bên sẽ cùng nỗ lực để phát triển Gaesung thành khu công nghiệp có sức cạnh tranh quốc tế.