Cuộc họp thứ nhất của Ủy ban chung liên Triều tại khu công nghiệp Gaesung đã diễn ra hôm thứ Hai (2/9) tại Trung tâm hỗ trợ tổng hợp khu Gaesung. Ủy ban đã thành lập bốn tiểu ủy ban có chức năng thảo luận về phương án bình thường hóa và phát triển toàn diện nhằm tái khởi động lại khu công nghiệp này.

Cuộc họp thứ nhất của Ủy ban chung liên Triều
Đại diện hai miền Nam-Bắc đã bàn thảo vấn đề tái khởi động khu công nghiệp Gaesung nhưng chưa đạt được thỏa thuận về thời điểm cụ thể để mở cửa lại khu này. Do đó, hai bên đã nhất trí sẽ tiếp tục bàn thảo thời điểm mở cửa lại tại cuộc họp thứ hai của Ủy ban vào ngày 10 tháng 9. Bắc Triều Tiên tỏ ý muốn sớm khởi động lại khu công nghiệp Gaesung nhưng Hàn Quốc đưa ra một số điều kiện tiên quyết trước khi mở cửa lại khu này. Mặt khác, hai bên đã thống nhất tiến hành họp bốn tiểu ban trước khi tổ chức cuộc họp lần thứ hai của ủy ban để cùng thảo luận phương án bình thường hóa và phát triển toàn diện cũng như cải thiện chế độ cần thiết để tái khởi động khu Gaesung. Theo đó, Tiểu ban bảo vệ đầu tư và điều hành khu công nghiệp và Tiểu ban sức cạnh tranh quốc tế đã tổ chức họp vào ngày 4 tháng 9, trong khi cuộc họp của các Tiểu ban về vấn đề đi lại, viễn thông và hải quan được tiến hành vào ngày 5 tháng 9. Do hai bên đã nhất trí nối lại đường dây liên lạc quân sự trên biển Tây, điều kiện tiên quyết mà phía Seoul yêu cầu để mở cửa trở lại khu công nghiệp liên Triều Gaesung, thời điểm khởi động lại khu này có thể được quyết định vào ngày 10 tháng 9, trước kỳ nghỉ lễ Trung thu.

Nhất trí tái khởi động Gaesung và Ủy ban chung liên Triều
Trước đó, hôm 14/8, cuộc họp cấp chuyên viên liên Triều nhằm tìm kiếm phương án tái khởi động khu công nghiệp Gaesung đã nhất trí về nguyên tắc tái khởi động sau bảy lần tổ chức họp. Hai bên đạt được kết quả này 133 ngày sau khi Gaesung bị tạm ngừng hoạt động do Bình Nhưỡng đơn phương hạn chế việc đi lại của nhân viên người Hàn Quốc làm việc tại đây. Trong cuộc họp cấp chuyên viên lần thứ bảy, Seoul và Bình Nhưỡng đã ký kết Thỏa thuận liên Triều với năm nội dung chính liên quan đến biện pháp ngăn chặn không để vụ việc tương tự xảy ra cũng như mở cửa lại và phát triển khu này. Việc thành lập Ủy ban chung liên Triều cũng là một trong những nội dung chính của Thỏa thuận. Hai bên đã thống nhất rằng những nội dung chi tiết cụ thể sẽ do Ủy ban chung liên Triều giải quyết. Dường như chiếc chìa khóa thật sự để mở cửa lại khu công nghiệp Gaesung đang nằm trong tay của Ủy ban chung liên Triều.

Ý nghĩa
Việc thành lập Ủy ban chung liên Triều đã tạo nên sự thay đổi rất lớn trong phương thức vận hành khu công nghiệp Gaesung hiện tại. Gaesung vốn được vận hành theo phương thức Tổng cục chỉ đạo phát triển đặc khu trung ương Bắc Triều Tiên ra quyết định còn Ủy ban quản lý khu công nghiệp Gaesung, một tổ chức dân sự, thực hiện theo quyết định của Tổng cục. Do đó, việc thành lập Ủy ban chung liên Triều có nghĩa là sắp tới Gaesung sẽ được vận hành theo sự thỏa thuận của cả hai miền. Bên cạnh đó, việc trao đổi thường xuyên giữa hai miền được khôi phục trở lại sau ba năm gián đoạn cũng là một điều hết sức có ý nghĩa. Seoul và Bình Nhưỡng đã cùng điều hành Văn phòng hợp tác kinh tế liên Triều trong khu công nghiệp Gaesung, một tổ chức trao đổi thường xuyên giữa hai miền được thành lập từ năm 2005. Văn phòng là nơi cung cấp thông tin cần thiết và tư vấn cho doanh nghiệp Hàn Quốc muốn đầu tư vào Bắc Triều Tiên, đồng thời đóng vai trò là một kênh liên lạc trong lĩnh vực hợp tác kinh tế dân sự. Tuy nhiên, miền Bắc đã kiên quyết đóng cửa Văn phòng liên lạc của Hội chữ thập đỏ tại Bàn Môn Điếm và Văn phòng hợp tác kinh tế liên Triều để phản đối Lệnh cấm vận 24/5 mà Hàn Quốc áp đặt nhằm đáp trả vụ Bắc Triều Tiên bắn chìm tuần dương hạm Cheonan của Hàn Quốc. Lệnh cấm vận 24/5 của Hàn Quốc nghiêm cấm mọi hoạt động giao lưu giữa hai miền trừ khu công nghiệp liên Triều Gaesung. Giờ đây, khi Ủy ban chung liên Triều đã được thành lập, văn phòng hỗ trợ của cơ quan này sẽ có người đứng đầu và nguồn nhân lực hỗ trợ của mỗi bên. Văn phòng này sẽ hỗ trợ tổ chức cuộc họp của Ủy ban chung liên Triều diễn ra mỗi quý một lần và cuộc họp của tiểu ban được tiến hành mỗi tháng một lần, cũng như đảm trách vai trò liên lạc giữa hai bên về vấn đề khu công nghiệp Gaesung.