Sau cuộc họp thứ hai của Ủy ban chung liên Triều về vấn đề khu công nghiệp Gaesung diễn ra từ ngày 10 đến sáng ngày 11/9, hai bên đã đưa ra thông cáo chung với nội dung nhất trí khởi động lại khu công nghiệp liên Triều Gaesung vào ngày 16/9 sau khi thử nghiệm vận hành các cơ sở tại khu này.

Đạt được thỏa thuận
Ngoài thời điểm khởi động lại Gaesung, Seoul và Bình Nhưỡng cũng đạt được thỏa thuận về vấn đề bồi thường cho các doanh nghiệp Hàn Quốc bị thiệt hại do khu công nghiệp này bị đóng cửa. Hai bên nhất trí sẽ miễn thuế trong năm 2013 cho các doanh nghiệp bị thiệt hại nói trên. Bình Nhưỡng cũng sẽ hoãn thời điểm truy thu khoản thuế còn lại của năm 2012 cho đến hết năm nay. Trong khi đó, Tổng cục chỉ đạo phát triển đặc khu trung ương và Ủy ban quản lý khu công nghiệp Gaesung sẽ thảo luận để xử lý vấn đề lương chưa trả cho lao động Bắc Triều Tiên từ tháng 4 năm nay. Bên cạnh đó, hai bên sẽ tổ chức buổi gặp gỡ để thu hút các nhà đầu tư nước ngoài vào khu công nghiệp Gaesung vào trung tuần tháng 10 tại khu này. Hai miền Nam-Bắc cũng đã quyết định áp dụng công nghệ nhận dạng bằng sóng vô tuyến (RFID) về việc đi lại qua biên giới, đơn giản hóa các thủ tục để tạo điều kiện cho việc đi lại thường xuyên theo ngày của nhân viên người Hàn. Hai bên sẽ tiếp tục bàn thảo về vấn đề cung cấp dịch vụ internet, điện thoại di động trong khu công nghiệp. Tuy nhiên, trước khi hệ thống RFID được áp dụng rộng rãi, vấn đề bảo đảm việc đi lại của nhân viên Hàn Quốc sẽ tiếp tục được thảo luận tại Tiểu ban về vấn đề đi lại, viễn thông và hải quan.

Quá trình
Hàn Quốc và Bắc Triều Tiên đã tiến hành thảo luận trong gần 20 tiếng đồng hồ, kể từ khi bắt đầu cuộc họp thứ hai của Ủy ban chung liên Triều vào lúc 10 giờ sáng ngày 10/9 đến khi kết thúc vào lúc 6 giờ sáng ngày 11/9. Điều này cho thấy quyết tâm mạnh mẽ của cả hai miền Nam-Bắc đối với việc mở cửa lại khu Gaesung. Như vậy, vấn đề của khu công nghiệp liên Triều đã được giải quyết 161 ngày sau khi miền Bắc đơn phương hạn chế việc đi lại của nhân viên và xe cộ Hàn Quốc làm việc tại Gaesung, hôm 3/4. Sau đó, Gaesung đã bị ngừng hoạt động do miền Bắc rút toàn bộ lao động của mình tại khu này hôm 9/4. Cuối cùng, khu Gaesung đã buộc phải tạm thời đóng cửa sau khi Chính phủ Hàn Quốc quyết định rút số nhân viên người Hàn lưu trú còn lại về nước hôm 3/5. Đầu tháng 6, hai miền Nam-Bắc đã cố gắng tổ chức một cuộc họp liên Triều nhưng cuộc họp đã không thể diễn ra do hai bên không tìm được tiếng nói chung về việc cấp nào làm trưởng đoàn. Tuy nhiên, cuối cùng, cuộc họp cấp chuyên viên liên Triều cũng đã diễn ra hôm 6/7 sau nhiều lần đề xuất và hai bên đã chính thức đạt được thỏa thuận mở cửa lại khu công nghiệp Gaesung sau bảy lần họp. Seoul và Bình Nhưỡng đã nhất trí thành lập Ủy ban chung liên Triều và cùng bàn thảo cụ thể về phương án mở cửa lại khu này.

Ý nghĩa và triển vọng
Thỏa thuận đạt được lần này không chỉ mang ý nghĩa khởi động lại khu công nghiệp Gaesung mà còn hướng tới phát triển khu này. Nói một cách khác, hệ thống vận hành khu Gaesung đã được thay đổi. Cụ thể là Ủy ban chung liên Triều dược thành lập nhằm ngăn chặn không để vụ việc tương tự xảy ra và các vấn đề về đi lại, truyền thông, hải quan cũng đang được cải thiện đáng kể. Những nguyên tắc thông thường và tiêu chuẩn toàn cầu đối với việc vận hành khu công nghiệp mà Chính phủ Hàn Quốc đưa ra dường như đã được phản ánh trong sự thay đổi này. Vì vậy, việc mối quan hệ liên Triều sau khi mở cửa lại khu công nghiệp Gaesung có thể sẽ được nâng lên một tầm cao mới theo những nguyên tắc và tiêu chuẩn trên đang được dư luận hết sức quan tâm.