ⓒYONHAP News

Ngày 1/5, Chủ tịch Bắc Triều Tiên Kim Jong-un đã tham dự lễ hoàn công một nhà máy phân bón ở thành phố Sunchon, tỉnh Nam Pyongan, đặt dấu chấm hết cho tin đồn về tình trạng sức khỏe của mình. Chủ tịch Kim đã hoàn toàn vắng bóng 20 ngày từ ngày 11/4, làm dấy lên nhiều đồn đoán cho rằng nhà lãnh đạo miền Bắc bị bệnh nặng, bị tai nạn, thậm chí đã qua đời.

 

Bối cảnh nảy sinh tin đồn

Mặc dù chuyến thăm nhà máy phân bón của ông Kim đã xóa bỏ những tin đồn trước đó, nhưng có nhiều lý do rõ ràng và đáng tin cậy để cho rằng trong thời gian qua, nhà lãnh đạo miền Bắc có thể đã gặp vấn đề về sức khỏe. Từ sau khi chủ trì cuộc họp của Bộ Chính trị đảng Lao động miền Bắc ngày 11/4, ông Kim đã không hề xuất hiện trong các sự kiện công khai. Đặc biệt, trong ngày Tết Thái dương 15/4, ngày sinh của cố Chủ tịch Kim Nhật Thành, ông Kim đã không tới viếng cung Thái Dương Kumsusan, nơi đặt thi hài ông nội mình. Đây là lần đầu tiên ông Kim Jong-un bỏ lỡ sự kiện này kể từ khi lên nắm quyền. Vai trò lãnh đạo của Chủ tịch Ủy ban Quốc vụ miền Bắc “bám rễ” vào quyền lực tuyệt đối của ông nội mình là cố Chủ tịch Kim Nhật Thành, nhà lãnh tụ đầu tiên của Bắc Triều Tiên. Thậm chí, khi lên nắm quyền thay cha, trở thành thế hệ thứ ba trong gia tộc cầm quyền họ Kim, ông Kim Jong-un đã xuất hiện lần đầu trước dân chúng với phong cách y hệt cố Chủ tịch Kim Nhật Thành từ ngoại hình, trang phục cho tới kiểu tóc.

 

Tin đồn lan truyền

Tờ báo trực tuyến Daily NK trụ sở tại Seoul, chuyên cung cấp tin tức về Bắc Triều Tiên, là nơi đầu tiên đưa ra giả thuyết có thể ông Kim Jong-un đang có vấn đề về sức khỏe. Báo này viện dẫn một nguồn tin nội bộ miền Bắc cho biết Chủ tịch Kim đã phẫu thuật tim mạch ngày 12/4, và đang được điều trị phục hồi tại một biệt thự gần bệnh viện ở tỉnh Bắc Pyongan nên đã không thể tới viếng cung Thái Dương Kumsusan. Nội dung đưa tin này ban đầu không được dư luận chú ý. Tuy nhiên một ngày sau, đài CNN của Mỹ dẫn lời một quan chức Chính phủ Mỹ cho biết Chủ tịch Ủy ban Quốc vụ Bắc Triều Tiên Kim Jong-un đang trong tình trạng nguy kịch sau một ca đại phẫu, làm dấy lên một loạt tin đồn khác về tình trạng sức khỏe của ông. Sau đó, truyền thông Mỹ và Hàn Quốc liên tiếp đưa tin về nhiều phỏng đoán khác nhau, hệ quả là vấn đề này thu hút rất nhiều sự quan tâm của cộng đồng quốc tế. Chính phủ Hàn Quốc bác bỏ tất cả các giả thuyết, khẳng định không nắm bắt “động thái nào đặc biệt” của miền Bắc, nhưng tin đồn vẫn không lắng xuống. Tổng thống Mỹ Donald Trump đã phát biểu mơ hồ rằng ông nắm rõ tình trạng của ông Kim nhưng chưa thể tiết lộ, tất cả sẽ sớm được công khai. Điều này càng kích động sự tò mò của dư luận về tình trạng sức khỏe của nhà lãnh đạo Bắc Triều Tiên. Nhiều chính trị gia kỳ cựu của Mỹ và nghị sĩ Quốc hội Hàn Quốc xuất thân là người tị nạn Bắc Triều Tiên cũng lên tiếng xác nhận “chắc chắn hơn 90%” là ông Kim đang gặp vấn đề về sức khỏe. Thậm chí còn có ý kiến phỏng đoán em gái ông Kim là bà Kim Yo-jong sẽ kế nhiệm vị trí nhà lãnh đạo tối cao của miền Bắc. Tuy nhiên, đến ngày 1/5, ông Kim Jong-un đã tham dự lễ hoàn công nhà máy phân bón, bước đi bình thường, thậm chí còn hút thuốc, đặt dấu chấm hết cho mọi đồn đoán.

 

Ý nghĩa

Vì tin đồn này mà nhiều chính khách, hãng truyền thông, đặc biệt là các trang tin mạng bị chỉ trích là tung tin đồn thất thiệt một cách vô trách nhiệm. Tuy nhiên, sự việc này lại một lần nữa cho thấy tính chất “khép kín”, phong tỏa dư luận của thể chế miền Bắc. Ông Kim Jong-un vốn được cho là có sẵn nhiều vấn đề về sức khỏe do thể trạng béo phì, uống rượu và ăn uống quá độ. Trên thực tế, nhiều hình ảnh cho thấy ông Kim bước đi không bình thường. Do đó, tin đồn về tình trạng sức khỏe của nhà lãnh đạo miền Bắc có thể xuất hiện bất cứ lúc nào. Sức khỏe của ông Kim Jong-un còn là “một biến số quan trọng” trong vấn đề đối thoại liên Triều, Mỹ-Triều, ảnh hưởng tới việc duy trì thể chế nội bộ miền Bắc.