ⓒKBS News

Phát biểu tại lễ kỷ niệm 73 năm Quốc khánh Hàn Quốc (15/8/1945-15/8/2018), Tổng thống Moon Jae-in đã nêu ý tưởng về việc thành lập “Đặc khu kinh tế thống nhất” ở khu vực biên giới liên Triều và thành lập “Cộng đồng đường sắt Đông Á”.

 

Diễn văn chúc mừng nhân dịp Quốc khánh

Trong bài phát biểu trên, Tổng thống Moon đặc biệt nhấn mạnh về hai vấn đề, hòa bình và kinh tế. Tổng thống chỉ ra rằng chỉ khi nào phi hạt nhân hóa hoàn toàn, thiết lập được hòa bình trên bán đảo Hàn Quốc thì hợp tác kinh tế liên Triều mới có thể chính thức bắt đầu. Tổng thống nhấn mạnh phi hạt nhân hóa và thiết lập hòa bình sẽ là bàn đạp để đẩy nhanh hợp tác kinh tế liên Triều, từ đó đạt được sự thịnh vượng chung cho toàn dân tộc. Ngoài sáng kiến dài hạn hướng tới thành lập cộng đồng kinh tế chung liên Triều, ông Moon còn đề xuất cả phương án cụ thể về hợp tác kinh tế Nam-Bắc, cho rằng có thể xúc tiến sớm trong tương lai gần. Trong đó, Tổng thống đề xuất khởi công kết nối tuyến đường sắt, đường bộ liên Triều trong năm nay, đề ra sáng kiến thành lập “Đặc khu kinh tế thống nhất” tại khu vực biên giới liên Triều ở tỉnh Gyeonggi và Gangwon. Tổng thống cũng đề xuất về việc thành lập “Cộng đồng đường sắt Đông Á” gồm sáu nước trong khu vực Đông Bắc Á và Mỹ. Ý tưởng này nhằm mở rộng hợp tác hòa giải liên Triều, mang đến sự thịnh vượng chung cho toàn bộ khu vực Đông Bắc Á, đồng thời lấy hòa bình bán đảo Hàn Quốc làm đòn bẩy cho thể chế hòa bình, an ninh đa phương Đông Bắc Á.

 

Đặc khu kinh tế thống nhất

Một điểm đáng chú ý là sáng kiến về việc thành lập “Đặc khu kinh tế thống nhất” nhằm thúc đẩy hợp tác kinh tế Nam-Bắc. Tổng thống cho biết Chính phủ sẽ thành lập đặc khu này tại khu vực biên giới liên Triều ở tỉnh Gyeonggi và Gangwon sau khi căng thẳng quân sự được giảm nhẹ và hòa bình được thiết lập trên bán đảo Hàn Quốc. Điều này sẽ góp phần tạo ra nhiều việc làm và là cơ hội để các địa phương và doanh nghiệp vừa và nhỏ có thể đạt được sự phát triển vượt bậc. Cùng với đó, Tổng thống hy vọng hai miền sẽ sớm kết nối đường sắt, mở lại khu công nghiệp liên Triều Gaesung, cũng như chương trình du lịch tới núi Geumgang, miền Bắc.

 

Hai địa phương là tỉnh Gangwon và tỉnh Gyeonggi đang hết sức kỳ vọng về sự phát triển ở khu vực biên giới tiếp giáp với Bắc Triều Tiên. Ví dụ, thành phố Paju, tỉnh Gyeonggi kỳ vọng rằng việc kết nối tuyến đường sắt và đường bộ Gyeongui và việc thành lập Đặc khu kinh tế thống nhất sẽ mang đến một chuyển biến lớn cho sự phát triển của địa phương mình. Huyện Yeoncheon thuộc tỉnh Gyeongi thì kỳ vọng việc xúc tiến hợp tác kinh tế liên Triều sẽ trở thành động lực mới cho phát triển kinh tế, đưa địa phương này thoát khỏi tình trạng lạc hậu hiện nay. Trong khi đó, tỉnh Gangwon hy vọng hợp tác liên Triều sẽ giúp địa phương này giải quyết được nhiều vấn đề khác nhau. Ngoài ra, việc thành lập đặc khu này sẽ mở ra cơ hội thảo luận về các dự án khác, như xây dựng khu công nghiệp Hòa bình ở huyện Cheorwon thuộc tỉnh Gangwon, hay việc thành lập đặc khu du lịch núi Geumgang-núi Seorak, vành đai sinh thái hòa bình Khu phi quân sự liên Triều (DMZ).

 

Ý nghĩa và triển vọng

Mặt khác, Tổng thống Moon còn trích dẫn đánh giá triển vọng của một cơ quan chính sách Nhà nước cho biết hiệu quả kinh tế từ việc hợp tác kinh tế liên Triều trong 30 năm tới ước tính đạt tối thiểu 170.000 tỷ won (150,3 tỷ USD), qua đó nhấn mạnh hy vọng về sự thịnh vượng chung của hai miền Nam-Bắc. Đồng thời, Tổng thống cũng làm rõ điều kiện tiên quyết là Bắc Triều Tiên phải phi hạt nhân hóa. Có nghĩa là để có thể thực hiện sáng kiến của Tổng thống Moon thì Bắc Triều Tiên cần phải sớm thực hiện các bước đi phi hạt nhân hóa. Gần đây, tiến trình đàm phán Mỹ-Triều đang có dấu hiệu tiến triển. Bởi hai miền Nam-Bắc đã nhất trí tổ chức Hội nghị thượng đỉnh liên Triều tại Bình Nhưỡng vào tháng 9, một số ý kiến đang nhận định lạc quan về các điều kiện hiện nay.