Nối tiếp Bộ Thống nhất, tới lượt Bộ Ngoại giao Hàn Quốc thay đổi lập trường về vụ cưỡng chế trục xuất hai thuyền viên Bắc Triều Tiên năm 2019. 
 
Hai tháng sau khi Chính phủ Hàn Quốc trục xuất thuyền viên miền Bắc, Báo cáo viên đặc biệt về nhân quyền Bắc Triều Tiên của Liên hợp quốc đã bày tỏ lo ngại về quyết định của Seoul, đặt câu hỏi về căn cứ và quá trình đưa ra quyết định. 

Tháng 2/2020, thông qua Bộ Ngoại giao, Seoul trả lời rằng do không thể công nhận tính chân thực trong ý định quy hàng của hai thuyền viên miền Bắc, Chính phủ Hàn Quốc đã áp dụng theo pháp lệ, coi hai người này là "người nước ngoài", không phải "công dân Hàn Quốc", và không công nhận tư cách "người tị nạn" do hai người này đã phạm tội nghiêm trọng. Ngoài ra, xét thấy Tòa án trong nước cũng khó xử phạt với hai thuyền viên Bắc Triều Tiên do thiếu chứng cứ, nên Chính phủ quyết định trục xuất họ vì sự an toàn của người dân. Quyết định này không hề vi phạm Công ước chống tra tấn của Liên hợp quốc.

Tuy nhiên, Bộ Ngoại giao Hàn Quốc ngày 15/7 vừa qua đã đưa ra lập trường rằng thư phúc đáp của Chính phủ Seoul gửi tới Hội đồng nhân quyền Liên hợp quốc chứa "nội dung không phù hợp" hoặc còn thiếu sót xét theo quy định phổ quát về nhân quyền quốc tế. Bộ Ngoại giao cũng bày tỏ lấy làm tiếc vì đã không tích cực can dự vào vụ việc này trong quá khứ.

Sự thay đổi lập trường của Bộ Ngoại giao xuất phát từ nhận định liên quan tới Công ước chống tra tấn của Liên hợp quốc, có nội dung cấm trục xuất công dân của một quốc gia có rủi ro bị tra tấn, áp dụng với cả người có nghi ngờ phạm tội. Theo đó, Bộ Ngoại giao nhận định quyết định của Chính phủ đã vi phạm công ước này. Ngoài ra, Bộ Ngoại giao cho rằng luật pháp trong nước chỉ được áp dụng trong trường hợp có biện pháp bảo hộ cao hơn cả Công ước chống tra tấn.

Chính phủ tiền nhiệm và Chính phủ đương nhiệm đang lập luận khác nhau về việc coi thuyền viên miền Bắc cũng là công dân Hàn Quốc theo Hiến pháp hay không, hay coi họ là người nước ngoài theo phán lệ của Tòa án tối cao, và quyết định trục xuất có vi phạm Công ước chống tra tấn hay không.

Chính phủ đương nhiệm giải thích các động thái gần đây là nhằm"chấn chỉnh" lại sai lầm của Chính phủ tiền nhiệm, nhưng có ý kiến cho rằng việc thay đổi quan điểm chính sách như vậy sẽ không đảm bảo được tính liên tục trong công tác điều hành quốc gia.

[Photo : YONHAP News]