Một quan chức cấp cao Bộ Ngoại giao Hàn Quốc ngày 15/4 cho biết Seoul đã yêu cầu Cơ quan năng lượng nguyên tử quốc tế (IAEA) mời chuyên gia Hàn Quốc tham gia vào nhóm điều tra quốc tế, liên quan đến quyết định xả nước thải nhiễm xạ từ nhà máy điện nguyên tử Fukushima ra biển của Chính phủ Nhật Bản. Quan chức này tiết lộ phía IAEA đồng cảm sâu sắc với lo ngại của Seoul và cho rằng đây là một yêu cầu hợp lý.

Tuy nhiên, ngay cả khi IAEA tỏ thái độ tích cực về việc để chuyên gia Hàn Quốc tham gia nhóm điều tra đi chăng nữa thì ý kiến của Nhật Bản cũng có tác động đáng kể, bởi việc giám sát, xác minh trước và sau khi xả nước thải nhiễm xạ được tiến hành theo hình thức do Tokyo yêu cầu với phía IAEA.

Quan chức này khẳng định phía IAEA hiểu rõ lập trường của Hàn Quốc. Seoul sẽ tích cực tham gia vào nỗ lực kiểm chứng của IAEA trước khi Nhật Bản xả nước thải nhiễm xạ ra đại dương.

Trước đó, Tổng giám đốc Cơ quan năng lượng nguyên tử quốc tế (IAEA) Rafael Grossi trong buổi phỏng vấn với Đài phát thanh và truyền hình Nhật Bản (NHK) tại trụ sở của cơ quan này ở Áo vào ngày 14/4 (giờ địa phương) cho biết IAEA đang xem xét cử nhóm điều tra quốc tế gồm chuyên gia các nước tới Tokyo để kiểm chứng tính an toàn về việc xả nước thải nhiễm xạ từ nhà máy điện nguyên tử Fukushima ra biển, để ngỏ việc sẽ xem xét mời cả các nước láng giềng như Hàn Quốc tham gia.

Trong một tin liên quan, các chuyên gia Hội đồng nhân quyền Liên hợp quốc ngày 15/4 đã đưa ra một tuyên bố, bày tỏ lấy làm tiếc về việc Nhật Bản quyết định xả nước thải nhiễm xạ từ nhà máy điện nguyên tử Fukushima ra biển, chỉ ra rằng điều này có thể ảnh hưởng đến tính mạng và cuộc sống của hàng triệu người ở khu vực Thái Bình Dương.

Các chuyên gia bày tỏ thất vọng khi Nhật Bản đã chọn cách làm ảnh hưởng đến môi trường và mạng sống của rất nhiều người khác, trong khi đây là vấn để có thể tìm phương án giải quyết.

Các chuyên gia lo ngại, nước thải nhiễm xạ của nhà máy hạt nhân bao gồm lượng lớn các đồng vị phóng xạ như carbon-14 (carbon phóng xạ) hay strontium-90, tritium. Nhật Bản khẳng định rằng chỉ số tritium trong nước thải là rất thấp và không gây hại cho sức khỏe con người. Tuy nhiên các nhà khoa học cảnh báo tritium trong nước liên kết hữu cơ với các phân tử khác, gây ảnh hưởng đến thực vật, các loài cá và con người thông qua chuỗi thức ăn.

Qua đó, các chuyên gia lên tiếng cần ngăn chặn việc xả nước thải nhiễm xạ ra biển, tiến hành đánh giá mối nguy hiểm của hành động này tới môi trường, đồng thời nhắc nhở Nhật Bản thực hiện nghĩa vụ quốc tế về ngăn chặn hành vi gây hại tới môi trường ngoài biên giới và bảo vệ môi trường biển.

Tuyên bố lần này có sự tham gia của báo cáo viên đặc biệt về chất độc hại và nhân quyền, báo cáo viên đặc biệt về quản lý thực phẩm và báo cáo viên đặc biệt về nhân quyền và môi trường. Trong tuyên bố, các chuyên gia đã sử dụng thuật ngữ "nước bị ô nhiễm" (contaminated water) thay vì "nước thải đã được kiểm soát" (controlled water) mà Chính phủ Nhật Bản khẳng định.