Viện Kinh tế công nghiệp và thương mại Hàn Quốc (KIET) ngày 13/8 đã công bố báo cáo "Vấn đề kinh tế công nghiệp - Ảnh hưởng dự kiến khi thúc đẩy Hiệp định thương mại tự do (FTA) Hàn-Nhật và đề xuất".

Trong đó, KIET dự báo nếu FTA Hàn-Nhật được triển khai, việc mở cửa thị trường hàng hóa có khả năng sẽ được tiến hành theo tiêu chuẩn của Hiệp định đối tác toàn diện và tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP). Tuy nhiên, các lĩnh vực nhạy cảm có thể sẽ không được bao gồm trong FTA song phương này, hoặc sẽ được đàm phán riêng. Tỷ lệ miễn thuế quan ngay lập tức đối với các nước thành viên CPTPP hiện ở mức từ 80-100%. 

Báo cáo phân tích nếu FTA Hàn-Nhật được ký kết theo tiêu chuẩn CPTPP, lượng nhập khẩu các mặt hàng như ô tô, sản phẩm hóa dầu và thiết bị điện tử từ Nhật Bản sẽ tăng lên. Đối với xuất khẩu sang Nhật Bản, ngoài một số sản phẩm hóa chất và nhựa, kim ngạch xuất khẩu các mặt hàng khác khó đạt được mức tăng trưởng lớn do ảnh hưởng từ việc giảm thuế quan, từ đó khiến quy mô thâm hụt cán cân thương mại của Hàn Quốc tăng theo. 

Một số mặt hàng thực phẩm được kỳ vọng sẽ mở rộng xuất khẩu sang Nhật Bản, song việc mở cửa thị trường trong lĩnh vực nông thủy sản, bao gồm thực phẩm, cũng là một vấn đề nhạy cảm đối với Hàn Quốc. Vì vậy, quá trình tự do hóa thương mại song phương dự kiến sẽ gặp nhiều khó khăn. 

Báo cáo nhấn mạnh Seoul cần chuẩn bị cho những tác động tiêu cực có thể phát sinh do quy mô thâm hụt thương mại gia tăng sau khi FTA Hàn-Nhật được ký kết, khuyến nghị Chính phủ nên đánh giá tác động kinh tế của Hiệp định thương mại tự do song phương một cách tổng thể, không chỉ dựa trên sự thay đổi của cán cân thương mại, mà còn xem xét đến ảnh hưởng đối với hoạt động tiêu dùng, sản xuất của người tiêu dùng, doanh nghiệp, cũng như phúc lợi kinh tế nói chung.

Chính phủ Hàn Quốc và Nhật Bản đã tổ chức vòng đàm phán đầu tiên về FTA từ năm 2003, và tiến hành tổng cộng 6 vòng tham vấn cho đến năm 2004 trước khi bị tạm dừng. Mặc dù hai bên từng tìm cách nối lại đàm phán, nhưng quá trình này đã bị gián đoạn kể từ năm 2012. Sau đó, Hàn Quốc, Trung Quốc và Nhật Bản đã thúc đẩy đàm phán Hiệp định thương mại tự do ba bên Hàn-Trung-Nhật, nhưng quá trình này cũng bị tạm dừng từ năm 2019. Theo đó, nhu cầu thúc đẩy hợp tác kinh tế và ký kết FTA giữa Hàn Quốc và Nhật Bản đang được nêu ra trở lại trong bối cảnh cạnh tranh quyền lực giữa Mỹ và Trung Quốc ngày càng gay gắt và chủ nghĩa bảo hộ mậu dịch gia tăng.

Kim ngạch xuất khẩu của Hàn Quốc sang Nhật Bản vào năm 2024 đạt 29,6 tỷ USD, trong khi kim ngạch nhập khẩu từ Nhật Bản là 47,59 tỷ USD, lần lượt chiếm 4,3% và 7,5% tổng kim ngạch xuất nhập khẩu của Hàn Quốc. Thuế quan giữa hai nước hiện đang được áp dụng theo Hiệp định đối tác kinh tế toàn diện khu vực (RCEP), có hiệu lực từ tháng 2/2022. Tuy nhiên, mức độ mở cửa thị trường trong khuôn khổ RCEP tương đối thấp.