Tiền điện tử không phải là tài sản tài chính

Ủy ban giải thích Chuẩn mực báo cáo tài chính quốc tế (IFRS) trực thuộc Hội đồng chuẩn mực kế toán quốc tế (IASB) vừa đưa ra kết luận rằng tiền điện tử (còn gọi là tiền kỹ thuật số hay tiền ảo) không thể được phân loại là tài sản tài chính. Kết luận này càng củng cố thêm cho lập trường hiện tại của Chính phủ Hàn Quốc đối với tiền điện tử. Trước đó, Chính phủ đã không công nhận tiền điện tử là một loại tiền tệ hoặc sản phẩm tài chính, đồng thời có quan điểm tiêu cực về việc đưa tiền điện tử vào sử dụng trong cơ cấu tài chính hiện tại.

Quan điểm của các nước về tiền điện tử

Hiện tại, một số quốc gia như Nhật Bản có thái độ tích cực về việc sử dụng tiền điện tử và coi tiền ảo là phương thức thanh toán mới. Trong khi đó, Trung Quốc và Nga cấm hoàn toàn giao dịch bằng tiền điện tử và một số quốc gia châu Âu và Mỹ có lập trường mơ hồ, tức là không cấm các giao dịch tiền điện tử nhưng lại không muốn thúc đẩy sự phát triển của loại tiền này, vì lo ngại về khả năng chúng trở thành mối đe dọa với đồng tiền đô-la Mỹ hay đồng Euro.

Hàn Quốc giữ lập trường hạn chế giao dịch tiền điện tử

Như vậy, việc Ủy ban giải thích Chuẩn mực báo cáo tài chính quốc tế nêu rõ định nghĩa tính chất của tiền điện tử, sẽ khiến cho sự ra đời khung pháp lý về tiền điện tử càng trở nên khó khăn hơn tại Hàn Quốc. Trong thời gian qua, một số tổ chức tài chính trong nước đã lên kế hoạch ra mắt quỹ đầu tư vào tiền kỹ thuật số, nhưng Chính phủ Hàn Quốc bác bỏ kế hoạch này. Seoul cũng không cho phép phát hành lần đầu tiền điện tử ra công chúng (ICO), tương tự như việc phát hành chứng khoán lần đầu (IPO) tại thị trường cổ phiếu. Thậm chí, nội bộ Chính phủ có ý kiến phải đóng cửa sàn giao dịch tiền điện tử. Như vậy, sau khi Ủy ban giải thích Chuẩn mực báo cáo tài chính quốc tế cho biết không thể phân loại tiền ảo là tài sản tài chính, Chính phủ sẽ tiếp tục duy trì và đẩy mạnh chính sách cứng rắn đối với tiền điện tử. 

Nguyên nhân khiến Chính phủ Hàn Quốc đưa ra quy chế tương đối nghiêm khắc là do sự lo ngại về nguy cơ tiền điện tử được sử dụng vào các hoạt động tội phạm như lừa đảo chiếm đoạt tài sản, đầu cơ và rửa tiền. Đặc biệt, các tổ chức khủng bố, tổ chức tội phạm quốc tế sử dụng tiền điện tử để rửa tiền. Hiện tại, những nhà đầu tư tiền ảo tại Hàn Quốc có nghĩa vụ phải thực hiện xác minh tên thật khi giao dịch tiền ảo và Quốc hội đang thúc đẩy sửa đổi pháp luật liên quan đến tiền điện tử, trong đó có “Dự luật sửa đổi về khai báo và sử dụng thông tin giao dịch tài chính đặc biệt”. Dự luật có nội dung là những công ty sử dụng tiền điện tử phải khai báo cho cơ quan chức năng, có nghĩa vụ phòng chống rửa tiền và bị xử phạt khi không có hệ thống kiểm soát tiền ảo. Một vấn đề khác liên quan đến tiền điện tử là khả năng bị tấn công mạng và chịu thiệt hại rất cao. Khi giá tiền kỹ thuật số tăng vọt, hoạt động tấn công và đánh cắp sàn giao dịch tiền điện tử cũng leo thang. Theo báo cáo của Liên hợp quốc, giá trị tiền điện tử đã bị tin tặc Bắc Triều Tiên đánh cắp trong các vụ tấn công mạng lên tới 2 tỷ USD và khoản tiền đó được sử dụng vào việc phát triển vũ khí hủy diệt hàng loạt. Liên quan đến việc này, Chính phủ Mỹ áp lệnh trừng phạt ba nhóm tin tặc Bắc Triều Tiên.

Đưa ra tiêu chuẩn về việc đánh thuế đối với tiền điện tử

Mặt khác, việc định nghĩa bản chất của tiền điện tử cũng có thể làm rõ quy chuẩn về đánh thuế đối với loại tiền này. Ủy ban giải thích Chuẩn mực báo cáo tài chính quốc tế kết luận phân loại tiền điện tử như một loại tài sản vô hình, hoặc tài sản tồn kho. Như vậy, Chính phủ có thể đánh thuế giá trị gia tăng đối với tiền điện tử. Song hiện tại, Hàn Quốc chưa cân nhắc đến phương án này, vì không có nhiều quốc gia đánh thuế giá trị gia tăng lên tiền kỹ thuật số và điều đó có thể gây tranh luận về việc đánh thuế hai lần. Thay vào đó, Chính phủ đang thúc đẩy phương án đánh thuế thu nhập đối với tiền điện tử. Ngoài ra, quyết định của Ủy ban giải thích Chuẩn mực báo cáo tài chính quốc tế đã làm giảm bớt những thắc mắc của các doanh nghiệp về công việc kế toán đối với tiền ảo.