Kênh đối thoại kinh tế cấp cao Hàn-Anh

Ngày 30/9, Hàn Quốc và Anh tổ chức lễ ký kết biên bản ghi nhớ (MOU) về việc thiết lập kênh “Đối thoại kinh tế cấp Thứ trưởng Hàn-Anh”, tại trụ sở Bộ Ngoại giao ở Seoul. Kênh đối thoại được thiết lập nhằm ngăn chặn những hệ lụy xấu của việc Vương quốc Anh rời khỏi Liên minh châu Âu (EU) (còn gọi là Brexit).

Kịch bản khó lường liên quan đến Brexit

Hiện vẫn chưa rõ Anh thực sự sẽ rời khỏi Liên minh châu Âu hay không, vốn dự kiến sẽ diễn ra vào ngày 31/10 tới. Thủ tướng Anh Boris Johnson khẳng định sẽ rút khỏi EU bất chấp việc hai bên không đạt được thỏa thuận nào. Trong khi đó, các đảng đối lập nước Anh đang cố gắng tìm ra giải pháp ngăn cản Thủ tướng Johnson đưa nước Anh rời EU mà không có thỏa thuận đi kèm, điển hình là thông qua dự luật ngăn chặn kịch bản Brexit không thoả thuận (No deal Brexit). Nội dung chính của luật là yêu cầu Chính phủ Anh phải đề nghị với EU gia hạn hoãn Brexit đến hết tháng 1 năm tới, nếu từ nay đến ngày 19/10 (tức một ngày sau khi Hội nghị thượng đỉnh EU kết thúc), Anh và Liên minh châu Âu không đạt được thỏa thuận. Tuy nhiên, Thủ tướng Johnson nhấn mạnh luật này không giúp Chính phủ Anh đạt kết quả tốt trong cuộc đàm phán với EU.

Anh và EU bất đồng về vấn đề biên giới cứng trên đảo Ireland

Brexit không thỏa thuận có nghĩa là Anh và EU chia tay nhau mà không đạt được thỏa thuận nào để tránh xảy ra hỗn loạn trong các hoạt động thương mại. Hiện tại, hai bên chưa thu hẹp được bất đồng ý kiến về vấn đề biên giới cứng giữa Bắc Ireland và Cộng hòa Ireland. Cộng hòa Ireland là nước thành viên của EU còn Bắc Ireland thuộc lãnh thổ Vương quốc Anh. Hiện tại, người dân không có bất kỳ hạn chế nào trong việc đi lại và các thủ tục thông quan giữa hai khu vực này. Tuy nhiên, khi thực hiện Brexit thì việc kiểm soát đi lại và hải quan sẽ trở nên chặt chẽ hơn, ảnh hưởng nghiêm trọng đến hoạt động giao thương. Cùng với đó, việc này đe dọa cục diện hòa bình của Bắc Ireland được hình thành từ khi ký kết Thỏa thuận ngày thứ Sáu tuần Thánh năm 1998. Thủ tướng Boris Johnson phản đối về việc thiết lập “chốt chặn cuối” (backstop) với EU nhằm ngăn chặn những hệ quả tiêu cực do Brexit gây ra, trong đó có vấn đề biên giới cứng trên đảo Ireland và lưu lại tạm thời trong liên minh thuế quan EU, vì đây chẳng khác gì không rời bỏ EU. Đảng bảo thủ cầm quyền tại Anh đang đối mặt những tình trạng hỗn loạn xoay quanh vấn đề Brexit, trong đó có việc một số nghị sĩ rời khỏi đảng. Trong tình hình này, đàm phán thực hiện kế hoạch Brexit cũng trì hoãn hai lần và hiện vẫn trong trạng thái mơ hồ.

Tác động của Brexit tới thương mại Hàn-Anh

Brexit sẽ tác động đáng kể đến mối quan hệ giữa Hàn Quốc và Anh. Khi Anh rời khỏi EU, giao dịch thương mại Hàn-Anh sẽ tuân theo các quy định của Tổ chức thương mại thế giới (WTO), chứ không phải là quy định của Hiệp định thương mại tự do (FTA) giữa Hàn Quốc và EU. Trong số các nước thành viên Liên minh châu Âu, Đức là đối tác thương mại lớn nhất của Hàn Quốc và sau đó là Anh. Như vậy, tình hình thương mại Hàn-Anh sẽ hứng chịu ảnh hưởng của cuộc chia tay giữa Anh và EU, trong khi giao dịch thương mại Hàn-EU thông qua Anh, giao dịch thương mại Hàn-Anh thông qua EU, cũng có thể gặp khó khăn. Ví dụ, ô tô của Hàn Quốc bị đánh thuế 10%, phụ tùng ô tô bị áp thuế 4,5% khi xuất khẩu sang Anh và việc này cũng sẽ ảnh hưởng tiêu cực đến nền kinh tế Anh. 

Xúc tiến FTA Hàn-Anh để cứu nền kinh tế hai nước

Bởi vậy, Seoul và London đã tiến hành đàm phán về FTA để ngăn chặn những hậu quả của Brexit và đạt thỏa thuận vào ngày 10/6 với nội dung là hai nước tiếp tục thực hiện giao dịch thương mại có mức thuế suất tương đương với FTA Hàn-EU. Cùng với đó, Anh sẽ không phân biệt trường hợp vận chuyển hàng hóa qua các nước EU và vận chuyển trực tiếp từ Hàn Quốc. Theo đó, các doanh nghiệp Hàn Quốc tiếp tục sử dụng kho ngoại quan ở các nước Liên minh châu Âu khi xuất khẩu sản phẩm sang Anh. Hai nước cũng nhất trí sẽ tăng cường mức FTA song phương tương đương với FTA Hàn-EU trong vòng hai năm, nếu tình hình Brexit ổn định lại. Như vậy, với việc ký kết Hiệp định thương mại tự do và thiết lập kênh đối thoại cấp cao Hàn-Anh, hệ số an toàn thương mại của Seoul sẽ được củng cố thêm nữa.