Bộ Văn hóa, thể thao và du lịch Hàn Quốc đang tích cực tìm kiếm phương án giải quyết vướng mắc về việc thực hiện nghĩa vụ quân sự của những ngôi sao Hallyu nổi tiếng toàn cầu, trong đó có nhóm nhạc Đoàn thiếu niên chống đạn (BTS). 

Duy trì chế độ nghĩa vụ quân sự thay thế hiện hành

Chính phủ Hàn Quốc ngày 21/11 đã mở cuộc họp rà soát các vấn đề nổi cộm trong công tác điều hành quốc gia, thẩm định và thông qua “Kế hoạch cải thiện chế độ nghĩa vụ quân sự thay thế”. Nhóm chuyên trách cải thiện chế độ giữa Bộ Quốc phòng, Cơ quan quản lý nhập ngũ và thực hiện nghĩa vụ quân sự (MMA), và Bộ Văn hóa, thể thao và du lịch đã quyết định duy trì chế độ hiện hành, không đưa những nghệ sĩ văn hóa đại chúng vào đối tượng được hưởng chế độ nghĩa vụ quân sự thay thế ở lĩnh vực nghệ thuật. 

Theo quy định hiện hành, người thực hiện nghĩa vụ quân sự thay thế sẽ không phải phục vụ trong quân đội, mà tới làm việc một khoảng thời gian nhất định ở trại giam, các cơ sở dành cho người khuyết tật, trường học vùng sâu vùng xa. Ví dụ tiêu biểu là chế độ nghĩa vụ quân sự thay thế dành cho những người từ chối nhập ngũ vì lý do tín ngưỡng, tôn giáo. Việc duy trì chế độ trên nhằm bảo đảm tính công bằng về nghĩa vụ quân sự đối với tất cả nam giới.

Vấn đề nghĩa vụ quân sự của các nghệ sĩ văn hóa đại chúng

Với những người hoạt động trong lĩnh vực văn hóa, thể thao, nghệ thuật vấn đề nghĩa vụ quân sự có thể trở thành rào cản lớn với sự nghiệp của họ. Điểm chung của những người này là khi đạt tới đỉnh cao sự nghiệp, họ càng phải hoạt động hết sức để duy trì phong độ. Do vậy, Chính phủ cho phép một số trường hợp ngoại lệ được miễn nghĩa vụ quân sự. hoặc được thực hiện nghĩa vụ quân sự thay thế. Vấn đề là hiện nay, các nghệ sĩ văn hóa đại chúng không được xếp vào đối tượng được hưởng ngoại lệ về nghĩa vụ quân sự. Trường hợp tiêu biểu được nhắc tới nhiều nhất gần đây chính là nhóm nhạc Đoàn thiếu nhiên chống đạn BTS, những ngôi sao tầm cỡ thế giới. Nhiều ý kiến cho rằng phải cho các thành viên trong nhóm được hưởng chế độ nghĩa vụ quân sự thay thế. Tuy nhiên, nhóm chuyên trách cải thiện chế độ giữa các ban ngành hữu quan đã quyết định loại những nghệ sĩ văn hóa đại chúng khỏi đối tượng được xem xét thực hiện nghĩa vụ quân sự thay thế, để phù hợp với lập trường cơ bản của Chính phủ là cắt giảm đối tượng được hưởng nghĩa vụ quân sự thay thế, nâng cao tính công bằng, không thiên vị. Nhóm chuyên trách giải thích không có tiêu chuẩn khách quan nào để xếp nghệ sĩ văn hóa đại chúng vào đối tượng ngoại lệ. Ví dụ, những cuộc thi âm nhạc danh tiếng trên thế giới như nhạc cổ điển hay âm nhạc truyền thống có tiêu chuẩn khách quan để đánh giá là giải thưởng. Ngược lại, đối với trường hợp âm nhạc đại chúng, việc thiết lập tiêu chuẩn tương tự không hề dễ dàng. Khó có thể coi thành tích về mức độ hâm mộ, hay bảng xếp hạng âm nhạc là tiêu chuẩn khách quan để đánh giá. Bộ Quốc phòng còn chỉ ra vấn đề về tính công bằng. Nếu công nhận âm nhạc đại chúng thuộc đối tượng được hưởng ngoại lệ sẽ dẫn tới nhiều trường hợp đòi quyền lợi tương tự, ví dụ như ở giới điện ảnh. Khi đó, sẽ phải bổ sung thêm nhiều trường hợp khác vào đối tượng được thực hiện nghĩa vụ quân sự thay thế.

BTS được đánh giá là nghệ sĩ âm nhạc đại chúng xuất sắc, đóng góp lớn cho việc lan tỏa làn sóng văn hóa Hàn Quốc Hallyu ra toàn thế giới. Nhóm đã tổ chức thành công tour lưu diễn vòng quanh thế giới, đứng đầu các bảng xếp hạng âm nhạc danh tiếng toàn cầu, trong đó có Billboard của Mỹ. Với những thành tích này, việc nhóm được hưởng chế độ nghĩa vụ quân sự thay thế sẽ không gây ra nhiều ý kiến phản đối trong dư luận. Tuy nhiên, những lo ngại của Bộ Quốc phòng là hoàn toàn có cơ sở. Cơ quan quản lý nhập ngũ và thực hiện nghĩa vụ quân sự cùng Bộ Văn hóa, thể thao và du lịch đang tích cực xem xét các phương án thiết thực, như nới lỏng quy định xuất cảnh, tạo điều kiện để các nghệ sĩ văn hóa đại chúng chưa thực hiện nghĩa vụ quân sự vẫn có thể biểu diễn tại nước ngoài.