고생했어 (Vất vả rồi)
[Gồ-seng-het-sờ]

Là cách nói nhằm động viên, khích lệ đối phương sau khi kết thúc một việc nào đó.
고생했어 = 고생했다 đã vất vả, đã khổ cực + đuôi câu thân mật -아/어
* 고생했어 chỉ dùng trong những trường hợp người lớn nói với người ít tuổi hơn, hoặc cấp trên với cấp dưới

* Cách động viên, khích lệ “Đã vất vả rồi” với các mức độ kính ngữ

	Dùng dạng “고생했다”	Dùng dạng kính ngữ “고생하셨다”
Kính trọng	-	고생하셨습니다.
Kính trọng thân mật	고생했어요.	고생하셨어요.
Thân mật	고생했어.	-

* Cách động viên, khích lệ “Đã vất vả rồi” khác

	Dùng dạng “수고했다”	Dùng dạng kính ngữ “수고하셨다”
Kính trọng	-	수고하셨습니다.
Kính trọng thân mật	수고했어요.	수고하셨어요.
Thân mật	수고했어.	-

* Cách động viên, khích lệ của người dưới với người trên

Sau khi kết thúc công việc	Anh/chị đã vất vả rồi	애쓰셨습니다. 노고가 많으셨습니다.
	Xin cảm ơn anh/ chị ạ	감사합니다. 고맙습니다.
Xong việc và ra về	Anh/chị ở lại bình an nhé	안녕히 계십시오

* Khích lệ, động viên trong một vài tình huống cụ thể

Người trên nói với người dưới
Giáo viên nói với học sinh sau giờ học	여러분 các em, mọi người + 수고하셨습니다 vất vả rồi → 여러분 수고하셨습니다. Các em đã vất vả rồi.
SSếp nói với Sơn sau khi anh Sơn hoàn thành nhiệm vụ	썬 씨 anh Sơn + 고생했어요 vất vả quá → 썬 씨 고생했어요. Anh Sơn đã vất vả rồi.
Người dưới nói với người trên
Học sinh nói với giáo viên sau giờ học	→ 감사합니다 Cảm ơn thầy/ cô ạ.
nhân viên nói với nhóm trưởng sau khi xong dự án	팀장님 nhóm trưởng + 애쓰셨습니다 đã vất vả rồi → 팀장님 애쓰셨습니다. Nhóm trưởng đã vất vả rồi.

* Một vài tục ngữ, quán ngữ có từ “고생”-“vất vả, khổ cực”

Câu tiếng Hàn	Dịch nguyên văn	Ý nghĩa
고생 끝에 낙이 온다	Cuối sự khổ cực, niềm vui đến	Sau nhiều cực nhọc, niềm vui sẽ đến
고생을 사서 한다	Mua khổ cực về làm	Mua khổ cực vào thân
고생을 벌어서 한다	Kiếm khổ cực về làm	Kiếm khổ cực vào thân