Giờ đây, máy bay không người lái, hay còn gọi là drone đang được sử dụng cho nhiều mục đích đa dạng. Ông James Ryan Burgess, Giám đốc điều hành của Wing, một công ty con dưới trướng Google Alphabet chia sẻ máy bay không người lái đã mang đến những lợi ích cho người dân thông qua dịch vụ vận chuyển. Giám đốc Cơ quan quản lý vô tuyến trung ương Kim Jeong-sam cho rằng drone khá hữu ích trong những trường hợp mà con người không thể tiếp cận khi xảy ra thiên tai. Ngoài ra, máy bay không người lái còn có công dụng quay phim từ trên cao, rải thuốc trừ sâu, đo lường chất lượng không khí. Vậy thì drone ở Bắc Triều Tiên được sử dụng như thế nào?

Từ trước đến nay, núi Baekdu thường được sử dụng như một công cụ tuyên truyền về “huyết thống Baekdu” được lưu truyền từ nhà lập quốc Bắc Triều Tiên - Chủ tịch Kim Nhật Thành (Kim Il-sung), người con Kim Jong-il và người cháu Kim Jong-un. Tuy nhiên, bộ phim lần này đã tập trung vào ngọn núi Baekdu hơn là nhà lãnh đạo tối cao. Đặc biệt, có ý kiến cho rằng phim được quay bằng máy bay không người lái là để quảng bá cho núi Baekdu. Trong bộ phim “8 cảnh núi Baekdu” còn có phân đoạn một du khách nước ngoài bày tỏ sự cảm kích khi lên đỉnh núi này, được phân tích là để thu hút khách du lịch. Bắc Triều Tiên hiện đang sử dụng drone để sản xuất những đoạn video về nước mình. 

Gần đây, thiết bị quay phim mà Bắc Triều Tiên hay sử dụng nhất là máy bay không người lái. Vẻ đẹp của thành phố Samjiyon (thuộc tỉnh Ryanggang) nằm gần núi Baekdu, đại diện cho nguồn gốc của “huyết thống Baekdu”, cũng được diễn tả bằng drone. Thông qua đó, miền Bắc đã chứng tỏ cho người dân thấy được sự phát triển của nước mình. Thời điểm mà máy bay không người lái chính thức được sử dụng trong phương tiện truyền thông là năm 2018. Vào ngày 9/9/2018, Bình Nhưỡng đã tổ chức biểu diễn thể dục dụng cụ tập thể mang tên “Tổ quốc rực rỡ” để kỷ niệm 70 năm ngày thành lập chính quyền. Ở đoạn cao trào, nước này đã thể hiện một màn trình diễn tráng lệ với những chiếc máy bay không người lái xếp thành chữ “Tổ quốc rực rỡ” cực lớn. Máy bay mini không người lái cũng được sử dụng để xếp thành chữ chúc mừng vào sự kiện đón năm mới. Không những thế, thiết bị này cũng đang được đưa vào lĩnh vực nông nghiệp. 

Bắc Triều Tiên gần đây đang nỗ lực xây dựng nền kinh tế tự chủ thông qua khoa học và công nghệ, và đã thử nghiệm sử dụng drone để theo dõi sinh trưởng và phun thuốc trừ sâu cho nông sản. Tháng trước, nước này đã giới thiệu chiếc máy bay không người lái dùng cho nông nghiệp tự sản xuất bằng công nghệ nội địa và thu hút nhiều sự chú ý. Tuy nhiên, thực tế là phần lớn công nghệ sản xuất drone ở Bắc Triều Tiên chủ yếu dành cho mục đích quân sự. 

Việc phát triển drone tại Bắc Triều Tiên bắt đầu từ thế kỷ XX. Nước này xem máy bay không người lái là một thiết bị “vừa túi tiền” hơn là tên lửa. Có thể thấy miền Bắc đã đổ nhiều công sức vào phát triển drone, như việc Chủ tịch Kim Jong-un đã chọn căn cứ của lực lượng máy bay không người lái làm nơi tham quan tập trận quân sự đầu tiên từ sau khi lên nắm quyền. Nhiều máy bay không người lái kiểu mới đã xuất hiện tại lễ duyệt binh trong tháng 7 năm nay như một chính sách quân sự quan trọng của Chính phủ Kim Jong-un. Đây là những chiếc máy bay không người lái chiến lược mang tên “Saetbyeol-4” và máy bay tấn công “Saetbyeol-9”, nó rất giống với máy bay trinh sát tầm cao và máy bay tấn công không người lái của quân đội Mỹ. Máy bay trinh sát của Mỹ là mẫu drone vệ tinh do thám có thể xác định vật thể trên mặt đất thông qua radar hiệu suất cao từ độ cao 20 km. Máy bay tấn công không người lái của Washington thì có thể bay đến độ cao tối đa 15 km và tấn công sau khi tiếp cận mục tiêu. Vậy thì những loại drone tương tự của miền Bắc có hiệu suất như thế nào? 

Thiết bị và vũ khí được gắn trên máy bay không người lái miền Bắc khá tụt hậu về chất lượng. Tuy nhiên, không nên đánh giá thấp năng lực chiến đấu của drone nước này. Vào tháng 12/2022, 5 chiếc máy bay không người lái của Bắc Triều Tiên đã xâm nhập vào khu vực thủ đô Hàn Quốc. Trong đó, một chiếc đã bay dọc theo sông Hàn vào trung tâm Seoul. Gần đây, Bình Nhưỡng còn thành lập lực lượng máy bay không người lái dưới trướng quân đội chiến lược. 

Vào năm 2021, Chủ tịch Kim Jong-un đã công bố việc phát triển drone là một trong 5 bài toán của lĩnh vực quốc phòng. Sau đó, miền Bắc đang dốc toàn lực vào nhiệm vụ này. Từ cuộc chiến tranh Nga-Ukraine có thể thấy máy bay không người lái là một mối đe dọa vì khó thăm dò và đánh chặn. Việc Matxcơva đã tặng drone cho Chủ tịch Kim trong chuyến công du Nga vào tháng 9 cũng là một mối lo ngại.

Máy bay không người lái có thể cứu mạng sống con người, song cũng có thể gây ra nhiều mối đe dọa. Do đó, Hàn Quốc cần theo dõi chặt chẽ và ứng phó kịp thời trước những đường lối sử dụng drone của Bắc Triều Tiên.