Các tù nhân người Mỹ bị Iran giam giữ dài nhất là 5 năm đã được Tehran trao trả tự do và lên đường về nước.

Truyền thông nước ngoài như hãng tin AP (Mỹ) và Reuters (Anh) đưa tin vào ngày 17/9 (giờ địa phương), 5 tù nhân người Mỹ được Iran thả tự do đã lên máy bay do Qatar bố trí về tới thủ đô Doha của Qatar và dự kiến về tới Mỹ vào tối muộn ngày 18/9 (giờ địa phương).

Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken bày tỏ vui mừng vì giờ đây có thể thông báo với người dân về việc những công dân bị Iran giam giữ và chịu rất nhiều khó khăn ngoài sức tưởng tượng suốt thời gian qua đã được tự do.

Về phần mình, Mỹ cũng thả tự do cho 5 công dân Iran, trong đó có hai người đã về quê nhà và ba tù nhân còn lại đã quyết định không trở về nước.

Việc trao đổi tù nhân được diễn ra ngay sau khi số tiền 6 tỷ USD của Iran bị đóng băng tại ngân hàng Hàn Quốc theo lệnh cấm vận của Mỹ với Tehran được chuyển tới tài khoản của Iran ở Qatar.

Tổng thống Mỹ Joe Biden và Ngoại trưởng Blinken đều bày tỏ cảm ơn sự giúp đỡ của các nước trong đó có Hàn Quốc.

Tuy nhiên, cả Mỹ và Iran đều nhấn mạnh rằng việc gỡ bỏ đóng băng với khoản tiền của Tehran không liên quan tới việc trao đổi tù nhân lần này. Mỹ khẳng định sẽ tiếp tục nỗ lực ngăn chặn Iran phát triển hạt nhân, nhấn mạnh Tehran chỉ được sử dụng số tiền vừa được gỡ bỏ đóng băng vào mục đích nhân đạo. Ngoại trưởng Antony Blinken nhấn mạnh Mỹ xúc tiến trao trả tự do cho các công dân bị Iran bắt giữ vô cớ hoàn toàn tách biệt với tình hình quan hệ với Tehran.

Dường như nhận thức được sự chỉ trích trong nước về việc đàm phán với Iran, nước đang bị cấm vận, Washington đã công bố trừng phạt với cựu Tổng thống Iran Mahmud Ahmadinezhad vì dính líu tới các hoạt động giam giữ trái phép của Chính quyền Tehran.

Trong khi đó, Ngân hàng trung ương Iran cho biết đang chuẩn bị đâm đơn kiện Chính phủ Hàn Quốc đòi bồi thường thiệt hại do trong thời gian số tiền này bị đóng băng tại ngân hàng Hàn Quốc, đồng won đã bị rớt giá mạnh.

Ngân hàng trung ương Iran lập tài khoản tại Ngân hàng IBK và Ngân hàng Woori của Hàn Quốc để nhận tiền xuất khẩu dầu mỏ từ Seoul, và thanh toán hàng hóa nhập khẩu cho Hàn Quốc.

Chính phủ cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump năm 2018 từng đơn phương tuyên bố rút khỏi thỏa thuận hạt nhân Iran (Kế hoạch hành động chung toàn diện - JCPOA), đưa Ngân hàng trung ương Iran và danh sách cấm vận, nên 6 tỷ USD trong tài khoản này đã bị đóng băng từ tháng 5/2019.