Quy định thời gian làm việc tối đa 52 giờ/tuần bắt đầu có hiệu lực
Người lao động Hàn Quốc đang có cơ hội để tìm kiếm sự cân bằng giữa cuộc sống và công việc khi Luật tiêu chuẩn lao động sửa đổi chính thức có hiệu lực vào ngày 1/7 vừa qua. Cụ thể, theo luật mới, số giờ làm việc tối đa trong một tuần sẽ giảm từ 68 giờ xuống 52 giờ, rút ngắn tới 16 giờ. Tương tự như luật quy định làm việc năm ngày một tuần vào năm 2004, luật mới về thời gian làm việc tối đa trong tuần hứa hẹn sẽ mang lại thay đổi lớn trong xã hội Hàn Quốc. Trong mục Tiêu điểm kinh tế tuần này, ông Lee In-chul, Giám đốc Viện nghiên cứu kinh tế Chamjoeun, sẽ phân tích kỹ hơn về vấn đề này.

Giảm số giờ làm việc là một trong những cam kết được Tổng thống Moon Jae-in đưa ra trong chiến dịch tranh cử. Theo đó, Chính phủ có kế hoạch giảm số giờ làm việc xuống còn 1.800 giờ/năm, gần với mức trung bình của các nước trong Tổ chức hợp tác và phát triển kinh tế (OECD) vào năm 2020. Cụ thể, kể từ ngày 1/7 năm nay, các doanh nghiệp, cơ quan Nhà nước có quy mô từ 300 nhân viên trở lên phải giảm số giờ làm việc xuống còn 52 giờ/tuần, bao gồm 40 giờ làm việc chính thức và tối đa 12 giờ làm thêm. Các công ty có từ 50 đến 299 nhân viên sẽ phải thực thi quy định mới này kể từ ngày 1/1/2020, trong khi các công ty có từ 5 đến 49 nhân viên sẽ áp dụng từ ngày 1/7/2021.

Thử nghiệm chế độ giờ làm việc linh hoạt tại các tập đoàn lớn
Với việc giảm số giờ làm việc, người lao động Hàn Quốc sẽ có nhiều thời gian nghỉ ngơi hơn và cải thiện năng suất lao động. Trung bình, mỗi người lao động Hàn Quốc làm việc khoảng 2.052 giờ/năm, cao hơn nhiều so với mức trung bình 1.707 giờ/năm của các nước trong Tổ chức hợp tác và phát triển kinh tế (OECD). Trong khi đó, người lao động Hàn Quốc lại có năng suất lao động kém xa nhiều nước trong tổ chức này, khi thu nhập trung bình của người lao động Hàn Quốc là 34,4 USD/giờ, thấp hơn tới 17 USD/giờ so với mức trung bình 52 USD/giờ của các nước OECD. Thời gian làm việc dài dẫn đến sự mất cân bằng giữa công việc và cuộc sống, khiến người lao động mất đi hứng thú làm việc và giảm năng suất lao động. Trước tình trạng này, Chính phủ Hàn Quốc đã quyết định rút ngắn số giờ làm việc tối đa trong tuần. Ngoài ra, bằng cách áp dụng Luật tiêu chuẩn lao động sửa đổi, Chính phủ cũng hy vọng sẽ tạo ra thêm 180.000 việc làm. Thời gian giải trí nhiều hơn có thể giúp cải thiện tiêu dùng và thúc đẩy các ngành công nghiệp du lịch và giáo dục. Trước những lợi ích thiết thực đó, nhiều tập đoàn lớn đã thử nghiệm các mô hình làm việc khác nhau để chuẩn bị cho chế độ thời gian làm việc tối đa 52 giờ/tuần. Giám đốc Lee In-chul phân tích một số mô hình.

Công ty điện tử Samsung, doanh nghiệp lớn nhất Hàn Quốc, đã áp dụng thử nghiệm quy định thời gian làm việc tối đa 52 giờ/tuần kể từ tháng 10 năm ngoái. Doanh nghiệp này cũng đã thử nghiệm một chế độ thời gian làm việc mới từ ngày 15/1 năm nay, nhằm cắt giảm số giờ làm việc không hiệu quả. Ngoài ra, người đứng đầu các nhóm và các bộ phận của công ty sẽ nhận đánh giá thấp nếu để các nhân viên trực thuộc làm việc quá 52 giờ/tuần. Tập đoàn Samsung cũng vận hành chế độ thời gian biểu linh hoạt, cho phép các nhân viên tự điều chỉnh thời gian biểu cho phù hợp, miễn là họ đảm bảo tiến độ công việc theo số giờ quy định, bên cạnh thời gian làm việc thông thường là từ 7 giờ sáng đến 4 giờ chiều. Tương tự, Công ty điện tử LG cũng thử nghiệm chế độ làm việc 40 giờ/tuần cho các nhân viên văn phòng kể từ tháng 2 năm nay, và mở rộng số giờ làm việc tối đa 52 giờ/tuần cho tất cả các nhân viên kể từ tháng 3. Ngoài ra, nhân viên của công ty cũng được quyền lựa chọn ngày nghỉ vào giữa tuần nếu họ phải làm việc vào cuối tuần.

Gánh nặng của người lao động và giới chủ tại các doanh nghiệp vừa và nhỏ
Các tập đoàn lớn tại Hàn Quốc đã thử nghiệm các mô hình giờ làm việc khác nhau như chế độ thời gian linh hoạt, cho phép nhân viên tự điều chỉnh thời gian làm việc để nâng cấp mô hình làm việc hiện thời. Một số doanh nghiệp còn tách biệt thời gian làm việc chính thức và giờ làm thêm, đóng cửa các phòng hút thuốc và tắt máy tính cá nhân sau giờ làm việc. Trong khi đó, các doanh nghiệp vừa và nhỏ lại đứng trước bài toán nan giải trước quy định mới về thời gian làm việc tối đa trong tuần. Giám đốc Lee In-chul giải thích rõ hơn.

Cả giới chủ và người lao động tại các doanh nghiệp vừa và nhỏ đều tỏ ra lo lắng với Luật tiêu chuẩn lao động sửa đổi. Trong khi nhân viên lo ngại thu nhập giảm, thì chủ sử dụng lao động lại băn khoăn về việc phải tăng chi phí nhân công do phải tuyển dụng thêm nhân viên. Theo ước tính của Văn phòng ngân sách Quốc hội Hàn Quốc, với việc áp dụng luật mới, lương của những người lao động từng có thời gian làm việc dài hơn 52 giờ/tuần, có thể bị giảm khoảng 377.000 won (340 USD)/tháng, chiếm khoảng 11% mức lương trung bình của họ là 3,28 triệu won (2.950 USD)/tháng. Trong khi đó, chủ sử dụng lao động cũng phải chịu tổn thất do chi phí nhân công tăng. Theo Viện nghiên cứu các doanh nghiệp vừa và nhỏ Hàn Quốc, quy định mới về thời gian làm việc tối đa trong tuần có thể khiến chi phí nhân công tăng thêm 12.300 tỷ won/năm (11 tỷ USD), trong đó các doanh nghiệp vừa và nhỏ, có quy mô ít hơn 300 nhân viên sẽ phải gánh 70% con số này, tức là khoảng 8.600 tỷ won (7,7 tỷ USD).

Đối sách nào giúp chế độ làm việc tối đa 52 giờ/tuần thực sự mang lại hiệu quả?
Một số doanh nghiệp, như các công ty xây dựng, sẽ gặp khó khăn với quy định mới về thời gian làm việc tối đa trong tuần. Cụ thể, ngành xây dựng chịu ảnh hưởng lớn bởi thời tiết, như công việc có xu hướng chậm lại vào ngày nóng, và có thể kéo dài hơn nếu thời tiết thuận lợi, rất khó có thể đáp ứng theo quy định này. Nếu các doanh nghiệp xây dựng buộc phải áp dụng Luật tiêu chuẩn lao động sửa đổi, công nhân có thể bị buộc phải làm việc kéo dài trong điều kiện thời tiết khắc nghiệt, gây lo ngại lớn về vấn đề an toàn lao động. Trong khi đó, các doanh nghiệp trong ngành công nghiệp tài chính hay công nghệ thông tin, những lĩnh vực thậm chí phải đảm bảo hệ thống hoạt động cả ngày lẫn đêm, cũng sẽ phải chuẩn bị phương án thay thế để đáp ứng chế độ giờ làm việc mới. Trước những vấn đề này, ngày càng có nhiều người kêu gọi Chính phủ đề ra các quy định bổ sung trong giai đoạn đầu triển khai quy định mới. Ông Lee In-chul cho biết.

Sau tất cả, câu hỏi lớn nhất vẫn là chi phí. Bất kể doanh nghiệp vừa và nhỏ hay doanh nghiệp lớn đều phải đối mặt với vấn đề này bởi chi phí nhân công sẽ tăng lên. Nhiều ý kiến lo ngại liệu Chính phủ có phải bỏ tiền ngân sách để hỗ trợ quy định giờ làm việc mới hay không. Tôi đồng ý rằng đây có thể là phương án giúp các doanh nghiệp ổn định trong giai đoạn đầu trước khi quy định mới đi vào thực tiễn. Song phương án này sẽ không phải phương tiện để giải quyết vấn đề một cách lâu dài. Theo đó, để hạn chế những tác động không mong muốn từ quy định giờ làm việc mới, điều quan trọng là người lao động phải tăng năng suất, từ đó tiền lương của họ cũng sẽ không bị ảnh hưởng quá nhiều. Người lao động, chủ sử dụng lao động và Chính phủ cần hợp tác và thể hiện vai trò tích cực để giảm bớt mâu thuẫn và những hiểu lầm khi thực thi chế độ thời gian làm việc tối đa 52 giờ/tuần. Với mục đích đó, Chính phủ cần đưa ra các hướng dẫn chi tiết hơn và xem xét đến điều kiện đặc thù của từng ngành nghề để điều chỉnh quy định mới cho phù hợp, xây dựng thời gian làm việc một cách linh hoạt hơn.