Hàn Quốc và Nhật Bản đã thiết lập quan hệ ngoại giao được 50 năm. Là hai nước láng giềng, gần gũi hơn về kinh tế, văn hóa, nhưng lại luôn cách biệt nhau trong những vấn đề lịch sử, đặc biệt là vấn đề tranh chấp chủ quyền đảo Dokdo của Hàn Quốc.

Vào ngày 9/11/2014, sau lời tuyên bố khai mạc lễ hội, toàn thể Phố Hàn Quốc tràn ngập trong những giai điệu vui tươi. Bắt đầu là Gilnori – trò chơi đường phố, một hình thức vừa diễu hành vừa biểu diễn nông nhạc.

Lễ hội văn hóa dân tộc quận Ikuno và biến đổi của thế hệ Hàn kiều tại Nhật Bản

Màn diễu hành đường phố Gilnori có thể coi là một tuyên ngôn về bản thân của những Hàn kiều đang sống tại Nhật Bản. Bươn chải cuộc sống nơi đất khách, họ đã phải trải qua một quãng thời gian rất dài để có thể dõng dạc nói lên tiếng nói của mình.

Những Hàn kiều sinh sống tại quốc gia đã từng xâm chiếm quê hương mình lại càng bị đối xử phân biệt hơn sau khi nước nhà giành được độc lập. Do đó, họ luôn hướng về quê hương và thể hiện tấm lòng mình qua những nghi lễ thờ cúng tổ tiên. Thế hệ Hàn kiều đầu tiên tại Ikuno luôn tâm niệm rằng, sẽ có một lúc nào đó họ phải quay trở về Hàn Quốc, và sẽ không bao giờ quên mình là người Hàn. Còn thế hệ thứ hai, họ đã chấp nhận gắn bó cuộc đời mình với nơi đây, bắt đầu cất lên tiếng nói của bản thân. Sự thay đổi thế hệ trong xã hội Hàn kiều Nhật Bản cũng đã mang tới sự thay đổi tại quận Ikuno, thành phố Osaka.

Hàn kiều tại Nhật bị gọi là “Zainichi” (âm Hán là “tại Nhật”), chỉ những người Hàn sống ở Nhật nhưng lại không hoàn toàn là người Nhật mà cũng không phải người Hàn. Vì vậy, rất nhiều thế hệ Hàn kiều đời thứ hai, thứ ba đã muốn giấu sự thật rằng họ là người Hàn Quốc. “Lễ hội văn hóa dân tộc quận Ikuno” bắt đầu vào năm 1983 đã nuôi dưỡng niềm tự hào dân tộc cho những Hàn kiều trẻ nhưng sau 20 lần tổ chức, tới năm 2002, lễ hội này đã khép lại.

Lễ hội tại quận Ikuno trong thời đại mới

Từ năm 1990, xã hội Nhật Bản bắt đầu quan tâm tới vấn đề đa văn hóa. Vào năm 2002, Nhật Bản và Hàn Quốc đồng đăng cai tổ chức World Cup. Hòa chung với dòng chảy mới của thời đại, vào năm 2009, Lễ hội Phố Hàn Quốc quận Ikuno, nơi người dân Hàn-Nhật cùng say trong không khí vui tươi, đã bắt đầu. Nếu như Lễ hội văn hóa dân tộc quận Ikuno trước đây nhấn mạnh giữ gìn nét truyền thống dân tộc Hàn, thì Lễ hội Phố Hàn Quốc chung sống hòa thuận lại mang ý nghĩa tạo ra một sân chơi cho cả người dân Hàn-Nhật.

Người hâm mộ làn sóng văn hóa Hàn Quốc tìm tới quận Ikuno càng ngày càng nhiều khiến không khí nơi đây trở nên náo nhiệt. Các thương nhân Nhật bắt đầu dần thay đổi nhận thức về Hàn Quốc, xuất hiện thêm những thương nhân Hàn kiều mới tìm tới quận Ikuno.

Ngày nay, Phố Hàn Quốc là nơi chung sống hòa hợp của biết bao người, từ những người dân Ikuno bản địa, người Hàn tới định cư từ những năm 1920 cho tới những Hàn kiều mới. Điều kiện quan trọng nhất cho cuộc sống tại quận Ikuno này chính là sự hòa hợp. Và họ đã chọn lễ hội là cầu nối tạo ra sự đoàn kết, đồng lòng.

Vào ngày lễ hội, du khách có thể vừa đi dạo Phố Hàn Quốc, vừa ghé chân vào các cửa hàng, nếm thử các món ăn với giá phải chăng. Làn sóng văn hóa Hàn Quốc là sức hấp dẫn chỉ có trong lễ hội này. Sân khấu của lễ hội thể hiện rõ sự hòa hợp. Những người đầu tiên tới trang trí sân khấu là những học sinh của Trường trung học Bắc Triều Tiên. Trong một gia đình tại đây, nhiều trường hợp pha trộn quốc tịch của cả ba nước, Hàn Quốc, Nhật Bản và Bắc Triều Tiên. Sân khấu cho thấy một sự giao thoa văn hóa của cả hai miền Nam-Bắc.

Hy vọng về sự chung sống hòa hợp qua Lễ hội Phố Hàn Quốc quận Ikuno

Xóa đi những bức tường ngăn cách là một vấn đề không hề dễ dàng. Đặc biệt, khi mối quan hệ giữa hai nước đang đóng băng, khiến Phố Hàn Quốc tại quận Ikuno cũng chịu những tác động không nhỏ. Tuy nhiên, người dân Phố Hàn Quốc vẫn tin tưởng vào sức mạnh của sự “đồng hành”.

Năm ngoái, tại Osaka đã xảy ra biểu tình chống đối Hàn kiều. Nhưng tất cả những điều này không hề ảnh hưởng tới Lễ hội Phố Hàn Quốc quận Ikuno. Người dân Nhật Bản và Hàn kiều cùng nhảy múa trong tiếng nhạc K-pop sôi động, vừa cùng hô vang khẩu hiệu “Không cần những tiếng nói phân biệt ở Osaka!”, “Hãy xóa đi những kỳ thị!”.

Có thể nói, tương lai của quan hệ Hàn-Nhật chính là ở cuộc sống của người dân nơi đây. Chính bởi họ sống tại quận Ikuno này nên ranh giới quốc gia Hàn-Nhật cũng không thể chia cắt ranh giới trong lòng những người dân nơi đây. Việc cùng chung sống hòa thuận là một điều tất nhiên phải xảy ra. Đó cũng là lý do vào đầu năm mới 2015, năm kỷ niệm 50 năm thiết lập quan hệ ngoại giao Hàn-Nhật, chúng ta lại tìm tới Phố Hàn Quốc quận Ikuno.

Phần 1: “Gia tộc họ Hong - những thương nhân gốc Hàn đầu tiên tại Phố Hàn Quốc”

Phần 2: Chung sống hòa hợp qua lễ hội tại quận Ikuno, Osaka