Hội nghị thượng đỉnh liên Triều đầu tiên kể từ khi đất nước bị chia cắt đã được tổ chức vào năm 2000. Chúng ta cùng tìm hiểu về Hội nghị thượng đỉnh lịch sử thông qua lời kể của cựu Bộ trưởng Văn hóa, thể thao và du lịch Park Jie-won, đặc phái viên để đàm phán với miền Bắc về việc tổ chức sự kiện này.

Tổng thống Kim Dae-jung nhấn mạnh sự cần thiết phải tổ chức hội nghị thượng đỉnh liên Triều trong diễn văn nhậm chức

Cố Tổng thống Kim Dae-jing, người đã ủng hộ thống nhất kể từ khi bắt đầu tranh cử Tổng thống vào năm 1971, đã nhấn mạnh sự cần thiết phải tổ chức hội nghị thượng đỉnh liên Triều trong diễn văn nhậm chức ngày 25/1/1998. Sau đó, ông kiên trì đẩy mạnh chính sách tiến gần hơn với miền Bắc, còn gọi là “chính sách Ánh dương”, kêu gọi hai miền chấm dứt đối đầu và thù địch kiểu chiến tranh lạnh, thay vào đó cùng tồn tại trong hòa bình và đạt được thịnh vượng chung thông qua hòa giải và hợp tác. Vào năm 2000, ông bổ nhiệm Bộ trưởng Văn hóa, thể thao và du lịch khi đó Park Jie-won là đặc phái viên để đàm phán về việc tổ chức hội nghị thượng đỉnh liên Triều. 

Tuyên bố Berlin về cùng tồn tại trong hòa bình giữa hai miền Nam-Bắc 

Vào ngày 10/3/2000, Cựu Bộ trưởng Văn hóa, thể thao và du lịch Park Jie-won, người sau này trở thành thư ký của Tổng thống Kim Dae-jung, đã cùng các quan chức trong Cơ quan tình báo quốc gia (NIS) kiêm chuyên gia hàng đầu về đàm phán với Bắc Triều Tiên Kim Bo-hyun và Suh Hoon, đã tiến hành liên lạc bí mật đầu tiên với Song Ho-gyong, khi đó là Phó Chủ tịch Ủy ban Hòa bình châu Á-Thái Bình Dương của miền Bắc, tại Singapore. Vào thời điểm đó, Bắc Triều Tiên vẫn chưa tin tưởng đề xuất tổ chức hội nghị thượng đỉnh và chính sách với miền Bắc của Tổng thống Kim. Nhưng mọi việc đã thay đổi khi Tổng thống Kim đưa ra “Tuyên bố Berlin” trong chuyến thăm Đức vào ngày 9/3/2000. Ông tuyên bố Chính phủ Hàn Quốc muốn giúp đỡ Bắc Triều Tiên, đẩy mạnh đối thoại trực tiếp và hợp tác giữa hai miền, đồng thời củng cố hòa bình trên bán đảo Hàn Quốc, do đó, Bình Nhưỡng bắt đầu tin tưởng chính quyền Seoul.

Nhất trí tổ chức Hội nghị thượng đỉnh liên Triều 

Cựu Bộ trưởng Park Jie-won đã nhiều lần thảo luận kín với Bắc Triều Tiên tại Bắc Kinh, Trung Quốc, trước khi ký kết thỏa thuận tổ chức hội đàm thượng đỉnh liên Triều vào ngày 8/4/2000. Vào 10 giờ sáng ngày 10/4/2000, Chính phủ Hàn Quốc đã công bố rằng hai miền Nam-Bắc đã nhất trí tổ chức hội nghị thượng đỉnh đầu tiên kể từ khi đất nước bị chia cắt từ ngày 12 đến ngày 14/6/2000 tại Bình Nhưỡng. Cùng lúc đó, Bắc Triều Tiên cũng có công bố đặc biệt về hội nghị thượng đỉnh liên Triều.

Căng thẳng leo thang sau khi nhất trí tổ chức hội nghị thượng đỉnh

Sau khi nhất trí tổ chức hội nghị thượng đỉnh, căng thẳng giữa hai phía đã leo thang. Phía Hàn Quốc yêu cầu Chủ tịch Bắc Triều Tiên Kim Jong-il trực tiếp ký Tuyên bố chung liên Triều, trong khi miền Bắc đề cử ông Kim Yong-nam, Chủ tịch Ủy ban thường vụ Hội đồng nhân dân tối cao. Việc miền Bắc yêu cầu phái đoàn Hàn Quốc viếng thăm Cung Thái Dương Kumsusan, nơi nhà sáng lập nước này Chủ tịch Kim Nhật Thành an nghỉ, đã dẫn đến hội nghị thượng đỉnh được lên kế hoạch tổ chức vào ngày 12/6 phải hoãn lại.

Hội nghị thượng đỉnh liên Triều đầu tiên ngày 13/6/2000

Sau nhiều bất đồng, vào lúc 9 giờ 18 phút sáng ngày 13/6/2000, Tổng thống Kim Dae-jung đã bay tới miền Bắc từ sân bay Seoul, thành phố Seongnam, tỉnh Gyeonggi. Chủ tịch Bắc Triều Tiên Kim Jong-il đã ra tận sân bay đón Tổng thống Kim khi máy bay đáp xuống Bình Nhưỡng vào lúc 10 giờ 25 phút sáng. Người dân Hàn Quốc vui mừng trước một khởi đầu mới trong quan hệ với miền Bắc, khi chứng kiến cuộc hội đàm đầu tiên trong lịch sử này, điều mà trước đây không ai dám mơ tới. Những thành quả của hội nghị thượng đỉnh liên Triều đầu tiên, bao gồm Tuyên bố chung 15/6, sẽ được trình bày vào tuần sau.