ⓒYONHAP News

Ngày 15/1, Mỹ và Trung Quốc đã chính thức ký kết thỏa thuận thương mại giai đoạn một, 18 tháng sau khi chiến tranh thương mại giữa hai nước nổ ra, Mỹ “dội bom” thuế quan đối với hàng hóa Trung Quốc vào tháng 7/2018. Như vậy, bất ổn về trật tự thương mại quốc tế do ảnh hưởng của chiến tranh thương mại Mỹ-Trung tạm thời được giải tỏa. Thỏa thuận được kỳ vọng sẽ tác động tích cực tới xuất khẩu và toàn bộ nền kinh tế Hàn Quốc, quốc gia phụ thuộc lớn vào cả thị trường Mỹ và Trung Quốc.

Thỏa thuận thương mại giai đoạn một Mỹ-Trung

Tổng thống Mỹ Donald Trump và Phó Thủ tướng Trung Quốc Lưu Hạc đã tiến hành ký kết chính thức biên bản thỏa thuận tại Nhà Trắng. Nội dung thỏa thuận dài 96 trang, gồm 8 chương về quyền sở hữu trí tuệ, chuyển giao công nghệ, nông sản, dịch vụ tài chính, chính sách vĩ mô và tính minh bạch ngoại hối, mở rộng thương mại, biện pháp cưỡng chế thực thi. Trọng tâm của thỏa thuận giai đoạn một là Trung Quốc cam kết mua ít nhất 200 tỷ USD sản phẩm nông nghiệp và hàng hóa, dịch vụ khác của Mỹ trong hai năm tới. Đổi lại, Mỹ hủy kế hoạch đánh thuế với 160 tỷ USD hàng hóa Trung Quốc mà Washington từng dự định triển khai từ ngày 15/12 năm ngoái; giảm thuế suất từ 15% xuống 7,5% đối với 120 tỷ USD hàng hóa Trung Quốc khác, như màn hình tivi, tai nghe bluetooth và giày dép. Tuy nhiên, Washington vẫn duy trì thuế suất 25% đối với 250 tỷ USD hàng hóa và linh kiện Trung Quốc mà doanh nghiệp Mỹ đang nhập khẩu và sử dụng. Biên bản thỏa thuận cũng bao gồm cam kết của Trung Quốc về việc bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ, cấm cưỡng ép doanh nghiệp Mỹ chuyển giao công nghệ, cấm thao túng tỷ giá hối đoái.

Bối cảnh và ý nghĩa

Đây được coi là thỏa thuận toàn diện đầu tiên kể từ khi nổ ra chiến tranh thương mại Mỹ-Trung, mang ý nghĩa là thỏa thuận đình chiến, ngăn chặn cuộc chiến thương mại giữa hai nước lan rộng. Dự kiến thỏa thuận cũng sẽ góp phần giảm nhẹ bất ổn thị trường kinh tế toàn cầu. Tuy nhiên, văn bản ký kết có điều khoản quy định nếu Trung Quốc vi phạm thỏa thuận thì Mỹ có thể khôi phục lại các biện pháp thuế quan đã trì hoãn trước đó, hoặc áp thêm thuế. Khi đó, Bắc Kinh không được phép trả đũa Washington. Điều khoản này bị cho là có thể châm ngòi một cuộc tranh chấp mới trong quá trình hai nước thực thi thỏa thuận. Washington và Bắc Kinh đang đứng trước vòng đàm phán lần hai, được dự báo sẽ còn chông gai hơn. Mặc dù chiến tranh thương mại Mỹ-Trung đang trong tình trạng đình chiến, nhưng bất ổn vẫn chưa được loại bỏ hoàn toàn, vẫn tồn tại khả năng xảy ra tranh chấp lớn hơn và phức tạp hơn trong tương lai.

 

Ảnh hưởng tới kinh tế Hàn Quốc

Mỹ và Trung Quốc chiếm 40% tổng kim ngạch thương mại của Hàn Quốc, quốc gia phụ thuộc nhiều vào xuất khẩu. Do đó, dự kiến thỏa thuận Mỹ-Trung lần này sẽ tác động tích cực tới kinh tế Hàn Quốc. Trung Quốc nhập khẩu nguyên vật liệu trung gian từ Hàn Quốc để sản xuất sản phẩm, xuất khẩu ra nước ngoài. Do đó, xuất khẩu của Trung Quốc đình trệ sẽ gây thiệt hại kép cho Hàn Quốc. Trong năm ngoái, xuất khẩu Hàn Quốc rơi vào vũng lầy đình trệ. Bước sang năm mới, xuất khẩu đang cho thấy những chuyển biến tích cực. Với thỏa thuận Mỹ-Trung lần này, giới kinh tế càng thêm kỳ vọng về xu hướng hồi phục của xuất khẩu. Tuy nhiên, một số ý kiến cũng không khỏi lo ngại về những tác động tiêu cực. Ví dụ, nếu Trung Quốc tăng nhập khẩu ô tô từ Mỹ thì doanh nghiệp sản xuất ô tô của Hàn Quốc sẽ gặp khó khăn. Xuất khẩu các mặt hàng khác cũng có thể rơi vào tình huống tương tự.