Đường cao tốc Gyeongbu từ Seoul đi Pusan dài 428 km, đi ô tô mất chưa đầy 4 tiếng rưỡi đồng hồ. Thế nhưng kể từ khi xuất hiện tàu cao tốc KTX vào năm 2004, quãng đường này được rút ngắn chỉ còn 2 tiếng 40 phút. Pusan, thành phố cảng số 1 của Hàn Quốc luôn đông vui nhộn nhịp, dù không phải là mùa du lịch. Dù kỳ nghỉ hè đã qua, nhưng tháng 10 này vẫn có rất nhiều khách tới thăm Pusan.

[Liên hoan phim quốc tế Pusan]

Nếu như mùa hè là mùa của du lịch nghỉ dưỡng thì mùa thu ở Pusan có thể xem là mùa của điện ảnh. Mở màn từ năm 1996, Liên hoan phim quốc tế Pusan đã lấp đầy sự trống vắng của thành phố biển sau những đợt nghỉ hè nhộn nhịp trong suốt 15 năm qua. Năm nay, liên hoan phim diễn ra trong 9 ngày, bắt đầu từ ngày 7 cho đến ngày 15 tháng 10. Lễ khai mạc diễn ra tại bãi biển Haeundae trước quang cảnh của khu đua thuyền buồm Vịnh Suyeong và những chùm pháo hoa rực rỡ thêu dệt trên nền trời đêm của biển. Là một lễ hội điện ảnh lớn nhất châu Á, Pusan hôm nay đang thu hút những người làm điện ảnh trên khắp thế giới. Trong số đó có Juliette Binoche của Pháp, người đoạt giải nữ diễn viên chính xuất sắc nhất Liên hoan phim Cannes, William Dafoe, nam tài tử người Mỹ trong bộ phim "Trung đội", nữ diễn viên Nhật Bản Aoi Yu. Đến với Liên hoan phim quốc tế Pusan, nơi được coi là lễ hội phim trẻ và sôi động nhất thế giới, đạo diễn điện ảnh lừng danh của Trung Quốc Trương Nghệ Mưu cho biết: “Vào năm 1999 tôi đã tham dự với bộ phim "Một người cũng không thể thiếu" được chọn làm tác phẩm bế mạc liên hoan. Khi đó tôi cảm thấy rất vui và đã nghĩ rằng Liên hoan phim Quốc tế Pusan sau này sẽ còn phát triển nhiều. Quả đúng vậy, ở Trung Quốc giờ đã có rất nhiều người biết đến liên hoan phim này.” Nữ diễn viên Trung Quốc nổi tiếng Thang Duy tham dự liên hoan phim lần này thì lại cảm nhận khác về Hàn Quốc: “Đến Liên hoan phim lần này tôi cảm thấy, Hàn Quốc dường như không còn là nước ngoài, mà là một nơi rất ấm áp, thân quen. Đó là lý do vì sao tôi thấy yêu Hàn Quốc hơn. Nếu có điều kiện, tôi muốn được học tiếng Hàn xem thế nào.”

15 năm qua, vị thế của Liên hoan phim quốc tế Pusan đã thay đổi nhiều, cả ở trong và ngoài nước, như nhận xét của nhà phê bình điện ảnh kiêm nhà tổ chức chương trình liên hoan phim Lee Sang-yong: “Khi mới thành lập, việc mời giới điện ảnh trong và ngoài nước tham dự gặp rất nhiều khó khăn. Nhưng nay có thể thấy, nhận thức về Liên hoan phim đã hoàn toàn khác. Thậm chí chúng tôi nhận được nhiều cú điện thoại tỏ ý muốn tham dự lễ khai mạc dù tác phẩm của họ không được chọn.”

Đúng như nhận xét trên của nhà tổ chức chương trình, tại Liên hoan phim đầu tiên vào năm 1996, số khách mời chỉ độ chừng hơn 200 người, nhưng năm nay cả khách trong và ngoài nước đã lên tới 7.130 người. Số tác phẩm được chọn trình chiếu lần này cũng lên tới 306 phim, gần gấp đôi so với con số 169 phim của 15 năm trước đây. Không chỉ có vậy, đại sứ quán và các cơ quan quảng bá điện ảnh của 15 quốc gia như Ca-na-đa, Úc, Đài Loan cũng tổ chức tiệc chiêu đãi để giới thiệu những bộ phim từ đất nước của họ.

Liên hoan phim quốc tế Pusan ngày càng có tiếng tăm, luôn cuốn hút người yêu điện ảnh tìm về Pusan mỗi độ thu về. Năm nay con số khán giả tới xem phim đã lên đến hơn 180.000 người, trong số đó có nhiều người nước ngoài. Các sân bay hay ga tàu của Pusan, đâu đâu cũng thấy khách nước ngoài với những ba lô, túi xách. Một số du khách đã phát biểu cảm tưởng: “Đây là liên hoan phim rất nổi tiếng, nghe nói là liên hoan phim lớn nhất châu Á. Tôi thấy Pusan là thành phố đẹp, bãi biển Haeundae cũng tuyệt vời.”; “Vé xem những bộ phim nổi tiếng đều được bán hết rất nhanh. Tôi sẽ xem 1 bộ phim ngắn và 1 phim tài liệu. Thành phố ở đây đẹp, có nhiều thứ để xem. Tôi cảm thấy thích.”


[11 chương trình của liên hoan phim]

Liên hoan phim quốc tế Pusan, thiên đường dành cho người hâm mộ điện ảnh! Năm nay, tất cả 306 bộ phim đến từ 67 quốc gia được chiếu tại tất cả các rạp trong khu vực Haeundae và phường Nampo. Và điều thú vị hơn cả, là trong số này có tới hơn 150 bộ phim lần đầu tiên được ra mắt công chúng. Bây giờ chúng ta sẽ cùng tìm hiểu xem bộ phim nào được chú ý nhiều nhất và có những hoạt động nào dành cho công chúng?

Khu mua sắm Centum City như một bức bình phong bao quanh lấy đường bờ biển tuyệt đẹp của Haeundae và là một biểu tượng mới của Pusan. Trong các đại siêu thị này có rất nhiều rạp chiếu bóng “Multiplex”, nơi trình chiếu đa số các tác phẩm điện ảnh tham dự liên hoan. Tại điểm bán vé ngoài trời của nơi đây, các fan hâm mộ điện ảnh đang rồng rắn xếp hàng để đặt vé. Hỏi ra mới biết, việc mua vé không dễ chút nào: “Bọn chúng tôi quen biết nhau, rủ nhau đến đây xem những bộ phim mà mình yêu thích, những bộ phim chưa qua cắt sửa do kiểm duyệt. Quanh đây đều rất nhộn nhịp. Bộ phim mà tôi muốn xem đã bán hết vé qua internet chỉ trong có 9 giây. Do vậy tôi vẫn chờ ở đây như thế này từ hôm qua.”

Đây đó là cảnh những vị khách cầm sách hướng dẫn, lật từng trang, đắn đo không biết nên chọn xem bộ phim nào. Có rất nhiều phim tham dự liên hoan và không thể xem hết tất cả được. Những lúc này, tốt nhất là hỏi nhà tổ chức chương trình Lee Sang-yong: “Người thích phim hoành tráng có thể xem phim trong hạng mục "Giới thiệu tác phẩm điện ảnh đáng chú ý" (Gala Presentation), phim của những đạo diễn và ngôi sao điện ảnh nổi tiếng. Nếu thích phim mới, phim mang tính thể nghiệm thì có thể tìm đến các hạng mục như "Xu hướng mới" (New Currents), hay "Phim đầu tay hoặc của đạo diễn mới" (Flash Forward). Ai vốn thích phim cổ điển thì nên tìm đến với hạng mục Chương trình tâm điểm (Special Programs in Focus) hay "Nhìn lại chặng đường của điện ảnh Hàn Quốc" (Korean Cinema Retrospective).”

Hơn 300 bộ phim được phân loại theo 11 chương trình khác nhau, từ "Điện ảnh mở rộng" (Open cinema) chiếu phim mang tính đại chúng, đến "Thế giới điện ảnh" (World Cinema) nơi quy tụ điện ảnh của tất cả các châu lục, "Xu hướng mới" (New Currents) nơi phản ánh những băn khoăn của giới điện ảnh, rồi “Cửa sổ điện ảnh châu Á” (A Window on Asian Cinema), "Nhìn lại chặng đường của điện ảnh Hàn Quốc" (Korean Cinema Retrospective), "Chương trình tâm điểm" (Special Programs in Focus)...


[Các bộ phim thu hút sự chú ý của công chúng]

Bộ phim "Chuyện tình cây táo gai" được chọn làm tác phẩm khai mạc của liên hoan. Được đặt hết chỗ qua mạng internet chỉ trong vòng 18 giây, bộ phim của đạo diễn Trương Nghệ Mưu nói về tình yêu đôi lứa thắm thiết trong thời kỳ Cách mạng văn hóa đầy biến động của Trung Quốc. "Chuyện tình cây táo gai" đã khiến cho người xem phải rơi nước mắt: “Một bộ phim rất bi kịch nhưng cũng thật là đẹp. Tôi đã khóc như một đứa trẻ. Tôi thấy ấn tượng nhất là cảnh nam nhân vật chính quấn băng ở chân cho bạn gái mình. Và khi biết được đây là lần cuối có thể nhìn thấy nhau, anh đã cố gắng để kéo dài khoảnh khắc đó.”; “Rất là cảm động. Vì tôi đã xem tiểu thuyết nguyên tác của bộ phim này, nên tôi càng hiểu sâu hơn và càng thấy xúc động hơn.”

Thu hút sự chú ý hơn cả chính là bộ phim "Thu muộn" của Hàn Quốc, tác phẩm được mời tham dự trong mục "Giới thiệu tác phẩm điện ảnh đáng chú ý" (Gala Presentation). Chỉ 5 giây sau khi mở cửa đặt chỗ trên mạng, toàn bộ vé đều đã bán hết, điều hiếm thấy từ trước tới nay.

Đây là tác phẩm được làm lại lần thứ 3 từ bộ phim cùng tên của cố đạo diễn Lee Man-hee được ra mắt năm 1966. Lần này, bộ phim đã gây xôn xao dư luận với ngôi sao đang ăn khách Hyun Bin của Hàn Quốc và người đẹp quyến rũ Thang Duy của Trung Quốc thủ vai chính. Về nội dung, bộ phim mở màn với cảnh nữ nhân vật chính lên xe buýt đi Seattle. Người phụ nữ này đang được hưởng chế độ nghỉ đặc biệt sau 7 năm bị giam giữ trong tù vì tội giết chồng. Xe chuẩn bị chuyển bánh thì có một người đàn ông lao lên, giới thiệu mình là người Hàn Quốc, vay nữ tù nhân tiền trả xe buýt và đặt lại chiếc đồng hồ đeo tay... Cứ như vậy, bộ phim đã kể lại tình yêu trong 3 ngày ngắn ngủi nhưng rất đỗi mãnh liệt của đôi trai gái tình cờ gặp nhau và cách thể hiện của diễn viên đã gây được ấn tượng mạnh mẽ. Nam diễn viên Hyun Bin cho biết: “Khi diễn, tôi đã cố gắng biểu cảm nhiều hơn qua ánh mắt và hành động. Tôi muốn thể hiện là dù bất đồng về ngôn ngữ cũng vẫn có thể chuyển tải tình cảm được. Bối cảnh của phim là ở Mỹ, bạn diễn với tôi là Thang Duy, người Trung Quốc, còn tôi là người Hàn Quốc. Tất cả văn hóa, ngôn ngữ, ngoại hình đều khác và chỉ có tình yêu mới là điểm chung, nối mọi người lại với nhau. Tôi nghĩ, bộ phim này có điểm khác so với các phim tâm lý tình cảm trước đây.”

Một cuộc gặp gỡ định mệnh với một con người hoàn toàn xa lạ trong 1 không gian xa lạ. Đó có thể là một tình yêu tuy rung động nhưng buồn và khó xử. Diễn viên Thang Duy cho biết, đến giờ dư âm của bộ phim vẫn còn đọng lại trong cô: “Thu muộn là bộ phim Hàn Quốc đầu tiên tôi tham gia. Có thể nói đây là tác phẩm đã khiến cho tim tôi đến giờ vẫn còn đập nhanh và cảm thấy rung động. Nghĩ đến tính cách nhân vật mà cảm giác nghẹn ngào vẫn trào dâng trong lòng.”

Liên hoan phim quốc tế Pusan hàng năm đều có chương trình nhìn lại chặng đường điện ảnh của Hàn Quốc. Năm nay mọi sự chú ý đều đổ dồn về nữ diễn viên Kim Ji-mi, nổi tiếng với những vai diễn đầy quyến rũ. Bà được xem là nữ hoàng của điện ảnh Hàn Quốc và được mệnh danh là "Elizabeth Taylor của phương Đông". Trong các chương trình nhìn lại điện ảnh Hàn Quốc của Liên hoan phim Pusan từ trước tới nay, đây là lần thứ 2 tập trung tôn vinh vào diễn viên. Lần đầu là về cố nam diễn viên Kim Sung-ho, người đóng vai chính trong bộ phim "Mã phu", đoạt giải thưởng Gấu bạc tại Liên hoan phim Berlin, Đức năm 1961. Nhà tổ chức chương trình Lee Sang-yong kể: “Diễn viên Kim Ji-mi rất tích cực tham gia đóng phim từ nửa cuối những năm 1950 cho đến cuối những năm 1980. Tuy không thể xem hết được toàn bộ các tác phẩm của bà, nhưng chúng tôi cũng đã chọn ra 8 tác phẩm nêu bật sự nghiệp điện ảnh của Kim Ji-mi và qua đó có thể thấy được lịch sử điện ảnh Hàn Quốc.”

8 bộ phim mà Kim Ji-mi thủ vai như "Kilsodeum" hay "Bướm hổ vằn" đã được trình chiếu để tôn vinh nữ diễn viên tài ba và giới thiệu cho người nước ngoài về lịch sử điện ảnh của Hàn Quốc. Khán giả nước ngoài cảm nhận: “Rất hay và thú vị. Tôi từng được xem vài bộ phim mới làm gần đây của Hàn Quốc nhưng chưa bao giờ xem bộ phim nào có từ lâu đời thế này. Tôi đã chọn phim này vì muốn biết thêm về lịch sử điện ảnh của Hàn Quốc. Tôi nghĩ điều quan trọng là tìm hiểu điện ảnh hôm nay của Hàn Quốc xuất phát từ đâu. Tôi chưa được biết về Kim Ji-mi nhưng tôi thấy diễn viên này thật là đẹp, khiến tôi không rời mắt.”


[Các hoạt động nghệ thuật đa dạng của liên hoan phim]

Liên hoan phim Pusan hôm nay không chỉ trình chiếu phim. Khán giả được thưởng thức nhiều hoạt động nghệ thuật đa dạng làm tăng gấp đôi niềm hứng khởi khi tham dự sự kiện điện ảnh lớn này. Tại khu sân khấu ngoài trời mang tên "Haeundae PIFF Village" đang diễn ra buổi trình diễn các bài hát trong phim. Còn các nhà làm phim "Acoustic" của Hàn Quốc đang gặp gỡ, đối thoại với khán giả. Nhiều khán giả tỏ ra hết sức vui vẻ, mãn nguyện: “Trước hết, sân khấu gần với chỗ khán giả, nên có cảm giác thân thiện hơn. Ngoài ra, tôi thích vì có gió mát của biển, và có thể ngắm được cảnh đẹp về đêm của bãi biển Haeundae.”

Thật không gì bằng khi được thưởng thức một buổi diễn dưới bầu trời biển đầy sao hòa với tiếng sóng xô bờ vang vọng. Nơi đây sẽ trở thành kỷ niệm đẹp của mỗi người tại liên hoan phim, và hơn cả, nó còn là cơ hội may mắn đến run người khi gặp được thần tượng điện ảnh của mình.

Ngày 15 tháng 10, Liên hoan phim Quốc tế Pusan đã kết thúc 9 ngày hoạt động với bộ phim bế mạc mang tên "Camellia" (Hoa trà). Đây là tác phẩm chung của đạo diễn đến từ 3 quốc gia Nhật Bản, Thái Lan và Hàn Quốc và được quay hoàn toàn tại thành phố Pusan. Được biết, vào mùa thu sang năm, một trung tâm chiếu phim mới với tên gọi "Dureraum” sẽ được khánh thành tại đây. Nhà tổ chức chương trình Lee Sang-yong giới thiệu: “Dureraum là trung tâm chiếu phim ngoài trời có quy mô 4000 chỗ ngồi. Đây có lẽ sẽ là nơi được chọn để tổ chức các hoạt động quan trọng như lễ khai mạc liên hoan phim, hội thảo v.v... Ở bên trong còn có các rạp chiếu 200 chỗ và 800 chỗ phù hợp với tính chất của mỗi sự kiện.”

Hàng năm, cứ đến tháng 10, cả Pusan lại tràn ngập không khí điện ảnh. Đây chính là lý do tại sao mọi người vẫn phải tìm đến Pusan mỗi khi thu về.