Viện Khoa học thiên văn và vũ trụ Hàn Quốc ngày 6/1 công bố sẽ phối hợp với Phòng thí nghiệm sức đẩy phản lực (JPL) thuộc Cơ quan hàng không vũ trụ Mỹ (NASA) và Đại học công nghệ California (Caltech) bắt tay vào sản xuất kính viễn vọng vũ trụ có thể thăm dò quang phổ hình ảnh tia hồng ngoại toàn bộ thiên hà (SPHEREx).

SPHEREx được Viện Khoa học thiên văn và vũ trụ Hàn Quốc lên kế hoạch và lập nhóm nghiên cứu chung với Đại học công nghệ California, đề xuất phát triển lên NASA vào năm 2016. Tháng 2/2019, NASA đã lựa chọn đề án nghiên cứu này, sau đó tiến hành đánh giá kết quả thiết kế sơ bộ vào tháng 10/2020, rồi công bố phê chuẩn chính thức vào cùng ngày.

SPHEREx được chế tạo để có thể thăm dò quang phổ hình ảnh toàn bộ bầu trời đầu tiên trên toàn thế giới. Kính viễn vọng này có thể quan sát thiên thể phát ra bức xạ hồng ngoại, vốn rất khó quan sát do bức xạ hồng ngoại bị triệt tiêu bởi không khí trên mặt đất.

Kính được ứng dụng công nghệ quang phổ hình ảnh, sử dụng 102 kính lọc, giúp quan sát toàn bộ vũ trụ bằng 102 bước sóng.

Công nghệ quang phổ hình ảnh được kết hợp giữa quan trắc hình ảnh (imaging) có thể quan sát đồng thời trên phạm vi rộng, và công nghệ "quan trắc quang phổ" (spectroscopy) đo lường sự thay đổi của ánh sáng theo bước sóng của từng thiên thể riêng biệt.

Có 12 cơ quan tham gia vào quá trình sản xuất và vận hành SPHEREx, nhưng chỉ có duy nhất Viện Khoa học thiên văn và vũ trụ Hàn Quốc là một cơ quan không thuộc Mỹ.

Viện Khoa học thiên văn và vũ trụ Hàn Quốc đóng vai trò chủ đạo phát triển và thử nghiệm buồng chân không nhiệt độ cực thấp sử dụng trong quá trình thử nghiệm môi trường vũ trụ của kính viễn vọng, đồng thời tham gia vào việc phát triển phầm mềm phân tích tài liệu quan trắc và nghiên cứu khoa học quan trọng.

Khi được hoàn thành, SPHEREx sẽ được phóng lên quỹ đạo đồng bộ Mặt trời vào năm 2024, thực thi nhiệm vụ thám hiểm quang phổ vũ trụ trên 4 lần trong vòng 2 năm 6 tháng. Nhóm nghiên cứu kỳ vọng sẽ có thể lập ra một bản đồ quang phổ thiên hà với khoảng 2 tỷ thiên thể đang tồn tại.