Hãng tin Kyodo của Nhật Bản ngày 28/7 đưa tin dù đã hết hạn nhưng Tổ chức Giáo dục, khoa học và văn hóa Liên hợp quốc (UNESCO) vẫn chưa gửi thư tiến cử mỏ Sado (đảo Sado, tỉnh Niigata), nơi từng cưỡng ép lao động người Joseon (người Hàn Quốc và Bắc Triều Tiên ngày nay) trong thời chiến, cho cơ quan tư vấn. UNESCO cũng không bắt đầu quy trình thẩm định đăng ký di sản thế giới với mỏ Sado năm 2023.

UNESCO đã không gửi thư tiến cử cho cơ quan tư vấn bởi không có đủ tài liệu thể hiện phạm vi xét đăng ký di sản thế giới của mỏ Sado. Thời hạn để gửi thư tiến cử cho cơ quan tư vấn là ngày 1/3 vừa qua. Nhiều quan chức UNESCO cho biết với lý do này, mỏ Sado khó có thể được đăng ký là di sản thế giới vào năm sau.

Chính phủ Nhật Bản có kế hoạch nộp lại thư đề cử, song để hoàn tất thủ tục này cũng phải đến tháng 2 năm sau. Ủy ban Di sản thế giới năm nay do Nga làm nước Chủ tịch, nhưng đã bị hoãn vô thời hạn và không rõ có được nối lại sau năm 2023 hay không.

Thời gian qua, UNESCO đã bày tỏ lo ngại với phía Nhật Bản về việc Tokyo đã đưa mâu thuẫn Hàn-Nhật liên quan đến vấn đề lịch sử trong quá khứ lên Ủy ban Di sản thế giới.

Mỏ Sado vốn nổi tiếng là một mỏ vàng thời kỳ Edo (1603-1867), nhưng sau khi chiến tranh Thái Bình Dương trong Thế chiến II nổ ra, nơi này chủ yếu được sử dụng để khai thác vật tư cho chiến tranh như đồng, sắt, kẽm. Thực dân Nhật đã huy động một lượng lớn lao động người Joseon để bù đắp lượng nhân lực còn thiếu trong quá trình khai thác quặng.

Tuy nhiên, Tokyo đã loại bỏ lịch sử cưỡng ép lao động thời chiến khỏi thời kỳ lịch sử xét công nhận với di tích này là từ thế kỷ XVI đến giữa thế kỷ XIX trong thư đề cử mỏ Sado.

Trong một tin liên quan, Bộ trưởng Văn hóa, thể thao và du lịch Hàn Quốc Park Bo-kyun trong báo cáo công việc cùng ngày gửi Ủy ban Văn hóa, thể thao và du lịch tại Quốc hội cho biết sẽ hợp tác chặt chẽ với Bộ Ngoại giao để đảm bảo không để xảy ra việc xuyên tạc lịch sử liên quan đến di sản văn hóa thế giới như mỏ Sado hay đảo quân hạm (đảo Hashima).