Di sản Hàn Quốc, Di sản thế giới

Phần 1: Chùa Bulguk và động Seokgul

Chùa Bulguk (Phật Quốc) và động Seokgul (Thạch Quật) là hai địa danh đầu tiên ở Hàn Quốc được Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa Liên hợp quốc (UNESCO) công nhận là di sản văn hóa thế giới vào năm 1995.
Nằm trên núi Toham, thuộc thành phố Gyeongju, tỉnh Bắc Gyeongsang, miền Đông Nam Hàn Quốc, chùa Bulguk và động Seokgul được coi là tuyệt tác nghệ thuật trên nhiều phương diện như tôn giáo, nghệ thuật, kiến trúc của triều đại Silla thống nhất.

- Mẹ ơi, mẹ ơi! Mẹ ở đâu đấy?
- Dae-seong à. Mẹ ở đây! Có chuyện gì thế?
- Mẹ ơi, con nghe nhà sư giảng Phật pháp có dạy rằng nếu ta dâng cúng đức Phật thì sẽ được tích đức ạ.
- Nhưng nhà mình có gì để dâng Phật đâu con?
- Nhà mình có mảnh vườn được người ta cho để trả công đấy ạ. Tuy nhỏ như bàn tay nhưng nếu ta dâng Phật với cả tấm lòng thành thì chắc chắn đức Phật sẽ chứng giám cho chúng ta, mẹ ạ!

Vào năm 692, thời kỳ đầu của Silla thống nhất, dưới thời vua Hyoso (Hiếu Chiêu), có cậu bé Dae-seong sống ở làng Moryang.
Gia cảnh khó khăn nhưng cậu lại tặng tài sản duy nhất là mảnh vườn nhỏ của gia đình cho nhà chùa.
Không may là ít lâu sau Dae-seong bị đột tử.

10 tháng sau…

- Phu nhân à. Sao con chúng ta đã sinh ra được một tuần rồi mà không mở được bàn tay trái?
- Không phải đâu, hôm nay con đã xòe tay rồi tướng công ạ. Nhưng, trong lòng bàn tay con lại có khắc chữ…
- Chữ ư? Có phải là hai chữ “Dae-seong” không?
- Tại sao tướng công lại biết hai chữ này?
- Thực ra cách đây 10 tháng tôi đã nghe mộng báo có Dae-seong sống ở làng Moryang sẽ đầu thai vào nhà ta. Chắc hẳn thượng đế đã có lý do đặc biệt cho việc này. Chi bằng chúng ta hãy đặt tên cho con là Dae-seong và mời mẹ cậu bé Dae-seong về nhà mình sinh sống, phu nhân thấy sao?

Kể từ đó, Kim Dae-seong phụng dưỡng hai bên cha mẹ và lớn lên trở thành tể tướng. Vào năm 751, ông cho xây chùa Bulguk để đền ơn cha mẹ kiếp này và xây chùa Seokgul để đền ơn người mẹ kiếp trước.
Được khởi công từ đời vua Gyeongdeok (Cảnh Đức) năm thứ 10 (năm 751) và hoàn thành vào đời vua Hyegong (Huệ Cung) năm thứ 10 (năm 774 sau Công Nguyên), hai công trình này thể hiện những nguyện vọng của người dân Silla trong thời đại lúc bấy giờ.

Trải qua thời kỳ chiến tranh cam go, quyết liệt để giành quyền thống trị bán đảo Hàn Quốc, cuối cùng Silla nằm phía Đông Nam của bán đảo đã chiến thắng hai vương quốc Goguryeo ở phía Bắc và Baekje ở phía Tây Nam bán đảo. Thống nhất ba nước về một mối vào năm 668, Silla đã nỗ lực xây dựng một Phật quốc, tức là đất nước của Phật, thể hiện khát vọng hòa bình.
Kiến trúc của chùa Bulguk (Phật Quốc) gồm cầu thang đá 33 bậc dẫn đến đấu nước của đức Phật, cầu Cheongun (Thanh Vân) và Baekun (Bạch Vân). Trong sân chùa có tháp Dabo (Đa Bảo) và tháp Seokga (Thích Ca), tượng trưng cho Phật Đa Bảo Như Lai và Phật Thích Ca Như Lai, hiện thân cho triết lý của Phật giáo. Ngoài ra, chùa còn có điện Kwaneum (Quan Âm), điện Biro (Bì Lô), điện Daeung (Đại Hùng) và điện Geukrak (Cực Lạc) tượng trưng cho các không gian quá khứ, hiện tại và tương lai của đức Phật.
Một ngôi chùa có rất nhiều tượng Phật và tháp thể hiện ước mong xóa đi những nỗi đau chiến tranh và hướng tới cuộc sống viên mãn của người dân Silla.

Nếu như chùa Bulguk (Phật Quốc) tái hiện lại thế giới của đức Phật dưới trần gian thì chùa Seokgul (Thạch Quật), mà nay ta gọi là động Seokgul, lại khắc họa khoảnh khắc linh thiêng trên niết bàn khi Thích Ca Mâu Ni giác ngộ trở thành Phật.
Chùa Seokgul (Thạch Quật) có vị trí ở phía Đông núi Toham, nơi đón mặt trời từ biển Đông, với mong muốn xua tan đi bóng tối và hướng ra ánh sáng giác ngộ Chùa được xếp bằng những phiến đá nhân tạo ở độ cao 565m so với mực nước biển. Đặc biệt, chính giữa chùa thờ tượng Phật Thích Ca Mâu Ni cao 3,5m, mắt khép hờ và nở nụ cười từ bi.
Ở cửa vào, hai bên lối đi, xung quanh tường của điện chính trong chùa còn có tứ thiên vương, kim cương lực sĩ, là những thần có nhiệm vụ cai quản và gìn giữ kinh Phật.
39 bức tượng Phật khác là đại diện các vị Bồ Tát và các đệ tử có vai trò truyền giảng kinh Phật.

Quá trình xây dựng chùa Seokgul (Thạch Quật) vô cùng gian nan, vất vả. Những nghệ nhân Silla đã phải đẽo gọt từng phiến đá hoa cương và nối kết hơn 360 phiến đá khổng lồ, dựng trần mái vòm bằng một thủ pháp đặc biệt mà đến nay khoa học hiện đại vẫn chưa thể giải thích đầy đủ.
Bởi vậy nên công trình này không chỉ là nỗ lực của riêng mình Kim Dae-seong mà còn hội tụ tinh hoa tôn giáo, nghệ thuật, kiến trúc và khoa học của cả thời đại Silla.

Thánh địa của Phật giáo, nơi có chùa Bulguk (Phật Quốc), kiến trúc tái hiện những giáo huấn sâu sắc của Phật giáo, và am Seokgul (Thạch Quật), công trình có một không hai trên thế giới ở sự kết hợp hài hòa giữa tính khoa học và nghệ thuật!

Hãy cùng lên cỗ máy thời gian, quay ngược trở lại 1200 năm về trước để cùng cảm nhận giấc mơ tươi đẹp và những giá trị văn hóa, nghệ thuật, tôn giáo cũng như trí tuệ sâu sắc của triều đại Silla thống nhất.